«Bolashaq» túlegi aýylda oqýshylardy jańasha oqytyp júr
SEMEI. KAZINFORM — Abaı oblysy Kókpekti aýdanynda matematıka páninen sabaq beretin Nurlan Qumarov — «Bolashaq» baǵdarlamasynyń túlegi. Qazir ol 5, 8 jáne 10-synyptardy saralap oqytý ádisin, zertteý tásili men jasandy ıntellektke negizdelgen beıimdelgen oqytý platformalaryn qoldanyp oqytyp júr. Kazinform tilshisi jańashyl ustazdy áńgimege tartyp kórdi.
— Ustazdyq joldy tańdaýyńyzǵa ne túrtki boldy?
— Osy salaǵa bet burýyma áser etken adam — anam. Ol Shaıjúnisov atyndaǵy mektepte talaı jyl boıy ustazdyq etip, bilim salasynyń qaıratkeri atanǵan. Onyń shákirt tárbıeleýdegi tabandylyǵy men adaldyǵy maǵan bala kezimnen ónege boldy. Sonymen qatar ózimniń matematıkaǵa degen qyzyǵýshylyǵym mektepten bastap qalyptasty. Osy eki faktor meni pedagogıkaǵa jeteledi.
— «Bolashaq» halyqaralyq baǵdarlamasy aıasynda Máskeýdegi Ulttyq zertteý ýnıversıtetinde bilim alypsyz. Sol jaıly aıta ketseńiz.
— Máskeýdegi Ulttyq zertteý ýnıversıtetinde oqýǵa túskenim men úshin úlken múmkindik boldy. Bul ýnıversıtet álemniń úzdik joǵary oqý oryndarynyń qatarynda. Onda bilim berý júıesi zamanaýı talaptarǵa saı, ásirese matematıkaǵa basymdyq beredi. Ýnıversıtet qabyrǵasynda jınaǵan tájirıbem men alǵan bilimim meni kásibı turǵyda shyńdap, kókjıegimdi keńeıtti.
— Máskeýdiń bilim salasynda sizge erekshe unaǵany ne boldy?
— Onda baıqalǵan basty erekshelik — oqytýǵa degen júıeli kózqaras. Mektepterde matematıkaǵa erekshe nazar aýdarylady, ári oqýshylardyń zertteý jumystaryna erte aralasýyna múmkindik jasalǵan. Ózim eki jyl boıy № 1542 Máskeý qalalyq mektebinde jumys istep úlgerdim. Sol jerde pedagogtar men oqýshylar arasyndaǵy ashyq dıalog, tájirıbege negizdelgen sabaqtar maǵan qatty unady.
— Elge kelgen soń ne sebepti aýyl mektebinde sabaq beremin dep sheshtińiz?
— Aýyl mektebinde jumys isteý — sanaly túrde qabyldanǵan sheshimim. Sebebi aýyl balalaryna sapaly bilim berý arqyly olardyń múmkindikterin arttyrýǵa bolady. Óz bilimim men tájirıbemdi qoldana otyryp, aýyldaǵy oqýshylardyń da zamanaýı tehnologııalarǵa, ǵylymǵa, zertteýge qaladaǵylarmen teń dárejede qol jetkizgenin qalaımyn.
— Jumys barysynda saralap oqytý ádisin, zertteý tásili men jasandy ıntellektke negizdelgen beıimdelgen oqytý platformalaryn tıimdi qoldanyp júrsiz. Bunyń tıimdiligi qalaı bolyp jatyr?
— Bul ádisterdiń eń basty artyqshylyǵy — ár oqýshynyń qabiletine qaraı beıimdelýinde. Saralap oqytý arqyly úlgerimi ártúrli balalardyń barlyǵy sabaqqa belsene qatysa alady. Al jasandy ıntellektke negizdelgen platformalar oqýshylardyń bilimin úzdiksiz baqylap, olarǵa jeke traektorııa boıynsha damýǵa múmkindik beredi. Mundaı tásilder bilim sapasyn ǵana emes, balalardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn da arttyrady.
Balalarǵa tapsyrmalardy úsh deńgeıde usynamyn: bazalyq, ortasha jáne kúrdeli. Bul tásil ár oqýshynyń óz múmkindigine saı jetistikke jetýine múmkindik beredi. Sabaq barysynda oqýshylarǵa daıyn bilim berip qana qoımaı, olardy oılanýǵa, suraq qoıýǵa, shaǵyn jobalar jasaýǵa baýlımyn. Mysaly, belgili bir matematıkalyq zańdylyqtyń ómirde qoldanylýyn zerttep, synyp aldynda qorǵaý sııaqty tapsyrmalar beremin. Bul olardyń zertteýshilik qabiletin damytady.
— Ary qaraı óz bilimińizdi jetildire túsý oıda bar ma?
— Árıne, bar. Qazirgi tańda doktorantýraǵa túsýdi josparlap otyrmyn. Álemniń taǵy bir bedeldi ýnıversıtetinde bilimimdi shyńdap, zertteý jumysymdy jalǵastyrǵym keledi. Bul tek meniń kásibı ósýim úshin ǵana emes, jalpy eldegi bilim berý júıesine qosatyn úlesim úshin de mańyzdy qadam dep bilemin.
— Aýylda bilim sapasyn arttyra túsý úshin ne isteý kerek dep oılaısyz?
— Birinshiden, aýyl mektepterin zamanaýı tehnologııalarmen jabdyqtaý qajet. Ekinshiden, muǵalimderdiń kásibı biliktiligi úzdiksiz arttyryla berýi tıis. Úshinshiden, oqýshylardy tek oqýlyq sheńberinde qaldyrmaı, qosymsha zertteý, olımpıada, joba jumystarymen aınalysýǵa tartý mańyzdy. Osyndaı keshendi qadamdar aýyldaǵy bilim sapasyn kóteredi dep oılaımyn.
— Aýyl men qala balasynyń bilimge degen qushtarlyǵynda aıyrmashylyq bar ma?
— Aıyrmashylyq bar dep aıtý qıyn. Negizinde aýyl balalarynyń bilimge degen yntasy óte joǵary. Biraq olardyń múmkindikteri shekteýli bolýy múmkin. Máselen, qosymsha kýrstar, úıirmeler, zerthanalar jetispeıdi. Qalada ondaı múmkindikter kóbirek. Sol sebepti aýyldaǵy balalardyń bilimge degen qushtarlyǵyn qoldap, olarǵa qaladaǵydaı jaǵdaı jasaý — bizdiń mindetimiz.
Eske salsaq, buǵan deıin Ganadan kelgen ustaz Ebenezar Ieboa Ovýsý aýyldaǵy balalar úshin jahandyq bilimdi jaqyndatatyn bastamanyń alǵashqy qatysýshysy bolǵany habarlanǵan.