Darhan Qydyráli: Qoǵamdaǵy keleńsizdikpen kúreste bas basylymnyń qyzmeti aıryqsha bola beredi
«Biz byltyr 100 jyldyǵymyzdy atap óttik. Ǵasyrlyq tarıhy bar gazetimizdiń búkil qıyndylaryn, tigindilerin skanerden ótkizip, 1919 jylǵy «Ushqyn», «Eńbekshi qazaq», «Sotsalıstik Qazaqstan» kezeńinen bastap barlyǵyn jınap, bes tomdyq kitap shyǵardyq. Ony jarııalap otyrdyq. Ótkenge tas laqtyrýǵa bolmaıdy. Keshe ǵana saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn eske alý kúnin atap óttik. Shyn máninde ozbyr, zalym bılik boldy. Zulmattyń saldarynan 3 mıllıon qazaq opat boldy. Bul – óte úlken tragedııa. Qazir ǵalymdar zulmat jyldar bolmaǵanda qazir halyq sany kem degende 40 mıllıon bolar edi dep aıtyp jatyr. Bul – qoldan jasalǵan zulmat», - dedi Darhan Qydyráli «AntikorLive» jobasynda Sybaılas jemqorlyqpen kúrestegi BAQ-tyń mańyzy» taqyrybynda ótken onlaın-suhbat barysynda.
Basylym basshysy «Qazaq» gazetiniń jalǵasy esebinde «Egemen Qazaqstan» sol kezeńde de (ol tusta basqasha ataýmen) shyǵyp turǵanyn aıtyp ótti.
«Qazaq» gazeti – Alash Úkimetiniń organy bolǵan. Ony Ahmet Baıtursynuly, Mirjaqyp Dýlatov pen Álıhan Bókeıhandar shyǵaryp turdy. Biz Orynborǵa baryp, eskertkish-taqta ornattyq. Bir tıpografııada shyqqan. «Qazaq» gazetiniń qyzmetkerleri «Ushqyn», «Eńbekshi qazaqqa» turǵan», - degen basylym basshysy gazettiń tarıhy týraly birshama tarıhty aıtyp ótti.
Darhan Qydyráli Sherhan Murtaza gazet tizginine kelgen ýaqytta Qazaqstan táýelsizdik almaı turyp, «Egemen» ataýyn birinshi kezekte gazet atalǵanyn eske saldy. Osylaısha, «Egemen Qazaqstan» táýelsizdikti birinshi bolyp súıinshilegen.
«Gazette qoǵamnyń máseleleri kún tártibinen túsken emes. Biz de máselelerdi ashyq jazýǵa tyrysamyz. Gazetti oqysańyz, birinshi betine mindetti túrde syn beremiz. «Egemen Qazaqstan» gazetiniń basqa basylymdardan bir ereksheligi – taıaýda ǵana Memleket basshysy suhbat bergen kezde «Eldiń úni, Ulttyń minberi» dep atap ketti. Gazette shyqqan kez kelgen materıal boıynsha memlekettik organdar, ákimdikter shara qoldanady», - degen basylym basshysy sózderin naqty mysaldarmen jalǵastyrdy.
Darhan Qydyráli eldegi basylymdardyń nelikten Batys elderindegideı bolmaıtynyn da túsindirip ótti.
«Onyń sebepteri kóp. Bir sebebi – bizde gazetke bári aralasady. Zeınetke shyqqan kisilerden bastap erinbegen adamdardyń bári de maqala jiberedi. Sol maqalasynyń shyǵýyn kútip, bireýler arqyly sony shyǵarýǵa kúsh salady. Bul durys emes. Gazetti jýrnalıster shyǵarýy kerek. Oǵan kez kelgen oqyrman maqala shyǵara beretindeı ol – ortaq qazan emes. Keńestik kezeń solaı bolǵan. Bizde hat-qorjyn bar. Soǵan kelgen oqyrman hatyn shama jetkenshe shyǵaryp otyramyz. Mysaly Batysta muny jaqsy úrdis retinde baǵalady. Sebebi bul – oqyrmanmen tikeleı baılanys.
«Aýylymyzda mektep joq, «kópir qulap qaldy», «jol joq» degendeı keleńsiz jaǵdaılardy jazady. Hat-qorjyn arqyly shyqqan maqalalardyń arqasynda da kóptegen másele sheshimin taýyp jatady. Tilshilerimizdiń kótergen máseleleri boıynsha elimizde kóptegen shara atqaryldy. Jemqorlyqpen ǵana emes, jalpy qoǵamdaǵy keleńsizdikpen kúresýde bas basylymnyń qyzmeti aıryqsha jáne budan keıin de aıryqsha bola beredi. Sebebi bul – bizdiń oqyrmanǵa degen kredomyz. Oqyrman bizge aqysyn tólep jazyldy ma, biz onyń kókeıindegi máseleni jaza bilýimiz kerek», - dedi Darhan Qydyráli.