BQO-da munaı-gaz salasynda mashına jasaý isi damytylmaq
Jıynda BQO ákiminiń orynbasary Igor Steksovtiń atap ótkenindeı, Batys Qazaqstanda ulttyq klaster aıasynda munaıgaz salasynda mashına jasaý kishi klasterin damytý basym baǵytqa ıe bolyp otyr. Kishi klasterdi qalyptastyrý konsortsıým aıasynda kooperatsııa tájirıbesin tereńdetýge, jańa ǵylym men tehnologııa jetistikterin almasýǵa septesýge, jańa óndiris oryndaryn ashyp, kishi klasterge kiretin barlyq kásiporyndardyń básekege qabilettiligin arttyrýǵa múmkindik beredi. Oblysta munaı ben gaz óndirý jáne barlaýmen segiz kompanııa aınalysady. Ónerkásip ónimderiniń 90 paıyzdaıy ken óndirý ónerkásibiniń úlesine tıedi. Bul rette «QPO b.v.» men «Jaıyqmunaı» JShS negizgi óndirýshiler bolyp tabylady. Bylaısha aıtqanda, Qarashyǵanaq, Chınarev jáne basqa kenishterdi ıgerý jobalary oblystyń munaıgaz salasyndaǵy mashına jasaýdy damytýǵa eleýli áserin tıgize alady.
Forým aıasynda oblystaǵy mashına jasaý kompanııalary, iri jáne orta kásiporyndardyń, qurylys ındýstrııasynyń, joǵary jáne orta arnaýly oqý oryndarynyń ónimderi kórmesi uıymdastyryldy.
Jıynda «Oral» ÁKK» UK» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary Artýr Dosqalıevtiń málim etkenindeı, atalmysh kompanııa óńirdegi mashına jasaý kishi klasteriniń basqarýshy komıteti bolyp tabylady. ıAǵnı ol kishi klasterge kiretin mashına jasaýshylardy, ǵylymı-zertteý ınstıtýttaryn, JOO-lardy, munaıgaz óndirýmen aınalysatyn «QPO b.v.», «Jaıyqmunaı» kompanııalarynyń jumystaryn úılestirip, klasterdi damytýǵa baǵyttaıdy. Sońǵy kezdegi jaǵdaılar mashına jasaý salasynyń munaı baǵasynyń ózgerýinen joǵary kórsetkishterge ıe bolatynyn aıqyndap otyr. Munaı baǵasy tómendegen kezde ımporttyq emes, jergilikti ónimderge basymdyq beriledi. Óńirde on mashına jasaý zaýyty negizinen mashına jabdyqtaryn jóndeýmen, ornatýmen (mashına jasaý salasy ónimderiniń 46 paıyzyn quraıdy), mashına jasaýmen (19,3 paıyz), elektrtehnıkalyq buıymdar óndirýmen (15,5 paıyz), munaıgaz salasyna jabdyqtar shyǵarýmen (15,5 paıyz), kólik quraldaryn (4 paıyzdan tómen) shyǵarýmen aınalysady. Bul saladaǵy jergilikti mazmun 85 paıyzdan asady. 
Jıynda ınnovatsııa engizýge baılanysty taldaý jasalyp, pikirler aıtyldy. Ony engizý qomaqty qarjyny qajet etedi. Alaıda ony qolǵa almaı, taǵy bolmaıdy. Negizgi óndiristik quraldardyń eskirýi qolbaılaý bolatyny anyq. Bylaısha aıtqanda, tehnologııalyq jaǵynan damymaı, ýaqyttan qalys qalý básekege qabilettilikti tómendetedi. Sondaı-aq mashına jasaýshylardan ASME, IPI, ASNI syndy joǵary standarttar talap etiledi, ázirge óńirdegi esh kásiporynda mundaı standarttar engizilmegen. Memleket tarapynan mashına jasaýshylarǵa naqty qoldaý sharalary qarastyrylmaǵan. Jer qoınaýyn paıdalanýshylar tarapynan tapsyrystar az. Sala kásiporyndary arasyndaǵy kooperatsııanyń bolmaýy da kedergi keltiredi. Sondyqtan jıynda iri tapsyrys berýshi sanalatyn «QPO b.v.» kompanııasyna jergilikti mashına jasaýshylarmen baılanysty nyǵaıtý baǵytynda usynystar aıtyldy.
«Mashzaýyt» konsortsıýmynyń jetekshisi Kósherbaı Aıǵojauly ǵylym men bıznesti, óndiristi berik baılanystyryp, jumysty jandandyrý, mamandardy daıarlaý jaıyn sóz etse, Qazaqstan mashına jasaýshylar odaǵy basqarma tóraǵasynyń orynbasary Temirlan Altaev klasterdi damytý máselelerine toqtaldy. Eń bastysy, klasterdi damytý aıasynda jańa iskerlik qarym-qatynastar ornata bilý kerek.
Forým sońynda «QazMunaıGaz» UK» AQ men «Oral» ÁKK» UK" AQ arasynda munaıgaz klasterin damytý, oǵan qatysty mashına jasaý salasyn damytý, jergilikti satyp alýdy ulǵaıtý maqsatynda ózara yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıyldy. Sonymen qatar forýmǵa qatysýshylar oraldyq zaýyttardyń tynys-tirshiligimen tanysty.
