Bolashaqta balalar 65% eńbek naryǵynda joq jańa jumyspen aınalysady
Halyqaralyq sarapshylardyń pikirinshe, tsıfrlandyrý jumyskerlerdiń quzyretine jańa talaptar qoıyp, qoldanystaǵy jumys oryndaryn ózgertti, nátıjesinde olardyń kásibı daǵdylarynda olqylyqtar bolýy múmkin.
Gartner málimetteri boıynsha, jumys kúshiniń 58%-y óz jumysyn sátti oryndaý úshin jańa daǵdylardy qajet etedi. Bul zertteý 2017 jylǵy IT, qarjy jáne satý salasyndaǵy mamandarǵa qatysty árbir úshinshi daǵdy qazir eskirgenin aıtýda. Bul úrdis Deloitte zertteýlerimen de rastalady – daǵdylardyń ortasha jaramdylyq merzimi bes jyldan az.
Dúnıejúzilik ekonomıkalyq forýmnyń the Future Jobs baıandamasynda búgingi tańda bastaýysh mektepke baratyn balalardyń 65%-y oqý kezeńi aıaqtalǵan soń, qazir eńbek naryǵynda joq múldem jańa jumys túrlerimen aınalysady degen boljam bar. Sondyqtan qandaı mamandyqtar suranysqa ıe bolady, qandaı daǵdylar qajet bolady jáne bolashaqta bizdi qandaı «kútpegen jaǵdaıattar» bolady degen boljamdar jasaý qıyn.
Coursera halyqaralyq bilim berý alańynyń «The job Skills of 2023» esebinde búkil álem boıynsha Coursera platformasynyń 4 mıllıon korporatıvtik paıdalanýshylary arasynda qandaı daǵdylar eń jyldam damyp jatqany kórsetilgen. 2023 jyly, Coursera málimetteri boıynsha, eń jyldam damyp kele jatqan tsıfrlyq daǵdylar – Scrum baǵdarlamalyq jasaqtamasyn ázirleý, derekterdi vızýalızatsııalaý, tutynýshylardy qoldaý quraldary jáne elektrondy kommertsııa. Adamnyń eń jyldam damyp kele jatqan daǵdylary – áńgimeleý, ózgeristerdi basqarý, uıymdyq damý jáne yqpal etý.
Elektrondy eńbek bırjasyndaǵy bos jumys oryndaryn taldaý kórsetkendeı, jumys berýshi men jumys izdeýshi tarapynan «jaqsy jumysker» modeline jaýapkershilik, derbestik, beıimdelý, komandada jumys isteı bilý, yntymaqtastyq jáne ózara is-qımyl, uqyptylyq, stresske tózimdilik, tez sheshim qabyldaý, uqyptylyq jáne júıeli oılaý sııaqty daǵdylar engizilgen. Bul rette myna daǵdylardyń artqanyn atap ótý qajet: oılaý ıkemdiligi, synı turǵydan oılaý, kóp tapsyrma, jobalyq oılaý jáne ýaqytty basqarý.
Qazirgideı ózgermeli álemde ómir boıy bilim alý, kognıtıvti jáne áleýmettik minez daǵdylarymen úılesetin kásibı jáne tsıfrlyq daǵdylardy damytý óte mańyzdy. Onlaın oqytý kásibı damýdyń mańyzdy elementine aınalady. Bul ýaqyt pen orynǵa ǵana baılanysty bolmaı, óz daǵdylaryn qysqa merzimde jaqsartýǵa múmkindik beredi.
Oqytýdyń osyndaı qoljetimdi formatyn iske asyrý maqsatynda 2021 jyldyń shildesinde jumyspen qamtýdyń tsıfrlyq ekojúıesiniń bóligi retinde onlaın rejıminde skills enbek kásiptik oqytý platformasy qurylǵan. Skills enbek platformasy oqýǵa nıet bildirgen barlyq azamatar úshin qol jetimdi, onda 110 mamandyq boıynsha 160-tan astam kýrs bar, al 106 kýrsty tegin oqýǵa bolady. Usynylǵan onlaın kýrstardyń jetekshi baǵyttary – HR jáne hatshylyq, aýyl sharýashylyǵy, turý jáne tamaqtaný, qarjy jáne býhgalterlik esep daǵdylaryn damytý boıynsha oqytý bolyp otyr. Jyl saıyn kýrstardyń mazmuny ár mamandyq úshin mańyzdy «ıkemdi» daǵdylarǵa basa nazar aýdarady.
Platforma iske qosylǵan sátten bastap onda 191,4 myń qazaqstandyq tirkeldi, 152,4 myń adam kýrstardan ótkeni týraly sertıfıkat aldy, onyń ishinde 28,9 myń jumyssyz. Platformada bilim alýshylardyń ortasha jasy 44 jasty, eń kishi «stýdent» – 15 jasty, eń úlkeni – 82 jasty kórsetken.
Sondaı-aq, bolashaqtyń daǵdylary men skills enbek platformasy týraly tolyq aqparatty «Qazaqstannyń eńbek naryǵy: tsıfrlyq shyndyqqa qaraı» ulttyq baıandamasynan tabýǵa bolady.