Dárigerler Qazaqstanda aıaq-qoldy ampýtatsııalaýdyń negizgi sebepterin atady
ASTANA. KAZINFORM — Búgin Parlament Senaty janyndaǵy Inklıýzııa jónindegi keńestiń otyrysynda elimizde adamdardyń aıaq-qolyn jáne basqa múshelerin kesip tastaý statıstıkasy málim boldy.
N. D. Batpenov atyndaǵy Ulttyq travmatologııa jáne ortopedııa ǵylymı ortalyǵy dırektorynyń orynbasary Erjan Ysqaqovtyń aıtýynsha, qazirgi kezde álemde ampýtatsııanyń eń kóp taraǵan sebepteri qantamyr jáne dıabet aýrýynyń asqyný saldarynan bolady. Tabysy joǵary elderde ampýtatsııanyń 70-80 paıyzy osy sebepterge baılanysty jasalyp jatyr.
— Halyqaralyq dıabet federatsııasynyń málimetine qaraǵanda, qant dıabetimen aýyratyn adamdarda ampýtatsııa qaýpi 15-40 ese joǵary. Degenmen, tómen jáne ortasha tabysy bar elderdegi kórsetkishter múlde basqasha. Bul elderde ampýtatsııanyń negizgi úlesi jol-kólik oqıǵalaryna, óndiristik jaraqatqa jáne áskerı qaqtyǵystarǵa baılanysty, — dedi Erjan Ysqaqov Senatta protezdik-ortopedııalyq kómek máselen talqylaý kezinde.
Onyń aıtýynsha, 2024 jyly Qazaqstanda aıaq-qoldy ampýtatsııalaýdyń 3175 oqıǵasy tirkelip, kóp jaǵdaıda adamdardyń aıaǵy kesilgen. Óńirler boıynsha ampýtatsııanyń eń kóp sany Qaraǵandy oblysynda — 462 jaǵdaı, Túrkistan oblysynda — 344, Aqmola oblysynda — 342 jáne Almaty qalasynda — 233 jaǵdaı.
Ampýtatsııa sebepteri arasynda birinshi orynda endokrındik júıeniń aýrýlary — 27,7%, ekinshi orynda teri jáne teri astyndaǵy tinderdiń aýrýlary — 24,5%, úshinshi orynda qan aınalymy júıesi aýrýlary — 22,5%. Sondaı-aq, osyndaı jaǵdaılardyń 15 paıyzy adamdardyń jarasyna, ýlanýyna jáne syrtqy faktorlardyń áserinen basqa da zardaptarǵa baılanysty. Al 7 paıyzy súıek-bulshyqet júıesi jáne dáneker tin aýrýlaryna qatysty.
— Ampýtatsııaǵa ákeletin naqty aýrýlarǵa tyńǵylyqty taldaý jasalyp, onyń aıasynda flegmona, aıaqtaǵy arterııalardyń aterosklerozy, eki túrdegi qant dıabeti, aıaq-qoldy úsik shalý jáne basqa aýrýlardyń áseri naqtylandy, — dedi Erjan Ysqaqov.
Eske salsaq, elimizde 95,3 myń adam protezdik-ortopedııalyq kómekke alatyndar sanatyna jatqyzylǵan.
Budan buryn habarlanǵandaı, 2025 jyldyń basynyn bastap múgedektik tobyn belgileý úshin medıtsınalyq-áleýmettik saraptama júrgizýdiń syrttaı formaty boıynsha pılottyq jobany iske asyrý sheńberinde Qazaqstannyń barlyq óńirinen 43,7 myń ótinim qaraldy.