Bir palataly Parlament – qısyndy qadam: reseılik sarapshylar pikiri
MÁSKEÝ. KAZINFORM - Memleket basshysynyń Parlamentti bir palataly etý bastamasy el ishinde ǵana emes, kórshiles memleketterdiń saraptamalyq qaýymdastyǵynda da qyzý talqyǵa tústi. Reseılik sarapshylardyń pikirinshe, bir palataly Parlament zań shyǵarý protsesin jeńildetedi, basqa aspektilerge nuqsan keltirmeı-aq onyń tıimdiligin arttyrady.
Reseıdegi Aımaqtyq problemalar ınstıtýtynyń ǵylymı jetekshisi Dmıtrıı Jýravlevtiń aıtýynsha, qazirgi jaǵdaıda Qazaqstan Parlamentiniń Joǵarǵy palatasynyń ókilettikterin eskersek, bul – zań jobalaryn ázirleý men qabyldaý rásimin jeńildetýdiń qısyndy joly.
– Sebebi, Senattyń erekshe ókilettikteri joq, ol tek Májilis qabyldaǵan zańdardy bekitedi, eń kóp jaǵdaıda palatalardyń ustanymdaryn kelisý protsesi júredi. Osyndaı jaǵdaıda bir palataly Parlament jyldam ári tıimdi jumys isteıdi, – deıdi ol.
Sarapshynyń pikirinshe, eki palataly Parlament kezinde jas demokratııany qatelikterden saqtandyrý úshin qurylǵan bolýy múmkin.
– Qazir de demokratııa áli jas, biraq burynǵydaı zań shyǵarý qatelikterinen qorqatyn deńgeıde emes. Sondyqtan Qazaqstan Prezıdenti osy bastamany kóterip otyr, – dedi sarapshy.
Al reseılik taǵy bir sarapshy Maksım Shevchenko Qazaqstannyń óz dástúri men tarıhı erekshelikterine súıenýi qajettigin aıtty. Jalpyulttyq talqylaýdyń mańyzdylyǵyn atap ótti. Onyń aıtýynsha, eń aldymen Parlamenttiń qalaı qurylatynyn anyqtaý kerek: partııalyq tizim boıynsha ma, álde halyqqa jaqynyraq ózge ólshemder negizinde me? Sondaı-aq, naqty saıası bıliktiń qaı jerde shoǵyrlanatynyn belgileý mańyzdy.
– Qytaıdyń úlgisi osy turǵyda nazar aýdararlyq. Ol jerde bir ǵana palata bar – Búkilqytaılyq halyq ókilderi jınalysy. Mańyzdysy – bılik júıesi men áleýmettik ınstıtýttar halyqtyń dástúrli ómir saltyna sáıkes bolýy kerek. Ár eldiń formasy ártúrli bolýy múmkin, biraq negizinde halyqqa qamqorlyq mańyzdy. Bul mádenıetke sáıkes keledi jáne sondyqtan turaqty bolady, – dedi sarapshy.
Sonymen qatar, Maksım Shevchenkonyń aıtýynsha, Qazaqstanda ártúrli etnostar ómir súredi, al qazaqtar olardyń kóbine baýyr bolyp ketken.
- Sondyqtan parlamenttik júıe barlyǵyna qolaıly bolýy tıis, - dep túıindedi sarapshy.
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń «Jasandy ıntellekt dáýirindegi Qazaqstan: ózekti máseleler jáne ony túbegeıli tsıfrlyq ózgerister arqyly sheshý» atty Qazaqstan halqyna Joldaýynyń tolyq mátinin myna jerden oqı alasyz.