Dári-dármekke qatysty shaǵymdanýǵa bolatyn DariKZ qosymshasy iske qosyldy
Ózderińiz biletindeı, dári-dármekterge arnalǵan nusqaýlyqta patsıent dári qabyldaǵannan keıin paıda bolatyn janama áserler týraly árdaıym aqparat bar. Kez-kelgen dári-dármek belgili bir dárejede jaǵymsyz reaktsııa týdyrýy múmkin. Sondyqtan preparatty naryqqa shyǵarǵan kezde onyń qanshalyqty qaýipsiz ekenin únemi qadaǵalap, baǵalaý mańyzdy. Sondyqtan janama áserler týraly habarlaý óte mańyzdy, sonymen qatar bul sırek kezdesetin janama áserlerdi anyqtaýǵa kómektesedi, olardy keıde klınıkalyq zertteýler kezinde anyqtaý múmkin emes.
Habarlama kartalaryn nemese «sary kartalardy» jiberý - bul preparattyń jaǵymsyz reaktsııasy týraly kúdik týraly eskertý júıesi jáne búkil álemde qabyldanǵan farmakologııalyq baqylaýdyń bastapqy ádisi. Mundaı karta dárilik zatty qabyldaýdyń sebep-saldarlyq baılanysynyń dárejesin jáne onyń janama áserin shamamen anyqtaýǵa múmkindik beretin máselelerdiń tizbesin qamtıdy.
«Jaǵymsyz reaktsııalar týraly kenetten paıda bolǵan habarlamalardyń monıtorıngi bizge medıtsınalyq preparattardyń qaýipsizdigi jónindegi dabyldarǵa ýaqtyly jaýap berýge jáne obektıvti baǵalaýǵa jáne tıisinshe preparat týraly aqparatty jańartýdan bastap, sonyń ishinde keıbir synı jaǵdaılarda preparatty naryqtan qaıtaryp alýdy qosa alǵanda, ýaqtyly sharalar qabyldaýǵa múmkindik beredi», – dep atap ótti Dárilik zattar men medıtsınalyq buıymdardy saraptaý ulttyq ortalyǵy (DMBSUO) Densaýlyq saqtaý ónimderiniń qaýipsizdigin, tıimdiligi men sapasyn farmakologııalyq qadaǵalaý jáne monıtorıng departamentiniń basshysy Málik Ábdirahmanov.
Sarapshy túsindirgendeı, tipti nusqaýlyqta sıpattalǵan janama áserler týraly habarlaý mańyzdy. Bul mamandar nusqaýlyqtaǵy derekterdiń durystyǵyn únemi qadaǵalap, tekserip otyrýy úshin jasalady.
Farmakologııalyq qadaǵalaý jáne medıtsınalyq buıymdardyń qaýipsizdigine, sapasy men tıimdiligine monıtorıng júrgizý qaǵıdalaryna sáıkes dárilik preparatty, onyń ishinde vaktsınalardy qoldanýdyń jaǵymsyz saldary týraly málimetterdi medıtsınalyq uıymdar men dárilik zattar men medıtsınalyq buıymdardyń aınalysy salasyndaǵy sýbektiler, sondaı-aq dárilik zattardy tirkeý kýálikterin ustaýshylar belgilengen nysan boıynsha jaǵymsyz reaktsııalar týraly karta-habarlama túrinde beredi.
Osy nemese basqa preparatqa jaǵymsyz reaktsııa týraly qalaı habarlaýǵa bolady?
Birinshi ádis - dárigerge barý nemese farmatsevtke barý jáne týyndaǵan asqynýlar týraly habarlaý. Mundaı jaǵdaıda siz dárigermen birge DMBSUO www.ndda.kz saıtynda jaǵymsyz reaktsııa týraly karta-habarlama toltyrasyz.
Ekinshi ádis – dári óndirýshisine habarlasý. Ádette, dári-dármekter men medıtsınalyq buıymdardyń nusqaýlarynda osy ónim boıynsha talaptardy qabyldaıtyn kompanııanyń nemese zańdy tulǵanyń baılanystary kórsetiledi.
Naýqas úshin úshinshi jáne eń ońaı ádis –IOS jáne Android platformalarynda qurylǵylarǵa qol jetimdi DariKZ mobıldik qosymshany paıdalaný. Qoldanbanyń ınterfeısi óte qarapaıym jáne mundaı habarlamany jiberýge eki-úsh mınýt ketedi.
Jiberý birneshe ret basý arqyly júzege asyrylady: qosymshany ornatqannan keıin siz «sary kartalar» bólimin ashyp, patsıent pen preparat týraly málimetterdi toltyryp, keri baılanys úshin baılanys málimetterin kórsetip, habarlama jiberýińiz kerek. Aqparat dárilik zattar men medıtsınalyq buıymdardy saraptaý ulttyq ortalyǵyna tikeleı kelip túsedi.
Siz qosymshany QR kody nemese mynaý siltemeler arqyly júkteı alasyz: Google, Play Market, AppStore.
Barlyǵyn «sary kartalar» bóliminiń kómegimen DariKZ qosymshasynda aqparatty jiberýdiń qarapaıym quraly arqyly farmakologııalyq qadaǵalaý júıesine belsendi qatysýǵa shaqyramyz – bul bizdiń elimizdiń aýmaǵynda aınalymdaǵy preparattardyń qaýipsizdigin odan da sapaly ári egjeı-tegjeıli baqylaýǵa múmkindik beredi.
Jyl saıyn EQO-ǵa dárilik preparattar men medıtsınalyq buıymdarǵa jaǵymsyz reaktsııalar nemese kútiletin terapııalyq áserdiń bolmaýy týraly 3 myńǵa jýyq karta-habarlama kelip túsetinin aıta keteıik.
Kóbinese habarlamalar mıkobakterııaǵa qarsy, vırýsqa qarsy, bakterııaǵa qarsy, neoplastıkaǵa qarsy jáne ımmýnomodýlıatsııalyq preparattar arqyly keledi. Sondaı-aq, Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń málimetteri boıynsha, álemde júıeli qoldanýǵa arnalǵan ınfektsııaǵa qarsy preparattar medıtsınalyq qoldaný kezinde jaǵymsyz reaktsııalar paıda bolǵan preparattardyń arasynda jetekshi oryn alady.
«Ulttyq ortalyq árbir jaǵdaı boıynsha dárilik zattardyń kúdikti janama áserlerine taldaý júrgizedi, jaǵymsyz reaktsııanyń damýy men preparatty qabyldaýdyń arasyndaǵy sebep-saldarlyq baılanysty zertteıdi jáne saraptamalyq qorytyndy beredi. Budan ári ýákiletti organ Medıtsınalyq jáne farmatsevtıkalyq baqylaý komıtetiniń atynan qajet bolǵan jaǵdaıda DMBSUO qorytyndysy negizinde dárilik preparatty qoldanýdy shekteıdi, marketıngti toqtata turady, naryqtan keri qaıtaryp alady jáne preparatty Qazaqstan aýmaǵynda óndirýge, taratýǵa jáne qoldanýǵa tyıym salady», – dep atap ótti QR DSM Medıtsınalyq jáne farmatsevtıkalyq baqylaý komıteti tóraǵasynyń orynbasary Lıazıat Qashqymbaeva.