Byltyr Ulttyq bank daǵdarysqa qarsy bastamalarǵa 2,3 trln teńge bólgen
Onyń aıtýynsha, koronavırýs pandemııasynyń álemdik ekonomıkaǵa tıgizgen áseri men munaı baǵasynyń tómendeýine alyp kelgenin eskersek, 2020 – shynymen de ózgesheleý jyl boldy.
«Osyǵan baılanysty ortalyq bankter ekonomıkanyń yntalandyrýshy kúshine aınalýy kerek boldy. Bul jerde Qazaqstannyń Ulttyq banki de osy mindetti oryndady. Sóıtip, Ulttyq bank daǵdarysqa qarsy bastamalardy jalpy somasy 2,3 trıllıon teńgege deıin qarjylandyrdy. Bul byltyr Qazaqstandaǵy daǵdarysqa qarsy sharalardy qarjylandyrýǵa arnalǵan úkimet qarajatynyń jartysynan kóbin quraıdy»,-deıdi Oljas Tóleýov
Sonymen birge 2020 jylǵa arnalǵan ekonomıkany monetızatsııalaý nemese aýqymdy aqshanyń eldiń nomınaldy JІÓ-ge qatynasy, bizdiń aldyn-ala baǵalaýymyz boıynsha, 36,8%-dy qurady. Bul 2019 jylǵy kórsetkishten 5 paıyzdyq tarmaqqa joǵary jáne 2017 jyldan bastap Qazaqstan ekonomıkasyn monetızatsııalaýdyń maksımaldy deńgeıi.Bul sandar Ulttyq banktiń ekonomıkany daǵdarys kezeńinde eldegi ekonomıkalyq belsendiliktiń jedel qalpyna kelýi men ósýine qajetti ótimdiliktiń qajetti kólemimen qamtamasyz etkenin kórsetedi.
«Sonymen birge Ulttyq Bank sol ýaqytta baǵa turaqtylyǵyn qamtamasyz etýdi kózdeıtin basty maqsatty oryndaý úshin jumystar júrgizdi. Negizgi qural bazalyq mólsherleme boldy. Ótken jyldyń sońynda ınflıatsııa, aldyn ala kútilgendeı, 4–6% dálizden shyǵyp, 7,5%-dy qurady. Biraq ótken jyldyń naýryz aıynda ınflıatsııa eki tańbaly kórsetkish – 11%-ǵa deıin ósedi dep boljanǵan bolatyn. Árıne, bul boljamnyń negizinde koronavırýs pandemııasynyń saldarynan valıýta men taýar naryqtarynda oryn alǵan jáne kútiletin shoktar eskerildi»,-dedi ol.
Degenmen, ýaqytynda qabyldanǵan sharalardyń arqasynda ınflıatsııanyń tómengi kórsetkishin qol jetkizdik – ekonomıkada oń baǵa saqtalyp, teńgemen kórsetilgen aktıvterdiń ınvestıtsııalyq jáne jınaqtyq tartymdylyǵy qamtamasyz etildi.
Sonymen qatar, ol ınflıatsııanyń 4–6% dálizden shyǵýyna áser etken faktorlar týraly aıtty.
«Inflıatsııanyń qalyptasýyna azyq-túlik qunynyń ósýi úles qosqanyn aıtar edim. BUU azyq-túlik jáne aýylsharýashylyq uıymynyń málimetteri boıynsha, ótken jyl, tutastaı alǵanda, 2014 jyldan beri qaraı búkil álemde azyq-túlik baǵasynyń ósýi jaǵynan rekordtyq kórsetkish berdi. Sóıtip, bul jaǵdaı barlyq derlik elde azyq-túlik ınflıatsııasynyń jedeldeýine alyp keldi. Sonymen qatar, kóp jaǵdaıda monetarlyq faktorlarǵa jáne aqsha-kredıt saıasatynyń ótimdiligine áser etetin Qazaqstandaǵy ınflıatsııanyń azyq-túlikke jatpaıtyn bóligi byltyr jyl boıy 2015 jyldan beri qaraıǵy kórsetkishten tómen mánde qaldy, shamamen 5,5%»,-deıdi spıker.
Inflıatsııanyń údeýi búkil aımaq úshin jalpy tendentsııaǵa aınaldy. EAEO elderindegi naqty jyldyq ınflıatsııa deńgeıi ortalyq bankterdiń dálizderinen shyǵyp, tipti keı jerlerde kópjyldyq maksımýmdarǵa jetti.Eń úlken ósim Qyrǵyzstanda boldy – 3,1%-dan 9,7%-ǵa deıin nemese 6,6 p.t., al eń azy – Qazaqstanda (2,1 p.t. – 5,4%-dan 7,5%-ǵa) jáne Reseıde (1,9 p.t. – 3,0-den 4,9%-ǵa deıin).
Oljas Tóleýov bazalyq mólsherlemeni tómendetý qajettiligi týraly aıtty.
«Ulttyq bankte bazalyq mólsherlemeniń belgili bir deńgeıine qatysty bastapqy sózsiz pozıtsııasy nemese targeti joq. Sondyqtan Ulttyq bank «qandaı jaǵdaı bolmasyn jáne kez kelgen jaǵdaıda bazalyq mólsherlemeni tómendetýge qarsy» degen tujyrym durys emes. Qazirgi ýaqytta syrtqy jáne ishki ınflıatsııalyq qysym kúsheıip tur, azyq-túlik baǵasynyń odan ári ósý qaýpi artty, endi, árıne, elde jáne álemde koronavırýs ınfektsııasynyń taralýyna baılanysty belgisizdik saqtalady. Mine, sondyqtan 9,0%-dyq bazalyq bólsherlemeniń qazirgi deńgeıi ekonomıkadaǵy aqshanyń qunyn kórsetedi, ol ınflıatsııaǵa qarsy qazirgi jáne bolashaq táýekelderdi teńestiredi, ekonomıkanyń qalpyna kelýi men ósýiniń alǵysharttaryn quraıdy»,-deıdi Ulttyq bank ókili.