Blogerler bir úıdi utysqa salyp, 1,5 mlrd teńge paıda tabady – depýtat zańdy qatańdatýdy usyndy

ASTANA. KAZINFORM – Ýákiletti organdar eldegi zańsyz lotereıadan túsken tabysty esepteı almaıdy jáne tárkileý de múmkin bolmaı otyr. Májilis depýtaty Elnur Beısenbaev Qylmystyq kodekske tıisti túzetýler engizýdi usyndy.

E. Beısenbaev Májilis depýtattarynyń bastamasymen «Oıyn bıznesi, lotereıa jáne lotereıa qyzmeti máseleleri týraly» zań qabyldanǵanyn atap ótti.

– Sonyń nátıjesinde, 2024 jyly zańsyz lotereıa uıymdastyrǵan 101 adamǵa 41 mln teńge aıyppul salyndy. Ońaı aqshaǵa qunyqqandardyń kózin aqshanyń sheli basqany sonsha, ózgelerdiń ot basqanyn kórse de zańsyz lotoreıa uıymdastyrýdy qoıar emes. 2025 jyldyń basynan bastap búgingi kúnge deıin taǵy 79 adam ákimshilik jaýapkershilikke tartylyp, olarǵa 33,1 mln teńge aıyppul salyndy, – dedi depýtat Májilis otyrysynda.

Depýtat áleýmettik jeliniń múmkindigin belsendi paıdalanatyn ınflıýenser-alaıaqtar ýaqytsha kompanııalar quryp, paıdasyz vıdeokýrstar daıyndap, sony satý degen syltaýmen zańsyz lotereıa uıymdastyryp jatqanyn aıtty. Qarapaıym azamattardy bul zańsyz is-áreketterge kóptep tartý úshin syılyq retinde páter, avtokólik, elektronıka men smartfondar, tipti záýlim kottedjder tigedi.

Mysaly, oqyrmandar sany 3 mıllıondy quraıtyn Darhan Jolshybekov «darhanzholshybekov» akkýanty arqyly 300 mıllıon teńge turatyn záýlim úıine zańsyz utys uıymdastyryp, shamamen 1,5 mlrd teńge qarjy jınaǵan.

Al oqyrmandary sany 6,9 mıllıondy quraıtyn «supermamasita» akkaýnty arqyly Álııa Baıtýǵaeva birneshe ret baǵaly syılyqtardy oınatyp, derekter boıynsha 500 mıllıon teńge qarajat jınaǵan.

Jalpy oqyrmandary 13 mıllıondy quraıtyn «Justking31» jáne «AminaXO» Instagram akkaýnttarynyń ıeleri Nurbek jáne Ámına Nurtaza záýlim úılerin zańsyz lotereıa uıymdastyrý arqyly satyp, 1,5 mlrd teńge qarjy jınaǵan.

– Qabyldanǵan normalar zańsyz lotereıalar men onlaın-kazınolarǵa qarsy tıimdi jumys istep jatyr. Biz naqty oń nátıjelerdi kórip otyrmyz. Sonymen qatar, áleýmettik jeli qoldanýshylaryn zańsyz lotereıalyq shemalarǵa aldap tartqan keıbir psevdoblogerlerge qatysty qoǵamdyq syn-pikirlerdi de quptaımyz. Bul saladaǵy qarjylyq alaıaqtyq ásirese jastar arasynda artyp keledi. Zań bolǵanyna qaramastan, alaıaqtar kommertsııalyq uıymdarǵa satylymdy yntalandyrý úshin utys oıyndaryn ótkizýge múmkindik beretin zańdaǵy olqylyqtardy paıdalanyp júr, – deıdi depýtat.

Osy olqylyqty ınflıýenser-alaıaqtar da paıdalanyp, lotereıalardy onlaın-kýrstar arqyly jasyrǵysy keledi. Mysaly, Astanada Erbolat Janabylovqa qatysty sot ótip jatyr. Ol 10 avtokólik pen ózge de syılyqtar utysyn uıymdastyrǵan.

Utysqa qatysý aqyly boldy: paıdalanýshylar «oqytý kýrstary» úshin 30 000 teńge tóleýi tıis edi. Aldyn ala derekter boıynsha, 6 myńnan astam bılet satylyp, jalpy somasy 180 mln teńge jınalǵan.

– Ýákiletti organdardyń zańsyz lotereıadan túsken tabysty esepteýge quzyreti joq. Bul qarajatty tárkileý múmkin bolmaı otyr. Sondyqtan mundaı shemalardyń uıymdastyrýshylaryna qatysty qylmystyq is qozǵaý úshin QR Qylmystyq kodeksiniń 214-babynda kózdelgen tabys shegin tómendetý jáne sharalardy qatańdatýdy usynamyz. Zańsyz lotereıa uıymdastyrǵany úshin jaýapqa tartylǵan alaıaqtardyń qansha qarajat ıemdenip, azamattardy qalaı aldaǵany týraly tolyq aqparatty biryńǵaı jelide jınap, jarııalap otyrý kerek. Bilim berý ortalyqtary men onlaın-mektepter qyzmetiniń ashyqtyǵyn arttyrýǵa arnalǵan tetikter ázirlep, tutynýshylarǵa olardyń bedeli, oqytýshylardyń biliktiligi jáne quqyqtyq tazalyǵy týraly aqparatty ońaı tekserýge múmkindik berý qajet, – dedi E. Beısenbaev.

Sonymen birge, Memlekettik kirister komıtetiniń organdaryn ákimshilik quqyqbuzýshylyq jasaǵan blogerlerdiń tabys mólsheri týraly aqparatty Týrızm jáne sport mınıstrligine berýge mindetteý usynylyp otyr.

Aıta keteıik, Qarjy monıtorıngi agenttigi zań buzǵan 37 blogerdiń ústinen is qozǵaǵan.

Al Erbolat Janabylov isi Qarjylyq monıtorıng agenttigine áli túsken joq.