Bishkekte qazaq-qyrǵyz zııalylarynyń ІH forýmy ótti

BІShKEK. KAZINFORM — Qyrǵyzstan astanasyndaǵy Ulttyq tarıh murajaıynda qazaq-qyrǵyz zııalylarynyń ІH forýmy ótti, dep habarlaıdy Kazinform menshikti tilshisi. 

Іs-sharaǵa Parlament Senatynyń tóraǵasy Máýlen Áshimbaev, Qyrǵyz Respýblıkasy Jogorký Keneshiniń tóraǵasy Nýrlanbek Týrgýnbek ýýlý, Qyrǵyz Respýblıkasy prezıdentiniń keńesshisi Aslan Qoıchıev, QR halyq jazýshysy Tólen Ábdik, QR eńbek sińirgen qaıratkeri, belgili manasshy Baıanǵalı Álimjanov, «Qazaq gazetteri» JShS Basqarma tóraǵasy Dıhan Qamzabekuly, memleket jáne qoǵam qaıratkerleri, ǵalymdar, eki eldiń zııaly qaýym ókilderi, qazaq dıasporasy, jastar qatysty. 

Máýlen Áshimbaev quttyqtaý sózinde Qazaqstan men Qyrǵyzstan zııalylarynyń aldynda turǵan mańyzdy mindetterge toqtaldy.

— Ásirese, eki eldiń ádebıeti men ónerin nasıhattaýǵa basymdyq berý kerek. Bul jumys aıasynda belgili aqyn-jazýshylardyń dáristerin uıymdastyrý oryndy bolar edi dep oılaımyz. Mádenı muralar men ádebı shyǵarmalardy tsıfrlyq keńistikte saqtaý óte mańyzdy. Osy maqsatta biz ǵylymı eńbekterdiń elektrondy nusqalaryn jasaý, vırtýaldyq murajaılardy jáne t. b. jobalardy uıymdastyrýdy usynamyz. Óz tarapymyzdan atalǵan bastamalardy isker asyrý úshin qajetti qoldaý kórsetýge daıynbyz, — dedi Senat tóraǵasy.

Máýlen Áshimbaev sóz sońynda eki el arasyndaǵy dostyqty nyǵaıtýǵa qosqan úlesi úshin Qyrǵyz Respýblıkasy Jogorký Keneshiniń birneshe depýtatyn, ǵylymı jáne shyǵarmashylyq zııaly qaýym ókilderin eki eldiń dostyǵyn nyǵaıtýǵa qosqan úlesi úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik nagradalarymen, sondaı-aq Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń Qurmet gramotalarymen marapattady.

Jogorký Kenesh tóraǵasy Nurlanbek Týrgýnbek ýýly forýmda mádenı dıplomatııa taqyryby talqylanatynyn atap ótti.

— Bul termın sózsiz qazirgi álemdegi halyqaralyq baılanystardy nyǵaıtýdyń negizgi quraly. Dostyq pen kelisimniń irgetasy rýhanı tatýlyqta, ortaq mádenı murada jáne halyqtardy jaqyndastyratyn qundylyqtarda jatyr. Qyrǵyz-qazaq ǵylymı jáne shyǵarmashylyq zııalylarynyń «Mádenı dıplomatııa — baýyrlastyqty nyǵaıtý jolynda» IX forýmy maqsatyna jetetinine jáne eki baýyrlas halyq arasyndaǵy mádenı baılanystardy jańa deńgeıge kóteretinine senimdimin, — dedi Qyrǵyzstan parlamentiniń spıkeri.

Kezdesý barysynda eki eldiń shyǵarmashylyq qaýymdastyǵy eki el arasyndaǵy tereń tarıhı-mádenı baılanystarǵa negizdelgen qazaq-qyrǵyz mádenı-gýmanıtarlyq yntymaqtastyqtaǵy oń úrdisti talqylady.

Qazaqstandyq ǵalym, fılologııa ǵylymdarynyń doktory Janǵara Dádebaev ótip jatqan eki el zııalylary forýmynyń joǵary mańyzdylyǵyna toqtaldy.

— Búgingi forým aldymyzǵa mańyzdy mindet qoıyp otyr: elder arasyndaǵy yntymaqtastyq pen dostyqty odan ári damytý úshin búginde ne isteý kerek. Osyǵan baılanysty biz pikir almasyp, mańyzdy ıdeıalarmen bólisip jatyrmyz. Árbir qatysýshy osy forýmda aıtylǵan maqsattar men mindetterge qol jetkizýge óz úlesin qosady. Osynyń barlyǵy tek qazaq jáne qyrǵyz halyqtary arasynda emes, túrki, sondaı-aq Ortalyq Azııa elderiniń yntymaqtastyq pen dostyǵyn damytýǵa jańa serpin beredi dep senemiz, — dedi professor.

Qyrǵyzstan Jazýshylar odaǵynyń tóraǵasy Qanybek Imanalıev te sharaǵa qatysty óz oıymen bólisti.

— Bul shyǵarmashylyq zııaly qaýymǵa qatysty máselelerdi talqylaıtyn biregeı qoǵamdyq alań. Qyrǵyzstan men Qazaqstan ejelden baýyrlas halyq. Bizdi ortaq mádenıet pen til biriktiredi. HHІ ǵasyrda rýhanı qaýipsizdik pen egemendik máselesi tur. Men bul taqyrypty mańyzdy dep sanaımyn. Búginde biz ulttyq biregeılikti saqtaý taqyryby qozǵalatyn jasandy ıntellekt dáýirinde ómir súrip kelemiz. Bul máselelerdi bir-birimizdi baıytyp, birlesken kúsh salý arqyly sheshýge bolady.

Eki eldiń shyǵarmashylyq ıntellıgentsııasy yntymaqtastyǵynyń jol kartasy sonaý HH ǵasyrda Shyńǵys Aıtmatov pen Muhtar Áýezov mysalynda jasalǵan bolatyn. «Qazaqfılm» kınostýdııasynda Tolomýsh Ókeev pen Bolotbek Shámshıevtiń tamasha fılmderi túsirildi. Elder mádenıet pen óner salasynda yntymaqtasyp otyr. Mádenıet — halyqtyń rýhyn kóterip, eki el arasyndaǵy rýhanı-mádenı yntymaqtastyqty jańa deńgeıge kóterýge qabiletti jumsaq kúsh, — dedi ol.

Eske ala ketsek, 23 qyrkúıekte Qyrǵyzstan astanasyndaǵy «Ala Archa» memlekettik rezıdentsııasynda Ortalyq Azııa memleketteriniń ІІІ Parlamentaralyq forýmy ótti.