Dáýren Abaev: Altyn Orda medreseleri din men ǵylymdy qatar oqytqan

NUR-SULTAN. QazAqparat – «Ulyq Ulys - Altyn Orda: bastaýy, tarıhy jáne murasy» atty halyqaralyq ǵylymı-tájirıbelik konferentsııaǵa qatysqan Prezıdent ákimshiligi jetekshisiniń birinshi orynbasary Dáýren Abaev Altyn Orda órkenıeti din men ǵylymdy bir-birine qarsy qoımaı damytqany týraly derekter keltirdi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«Altyn Ordada memlekettik basqarý men logıstıkanyń tıimdi júıesi qurylǵany tarıhtan belgili. Sonyń biri – jámshik qyzmeti. Ol keıinnen birneshe ǵasyr boıy Reseıde keńinen qoldanyldy. Sondaı-aq «darýǵa» dep atalatyn azamattyq ákimshiliktiń júıeli jumysy da osyǵan mysal bola alady», - dedi Prezıdent ákimshiliginiń ókili.

Sondaı-aq, ol Altyn Orda ımperııasynda qalyptasqan ǵylym-bilim ǵurpy sońynda qalǵan memleketterge úlken mura qaldyrǵanyn aıtty.

«Ózbek pen Jánibek handardyń bılik qurǵan ýaqytynda Altyn Ordaǵa kóptegen elden ǵalymdar aǵylyp kelip jatqany kópshilikke aıan. Sonymen birge qanshama medreseler salynyp, ol jerde tek dinı ilim emes, matematıka, medıtsına jáne basqa da ǵylymdar úıretilgen», - dedi Dáýren Abaev.

Onyń paıymynsha, qazir Eýrazııa keńistigindegi elderdiń qoǵamdy uıystyrýǵa paıdalanyp otyrǵan dıalog mádenıeti de sol kezeńnen mura bop jetken.

«Eýrazııa kindiginde oryn tepken alyp ımperııa – Altyn Ordanyń quramynda o bastan-aq tili, dinı senimi men salt-dástúri ártúrli halyqtar ómir súrdi. Olardyń eki ǵasyr boıy bir memlekette birge tirshilik etýi dıalog mádenıetiniń, rýhanı baılyqtyń jáne ózgege degen qurmettiń kórkem úlgisine ulasty.Etnosaralyq qatynastardy retteý, birtutas azamattyq ult qurý isiniń qazaqstandyq modelinen Altyn Ordalyq qaǵıdatty kórýge bolady. Munda birlik – birkelkilik degendi bildirmeıdi», - deıdi Prezıdent ákimshiligi jetekshisiniń birinshi orynbasary.