DDU ókili álemde koronavırýstyń qaıta órshýine baılanysty málimdeme jasady
«10 aptadan beri azaıǵan ólim kórsetkishi qaıta ósýde. Bizge álemniń barlyq óńirlerinen aýrýhanalardyń qaıtadan tolyp jatqany týraly habarlar túsýde. Vırýstyń Delta nusqasy juqtyrý jaǵdaılary men ólim sanynyń órshýine ákelýde», - dedi Tedros Jenevadaǵy brıfıngte.
Delta shtamy
Qazirgi kezde Delta álemniń 104 elinde anyqtalǵan. DDSU basshysynyń aıtýynsha, ol álem boıynsha eń kóp taralǵan nusqaǵa aınalmaq.
«Vaktsınamen qamtý tómen elderdegi ahýal qıyn. Delta jáne basqa nusqalar mundaı elderde juqtyrýdyń qaýipti tolqynyn týdyryp, aýrýhanaǵa túsý men ólimniń joǵary kórsetkishterine ákeledi», - dep atap ótti DDSU-nyń basshysy.
Onyń aıtýynsha, tipti aldyńǵy tolqynda ózderiniń densaýlyq saqtaý júıeleriniń arqasynda ınfektsııanyń masshtabty órshýin aldyn alǵan elderdiń ózderi búgingi kúni pandemııa epıtsentrinde qalyp otyr.
DDSU-nyń bas dırektory tek qana vaktsınanyń kómegimen daǵdarystan shyǵa almaıtymyzdy moıyndady, alaıda, onyń aıtýynsha, vaktsınalaý – vırýspen kúrestegi qolda bar quraldardyń eń tıimdisi.
«Biz búgin qoǵamdyq densaýlyq saqtaý salasyndaǵy tótenshe jaǵdaıdyń órshýin bastan keshýdemiz. Ol, óz kezeginde, adamdardyń ómirine, olardyń tirshilik etý quraldaryna jáne álem ekonomıkasyn qaıta qalpyna keltirýge odan saıyn qaýip tóndirip otyr», - dedi DDSU-nyń ókili.
Onyń aıtýynsha, ahýal vaktsına qory az jerlerde nashar, degenmen pandemııa esh qaı jerde bitken joq. «Qazirgi ujymdyq strategııa meniń esime orman órtimen kúresýshi órt sóndirý komandasyn salady. Sý quıý arqyly bir jerdegi alaýdy aýyzdyqtaýǵa bolady, biraq basqa jerde ot laýlap tursa, shoqtar jan-jaqqa tarap, qaıtadan qorqynyshty jalynǵa aınalady», - dedi Tedros.
Vaktsınalardyń birkelki bólinbeýi
DDSU-nyń bas dırektory vaktsınalardyń birkelki jáne ádil bólinbeı jatqany týraly eske saldy. Keıbir elder men óńirler mıllıondaǵan býsterlik dozalarǵa tapsyrys berip jatsa, keıbir elderde vaktsına medıtsınalyq qyzmetkerler men qaýip-qater tobyndaǵy adamdardy vaktsınalaýǵa jetpeı jatyr.
«Moderna men Pfizer halyqtyń biraz bóligi vaktsına alǵan elderge býsterler retinde vaktsına tasymaldaýdyń ornyna kúshterin preparatty COVAX júıesine jiberýge jumsaýyna bolatyn edi», - dedi Tedros.
AstraZeneca álem boıynsha óndiristi kúsheıtýde
DDSU basshysy barlyq farmatsevtıkalyq kompanııalardy ózderiniń lıtsenzııalary, noý-haý jáne tehnologııalarymen bólisýge shaqyrdy. Onyń aıtýynsha, AstraZeneca osyndaı qadamǵa barǵan – álem boıynsha vaktsınasyn lıtsenzııalap, onyń óndirisin kúsheıtti. Ol Eýropa, Úndistan jáne Koreıa Respýblıkasynan basqa DDSU tótenshe jaǵdaılarda qoldanýǵa arnalǵan vaktsınalar qataryna Japonııa men Aýstralııadaǵy taǵy eki óndiris kúshin qosty. Osylaısha, lıtsenzııalyq kelisimniń eskerilýimen, AstraZeneca vaktsınasyn óndiretin elderdiń qatary beske deıin ósti.
«Basqa óndirýshiler muny úlgi etýi kerek», - dedi Tedros. Ol kúndelikti myńdaǵan adamdardyń ólip jatqanyn eske salyp, osy sebepti kedeı elder turǵyndaryn vaktsınalaýdy 2023-2024 jyldarǵa qaldyrmaý kerek ekenin aıtty.