Dáýren Abaev erte jastan abort jasatý máselesine qatysty pikir bildirdi
«Shynynda da, bul - óte mańyzdy másele. Ol ult densaýlyǵyna tikeleı baılanysty bolǵandyqtan, memleket úshin bul rette óte salmaqty sheshim qabyldaý mańyzdy. Men mynany aıta ketkim keledi: birinshiden, atalmysh usynyspen Densaýlyq saqtaý mınıstrligine BUU el halqy salasyndaǵy Qory shyǵyp otyr. Ekinshiden, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi bul máseleni qoǵamdyq talqylaýǵa shyǵardy. Azamattardyń pikirin elep-eskermeı atalmysh norma qabyldanbaıdy. Mınıstrliktiń ózi parasatty dıalogqa daıyn jáne jýyq arada bul bastamanyń barlyq oń jáne teris jaqtaryn jarııalaıtyn bolady», - dedi Dáýren Abaev.
Mınıstrdiń aıtýyna qaraǵanda, elimizdegi qazirgi zańnamaǵa sáıkes, 18 jasqa deıingi jastar ata-anasynyń ruqsatynsyz tipti medıtsınalyq kómek te ala almaıdy. Bul jerde áńgime tek abort týraly ǵana emes, medıtsınalyq qyzmetterdiń barlyq túri boıynsha bolyp otyr. Sonymen birge, jastar 15 jastan bastap ortasha kásiptik bilim ala alady. Olar óziniń turǵylyqty mekeninen alys jerde turyp-aq, osy bilimdi alyp otyr. Olar eńbek kelisimin jasasyp, aılyqtaryn qaıda jumsaıtynyn sheshýge quqyly, qylmystyq jaýapkershilik te moıyndarynda. 16 jastan bastap belgili bir jaǵdaılarda nekege otyryp, bala tárbıeleı de alady.
Dáýren Abaev atap ótkendeı, 2016 jyly ıÝNISEF zertteý jumystaryn júrgizip, onyń qorytyndysyna sáıkes, Qazaqstanda jáne birqatar Shyǵys Eýropa elderinde jasóspirimderdiń 70 paıyzy medıtsınalyq qyzmetterdi ózdiginen alýǵa múddeli ekeni belgili bolǵan.
«Bizde ondaı másele joq dep otyra berýdiń ózi durys bolmas edi. Bala mundaı máselemen betpe-bet kelip qalǵan jaǵdaıda, álbette, dárigerlerden, naqty mamandardan keńes alý óte mańyzdy. Halyqaralyq tájirıbege súıensek, Eýropanyń kóptegen elderinde abort ata-ana ruqsatynsyz 16 jastan bastap jasalady. Reseıde menińshe, 15 jastan, Avstrııa, Grýzııa men Ýkraınada 14 jastan bastap solaı...», - dedi Dáýren Abaev.
Aqparat jáne kommýnıkatsııalar mınıstri aıtyp ótkendeı, ómirde ártúrli jaǵdaılar bolady.
«Mektep jasyndaǵy júktilik úlken uıat tirlik retinde qabyldanyp jatady. Aqyry, qyzdar ata-anasyna bul týraly aıta almaı, tótenshe qadamǵa barýy múmkin. Munyń arty naǵyz tragedııaǵa aınalýy da yqtımal. Biz jasóspirimder arasyndaǵy sýıtsıd boıynsha Qazaqstan basqalardan kóshilgeri ketkenin aıtyp jatamyz. Halyqaralyq uıymdardyń baǵalaýynsha, Qazaqstan bul kórsetkish boıynsha úshtikke enip otyr. Oǵan osy jaǵdaı ǵana (mektep jasyndaǵy júktilik) sebep bolyp otyr dep aıta almaımyn. Biraq, ótkir sebepterdiń biri - naqty osy jas kezdegi júktilik. Sýıtsıdten qutylǵan kúnniń ózinde keı jaǵdaıda náresteniń denesi qoqys jáshiginen tabylyp jatqan jaǵdaılar kezdesedi», - deıdi ol.
Dáýren Abaev taǵy bir másele - biliksiz mamandar jasaıtyn zańsyz abort ekenin aıtty.
«Mundaı jaǵdaıda ananyń densaýlyǵyn saqtap qalý týraly aıtýdyń ózi artyq. Al usynylyp otyrǵan norma qyzdarǵa memlekettiń baqylaýy arqyly óz betinshe medıtsınalyq mekemege barýǵa múmkindik beredi. Ol kezde patsıenttiń densaýlyǵy úshin medıtsınalyq qyzmetkerler jaýapty bolady», - deıdi mınıstr.
Dáýren Abaev sóz sońynda bul rette durys dıalogtyń mańyzy zor ekenin atap ótti.
«Eń bastysy - qoǵam men sarapshylardyń, memlekettiń dıalogyn emotsııasyz, jan-jaqty saraptap, durys jolǵa qoıý kerek. Óz tarapymyzdan aıtarymyz - bizdiń mınıstrlik bul taqyryp boıynsha paıymdy áńgime órbitý úshin kez kelgen alańdy daıyndap bere alady», - dedi mınıstr.
Eske sala ketsek, ótken aıda QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligi kámelet jasyna tolmaǵan qazaqstandyqtardyń 16 jastan bastap ata-ana kelisiminsiz medıtsınalyq qyzmet tutynýǵa, onyń ishinde abort jasatýǵa ruqsat berýdi usynǵan edi. Mınıstrliktiń pikirinshe, bul erte jasta bala týý sanyn azaıtýǵa kómektesedi.
