Bıýdjettiń negizgi úlesi áleýmettik salaǵa baǵyttalady - Májilis zańdy qabyldady
ASTANA. KAZINFORM – Búgin Májilistiń jalpy otyrysynda «2025 – 2027 jyldarǵa arnalǵan respýblıkalyq bıýdjet týraly» Zań qabyldandy.
«2025 jylǵa túsimder osy jylmen salystyrǵanda 1,2 trln teńgege ulǵaıa otyryp, 21,7 trln teńge deńgeıinde boljandy. 2025 jyly bıýdjet tapshylyǵy jalpy ishki ónimge shaqqanda 2,7 % deńgeıinde eskerilgen, al 2027 jylǵa qaraı bul kórsetkish 1,9%-ǵa deıin tómendeıdi. Bıýdjettiń 2025 jylǵa arnalǵan bıýdjet tapshylyǵyn eskere otyryp, 25,8 trln teńgeni quraıdy, ıaǵnı bıylmen salystyrǵanda 1,7 trln teńgege ulǵaıyp otyr. Zań jobasyn talqylaý barysynda halyqtyń ómir súrý sapasyn arttyrýǵa jáne óńirlerdi damytýǵa baǵyttalǵan birqatar usynystar engizildi. Onyń ishinde, halyqty taza sýmen qamtamasyz etýge, jylý ári elektr energetıkasyn, kólik, ınjenerlik-kommýnıkatsııalyq ınfraqurylymyna, sondaı-aq «Aýyl – el besigi» jobasyn iske asyrýǵa qosymsha shyǵystar kózdelgen. Sonymen qatar, tegin medıtsınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemi aıasynda medıtsınalyq qyzmetter kórsetýge, sybaılas jemqorlyqqa qarsy saraptama júrgizýge arnalǵan shyǵystar qarastyrylǵan», - dedi QR Qarjy mınıstri Mádı Takıev.
Osy túzetýlerdi eskere otyryp, bıýdjet shyǵystarynyń negizgi baǵyttary kelesideı qalyptasty:
Birinshi baǵyt – áleýmettik salany damytý. Bıýdjet, ótken jyldardaǵydaı áleýmettik baǵdarlanǵan bolyp qala beredi.
2025 jyly áleýmettik salanyń shyǵystary osy jylǵa qaraǵanda 862 mlrd teńgege ulǵaıyp, 9,8 trln teńge kóleminde josparlandy. Onyń bıýdjet shyǵystaryndaǵy úlesi 38 paıyzdy quraıdy. Birinshi basymdyq – áleýmettik qamtamasyz etý jáne azamattarǵa áleýmettik kómek kórsetý.
2025 jylǵa áleýmettik tólemderge arnalǵan shyǵystar – ındeksteý men tólemderdi alýshylar sanynyń ulǵaıýyn eskere otyryp, 6 trln teńge somasynda qarastyrylǵan.
Ekinshi basymdyq – bilim berýdi damytý. 2025 jyly bul baǵytqa shyǵystar bıylǵy deńgeıinen 73 mlrd teńgege ulǵaıyp, 1 trln teńgeni quraıdy.
«Úshinshi basymdyqqa toqtalsaq, halyq sanynyń ósýi men naýqastar sanynyń artýyn eskere otyryp, tegin medıtsınalyq kómektiń kepildendirilgen kólemi men mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý aıasynda halyqty medıtsınalyq kómekpen qamtýdy ulǵaıtý qarastyrylǵan. Densaýlyq saqtaý júıesine 2025-2027 jyldarǵa arnalǵan shyǵystar 7,6 trln teńgeni quraıdy, onyń ishinde bıylmen salystyrǵanda 180 mlrd teńgege ulǵaıyp, 2025 jylǵa 2,4 trln teńge qarastyrylǵan. Jalpy, 2025 jyly tegin medıtsınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemine 1,6 trln teńge somasynda shyǵystar josparlandy. Áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý qoryna 675 mlrd teńge, onyń ishinde memlekettik jarnalarǵa 668 mlrd teńge kózdelgen», - dedi mınıstr.
Sonymen qatar ol 2025 jyly týrızm men sportty damytýǵa respýblıkalyq bıýdjet shyǵystary 141 mlrd teńge, al mádenıet pen aqparatty damytýǵa 165 mlrd teńge kóleminde josparlanǵanyn aıtty.
«Ekinshi baǵyt – óńirlerdi qoldaý. 2025 jyly óńirlerge respýblıkalyq bıýdjet qarajaty esebinen 7,5 trln teńge bólinedi. Bul soma osy jylmen salystyrǵanda 405 mlrd teńgege artyq. Ol – bıýdjettiń jalpy shyǵystarynyń shamamen 30 paıyzyn quraıdy. Úshinshi baǵyt – ekonomıkanyń naqty sektoryn damytýdy qoldaý. 2025 jyl bul baǵyt boıynsha 2,1 trln teńge qarastyrylǵan. Onyń ishinde, Memleket basshysynyń tapsyrmasyna sáıkes agroónerkásiptik keshendi damytý kúsheıtildi. Osy baǵytqa 2025 jyly bıylmen salystyrǵanda 30%-ǵa ulǵaıa otyryp, 635 mlrd teńge qarastyryldy. Kólik salasyn damytýǵa 2025 jyly 568 mlrd teńge bólý josparlanǵan, onda avtojol salasyn damytýǵa 423 mlrd teńge kózdelgen», - dedi vedomstvo basshysy.
Mádı Takıevtiń sózine qaraǵanda, 2025 jylǵa arnalǵan kúsh qurylymdarynyń shyǵystary 109 mlrd teńgege ulǵaıyp, 2,7 trln teńge kóleminde josparlanyp otyr.
Budan buryn habarlanǵandaı, búgin Májilistiń jalpy otyrysynda Premer-mınıstrdiń orynbasary – Ulttyq ekonomıka mınıstri Nurlan Baıbazarov elmizdiń 2025 – 2029 jyldarǵa arnalǵan áleýmettik-ekonomıkalyq damý boljamyn tanystyrdy.
