Darııa Qojamjarova: Elbasy damýdyń «qazaqstandyq modelin» qalyptastyrdy
«Qaı elde bolsa da zamana júgin túsine bilip, ony kótere alatyn, táýekeli mol azamatqa, dara tulǵaǵa suranys erekshe bolatyny tarıhtan belgili. Olarǵa tán tereń oı, kemel aqyl, bıik rýh, qaırat pen qabilet túrli tarıhı synaqtan shyǵýdyń qısynyn taýyp, elin órge súıreýge jol ashqan. Sondaı zańǵar tulǵalardyń biri ári biregeıi - Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti - Elbasy Nursultan Nazarbaev. Qazaqstan Respýblıkasy damýynyń ózindik modeli týraly Elbasy bylaı degen edi: «Biz bir ret tańdap, sodan beri odan taımaǵan ózimizdiń qazaqstandyq damý jolymen kelemiz. Álemdik tájirıbeni saraptaı jáne zertteı otyryp, biz evolıýtsııa jolyn tańdadyq. Biz demokratııanyń jedel, ásirese syrttan engizilýine qarsymyz. Biz eshkimge de elikteýge tyryspaımyz, bizdiń memleketimizge, bizdiń halqymyzǵa keregin jasap jatyrmyz. Jáne bul qolymyzdan kelip jatyr». Nursultan Nazarbaev tańdap alǵan bul baıypty baǵyt Qazaqstan úshin strategııalyq baǵdarǵa aınaldy», - dedi ol.
Akademıktiń aıtýynsha, Elbasymyz jerimizdiń tutastyǵyn saqtaı otyryp, eldiń irgesin sókpeı, tatýlyq pen birlikti, dostyq pen syılastyqty tý etip kóterip, táýelsizdigi baıandy, jasampaz Qazaqstan memleketin qura bildi. Sondyqtan soqtyqpaly, soqpaqsyz kezde tyńnan túren salyp, ózine senim artqan jurtyn órkenıetke jetelegen, áleýetti memleketterdiń qataryna qosqan Elbasy, Tuńǵysh Prezıdent Nursultan Ábishulynyń orny erekshe.
«El tarıhyn áıgili tulǵalar arqyly taný múmkindigi táýelsizdik jemisteriniń biri ekeni sózsiz. Ras, tarıhı damýǵa halyq bolmysy negiz bolady, jeke tulǵanyń ózi halyqtyń arasynan shyǵady. Qazaqstanǵa táýelsizdik alyp berý jáne ony ári qaraı damytý Elbasymyzǵa ońaıǵa soqpady. Óıtkeni, el táýelsizdiginiń baıandy bolýy men bolashaqtyń kemeldiligin qamtamasyz etý jolyndaǵy artylar júkti abyroımen kóterý, halyq senimin aqtaý, táýelsizdikti tuǵyrly etý, Qazaqstandy álemdik qaýymdastyqtaǵy terezesi teń elder qataryna qosý batyl sheshimder qabyldaýdy qajet etti. Eń bastysy, biz babalar amanat etken kıeli jerimizde qurǵan memleketimizde yntymaǵymyzdy saqtaı bildik. Sonyń arqasynda berekeli birligimiz tórtkúl dúnıege málim boldy. Esildiń boıyna el qondyryp, eńseli Ordamyzdy ornattyq. Arqa tósine ásem Astana salyp, álemge Qazaqstan degen abyroıly memleket retinde tanyldyq. Qazirgi jasampaz Qazaqstan irgesi berik, yntymaǵy myǵym, tórt qubylasyn tegis moıyndatqan Táýelsiz memleketke aınaldy», - dedi ýnıversıtet basshysy.
Onyń atap ótýinshe, Egemen Qazaqstannyń memlekettik tetikteri órkenıetti elderdiń ozyq tájirıbelerin paıdalana otyryp, ótpeli kezeńniń erekshelikteri men saıası, ulttyq jaǵdaılarǵa baılanysty qalyptasyp quryldy. Nursultan Nazarbaev memleket basshylyǵyna kelgen alǵashqy sátten bastap halyqaralyq jáne ultaralyq máseleler shıelenisiniń sheshýin asyǵystyqqa salmaı, ýaqyttyń talabyna, qazaqstandyq joldyń ereksheligine úılestire, jan-jaqty múddelerdiń túıisý núktesin taba bilýdegi daralyǵymen birden álem nazaryn aýdardy. 80-jyldardyń aıaǵy men 90-jyldardyń basy burynǵy Odaq quramyndaǵy elderdiń azattyqqa umtylǵan ýaqyty edi. Ol zaman qazirgi postkeńestik keńistiktegi basqa da elder sııaqty, Qazaqstan úshin de úlken betburystardyń bastaýy boldy. Jurtshylyqtyń sanasyna qaıta qurý jáne qoǵamdyq jańǵyrý tárizdi ıdeıalar sińe bastaǵan sátte halyq mundaı jumysty isteı alatyn kóshbasshysyn dál tanydy.
«1991 jyly 17 jeltoqsanda Almatydaǵy Respýblıka alańynda ótken jıynda Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń: «Táýelsizdiktiń bizdiń bárimizge artar mindeti mol. Endi eńseli el bolýdyń jolyna shyndap túsýimiz kerek. Áýle¬timizdiń asýy da, dáýletimizdiń tasýy da óz qolymyzda. Keńbaıtaq jerimizdiń baılyǵy osy dalanyń túpkilikti halqyna da, taǵdyr qosyp, birge ómir súrip jatqan ózge ult ókilderine de jetedi. Tarıh kóshi uzaq. Asyqsaq ta aptyqpaıyq. Qazaqstannyń kóp ultty halqynyń juldyzy joǵary bolatynyna, týǵan elimizde dáýletti de sáýletti ómir ornaıtynyna kámil senemin», dep aıtqan sóziniń búgingi kúni shyndyqqa aınalǵanyn kórip otyrmyz. Nazarbaevtyń 1991 jylǵy tamyzdyń 29-yndaǵy «Semeı ıadrolyq polıgonyn jabý týraly» Jarlyǵy búginde dúnıe júzine málim tarıhı faktige jáne bizdiń ulttyq maqtanyshymyzdyń mánine aınaldy. Elbasy osylaısha el táýelsizdiginiń alǵashqy jyldarynan-aq, aımaqtaǵy jáne álemdegi qaýipsizdikti qamtamasyz etýge asa yqylasty ekenin aıqyn ári naqty isimen bildirdi. Osyndaı qadam¬dary úshin Elbasyn jáne Qazaqstandy búginde barsha álem qurmetteıdi», - dedi D.Qojamjarova.
Ýnıversıtet basshysy Nursultan Nazarbaev saıasatqa alyp kelgen birqatar prıntsıpti jańalyqtardyń biri - Prezıdenttiń Qazaqstan halqyna Joldaýlary bolǵanyn atap ótti. Jalpy, Joldaýlar basqa elderde de qoldanylady, biraq olar ádette mindetterdiń belgili bir sheńberinen aspaıdy da, joǵary zańdy organǵa ǵana baǵyttalady. Al, Qazaqstanda Memleket basshysynyń Joldaýlary búkil halyqqa arnalyp, onda búkil eldiń aldynda mindetter qoıylady jáne eldiń jan-jaqty damýynyń keler jylǵa, odan da uzaq merzimge arnalǵan negizgi basymdyqtary men josparlary aıqyndalady. Árbir azamattyń ómiriniń sapasyn jaqsartý, áleýmettik qamsyzdandyrý, jastarǵa qoldaý kórsetý - bul jaıttardyń barlyǵy Prezıdenttiń halyqqa ár Joldaýynda kórinis tabady. Memlekettiń damýy qaı baǵytta órbıtinin aıqyn uǵyna otyryp, qazaqstandyqtar bolashaqqa senimmen qaraıdy jáne óz ómirin sátti josparlaı alady.
Elbasy áleýmettik turǵydan baǵdarlanǵan naryqtyq ekonomıkanyń tujyrymdamasyn jasady. Onyń júzege asyrǵan ekonomıkalyq úlgisi álemdik daǵdarys kezeńinde eń tıimdi boldy. Memleket basshysy jahandyq aýqymdaǵy saıasatker retinde daǵdarystyń qaınarlaryn zerttep qana qoıǵan joq, sonymen qatar, barlyq deńgeıde ony yǵystyrýdyń júıelik sharalaryn usyndy. Qazaqstannyń damýyna álemdik daǵdarystyń yqpalyn yryqsyzdandyryp, qalypty ósý traektorııasyna dereý oralýǵa alǵysharttar týdyrdy. Taǵy bir ózekti másele - Prezıdent N.Á.Nazarbaevtyń zııatker ultty qalyptastyrý baǵyty. Jańa kóz-qarastaǵy qazaqstandyqtardy tárbıeleý adamzattyq kapıtaldyń jańa deńgeıi - jańa ekonomıkany qalyptastyrýdyń basty tetigi bolyp tabylady. Qazirgi tańda Qazaqstan Elbasynyń salıqaly júrgizgen saıasatynyń arqasynda álemniń eń qarqyndy damyǵan 30 eliniń qataryna nyq qadam basty. Jahandyq máselelerdi talqyǵa túsirip, jas memleketimizdiń mereıin ústem etip, abyroıyn asqaqtatqan EQYU sam¬mıti, Astana ekonomıkalyq forýmy, Investıtsııalyq forým, Dúnıejúzilik ıslam ekonomıkalyq forým, t.b. iri basqosýlardyń Qazaq jerinde ótýi - Tuńǵysh Prezıdentimiz, álemdik sara saıasatker Nursultan Nazarbaevtyń halyqaralyq úlken bedeliniń kórinisi ekendigi daýsyz. Osyndaı kósheli isterdiń jalǵasy EKSPO-2017 kórmesin ótkizý bolyp otyr. Adamzat aqyloıynyń tamasha tabystarynyń biri - Búkilálemdik jetistikter kórmesin uıymdastyrýdyń 160 jyldan astam tarıhynda Ortalyq Azııa aımaǵy, tipti TMD memleketteriniń eshqaısysynda da Halyqaralyq kórme jalaýy jelbirep kórgen joq.
«Qazaq halqynda baǵzy zamandardan beri «Jeruıyq» uǵymy qalyp-tasqan. «Jelmaıasyna minip, Jeruıyǵyn izdegen» Asan Qaıǵynyń ıdeıasy halqymyzdyń ǵasyrlar boıǵy ańsaǵan armanyna ulasty. Babalarymyz tórt qubylasy teń, qazyǵy berik, mamyrajaı tirshiligi bar memleket qurýdy, ishi men syrty bútin máńgilik el bolýdy murat etti. Búgingi jahandaný dáýirinde ultymyzdyń bolashaǵyna qatysty uly baǵdar retinde elimizdiń rýhyn kóteretin «Máńgilik El» ulttyq ıdeıasyn Elbasy N.Á.Nazarbaev jarııa etti. Búgingi jahandaný dáýirinde «Máńgilik El» ıdeıasy - baǵzy bolmysymyzdyń, asyl turpatymyzdyń zamanaýı qaıta jańǵyrýynyń, ozyq, qýatty el bolyp gúldenýimizdiń kepili. Etnostar yntymaǵy men dostyǵynyń arqasynda búginde memleketimiz órkendep, ilgeri basyp keledi. Qazaqstan halqynyń tatýlyǵy - bizdiń eń basty baılyǵymyzdyń biri. Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti, Elbasy Nursultan Nazarbaev salǵan sara jol árbir Qazaqstandyqtardy jańa belester men jetistikterge jeteleıtini sózsiz», - dedi akademık.
