Búgin Dúnıejúzilik qol jýý kúni

NUR-SULTAN. QazAqparat - 2008 jylda beri 15 qazanda «Dúnıejúzilik taza qol kúnin» (Global Handwashing Day) atalyp ótiledi. Bul shara BUU Bas assambleıasy ıÝNISEF balalar qorymen jáne Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń bastamasy boıynsha ótkizilep keledi, dep habarlaıdy QazAqparat Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ulttyq ortalyǵyna silteme jasap.

Bul kún qol jýýdyń densaýlyqqa áseri týraly halyqtyń habardarlyǵyn arttyrýǵa arnalǵan. Dúnıejúzilik taza qol kúni jeke gıgıena negizderine arnalǵan. Onyń basty maqsaty - úıde de, odan tys jerlerde de qoldy jýýdy daǵdyly áreketke aınaldyrý.

Adam alaqanymen bitn jaýyp túshkiredi nemese jóteledi, sodan keıin ol qolymen esik tutqasynan nemese kóliktegi tutqany ustaıdy, keıin týra sol tutqany sizdi ustaısyz. Vırýstar men bakterııalardyń bári sizdiń qolyńyzda qalady. Bul jaǵdaıdyń ózi qorqynyshty emes. Másele, biz beısanaly túrde betimizdi qolymyzben qstaımyz, zertteýge sáıkes, ortasha eseppen saǵatyna 23 ret, ıaǵnı kúnine júzdegen ret ustaıdy ekenbiz. Árbir osyndaı janasý arqyly aǵzaǵa aýyzdyń, murynnyń jáne kózdiń shyryshty qabattary arqyly ınfektsııanyń kirý qaýpi bar. Eger siz qolyńyzdy únemi jýsańyz, qaýip aıtarlyqtaı tómendeıdi.

Antıseptıkter, maılyqtar, gelder jáne quramynda spırti bar basqa dezınfektsııalyq zattar paıdaly bolýy múmkin, biraq qarapaıym sabynmen eshteńeni salystyrýǵa bolmaıdy. Sabyn men sýdyń úılesimi juqpaly aýrýlarǵa, sonyń ishinde koronavırýsqa qarsy eń kúshti qarýdyń biri bolyp qala beredi. Sondyqtan Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy (DDU) qoldy jýý múmkin bolmasa, antıseptıkti sabynǵa balama retinde ǵana qoldanýdy usynady.

Eń bastysy - qoldy durys jýý: ony kem degende 20 sekýnd jýý usynylady. Alaqannyń syrtyna, sondaı-aq saýsaqtardyń arasyndaǵy terige nazar aýdarý kerek. Tyrnaqtardy da umytpańyz - olardyń astynda únemi kir, tamaq qaldyqtary jáne patologııalyq mıkroorganızmderdiń kóbeıýine tamasha jaǵdaı jasaıtyn basqa zattar jınalady.

Qoldy tamaq pisirer aldynda jáne dastarhan daıyndamas buryn; tamaqtanar aldynda; kósheden kelgende nemese qoqys shyǵarǵanda; qoǵamdyq oryndardan úıge oralǵanda nemese qoǵamdyq kólikte júrgennen keıin; dárethanaǵa barǵannan keıin; jarany emdeýden buryn jáne keıin; úı janýarlarymen oınaǵannan keıin jáne t. b. jýý kerek. Bul dıareıa aýrýynyń deńgeıin 40 paıyzdan astam, al tynys joldarynyń ınfektsııasyn 25 paıyzǵa deıin tómendetedi.