Bizdiń qoǵam kónergen eskilik pen jańa úrdisterdiń aıyrmasyn jaqsy biledi

ASTANA. QazAqparat - Alty qurlyqtyń aýzyn ashyp, kózin jumdyrǵan EKSPO-2017 qarqyn ala bastaǵanda Elordada H Astana eko­nomııalyq forýmy ótip, álem nazary taǵy da Saryarqaǵa aýdy. Keıbir sarap­shy­lardyń bıylǵy jazda Astananyń Jeneva, Davos, Vatıkan sııaqty álem nazary aýǵan jahandyq saıası-ekono­mıkalyq ortalyq­qa aınalǵany týraly pikir aıta bastaýy da, bizdińshe, qısynǵa kelip turǵandaı.

Astana forýmynyń basty ustanym­darynyń biri - álemdik valıýta saıasa­tynyń transformatsııasyna qol jetki­zý. Bul joly qazaq Prezıdentiniń aýzy­nan yqtımal krıptovalıýta týra­ly, onyń demokratııa­lyq sıpatta bo­lýy týraly sóz shyqty. Sondaı-aq, jahannyń jańarǵan eko­nomıkasy aldymen ekologııaǵa zalal kel­tirmeýi kerek. Bul joly da joǵary deń­geıdegi minberlerden jahandyq jy­lyný, parnıkti gazdar týraly áńgime qozǵaldy. Al osyndaı bastamalardyń basıesi bolyp otyrǵan qazaq eliniń qazirgi kezeń­degi qoljetken jetistikteri qazirgi márte­besine qanshalyqty dárejede sáıkesedi, degenge keleıik.

Aldymen aıtarymyz, EKSPO-2017 deńgeıinde kóterilip otyrǵan bala­maly energııa, ekologııa máselesine kelsek, bizdiń elde osy kezdiń ózinde ekologııalyq taza negizde jumys istep otyrǵan 50 iri kásiporyn bar. Oǵan qosa Qazaqstan Respýblıkasy basqa memleketter daǵdarys áserinen kibir­tiktep adymyn asha almaı qalǵan tusta, ıaǵnı, birinshi toqsannyń qory­tyndysy boıynsha 3 paıyzdyq ekono­mıkalyq ósimge qol jetkizip otyr.

Sondyqtan qarqyndy osy baǵytta ustap, ústimizdegi jyldyń aıaǵyna deıin ósim mólsherin arttyra berý kerek. Sarapshylar bizdiń eldiń bul jetis­tigin Prezıdent Nazarbaev belgilegen úshinshi jańǵyrý baǵdarlamasymen baılanys­tyra­dy. Álbette, bul baǵdar­lama - uzaq jyldar enshisine oılas­tyrylǵan shara. Endigi másele onyń laıyqty deńgeıde júzege asyry­lýyn­da.

Qazir alǵa qoıǵan mindetterdi odan ári júzege asyrý josparlary jasa­lynýda. Ras, arnaıy qarjylandyrýdy talap etetin jobalar da bar. Degenmen, úshinshi jańǵyrýǵa sáıkes mejelengen josparlar­dyń kóbi respýblıkalyq bıýdjetten qosymsha qarjy talap etpeıdi.

Degenmen, jalpaq jahandy jaıla­ǵan daǵdarystyń bizdi de aınalyp ótpeı­tini belgili jáıt. Basty áńgime basynda Qazaq­stan Prezıdenti turǵan Eýrazııa­lyq Eko­nomıkalyq Odaqtyń qarjy­lyq-ekono­mıkalyq jaǵdaıyna baıla­nysty.

Ekinshi toqsannyń, ıaǵnı, jarty jyl­dyqtyń qorytyndysy ázirge jasa­lynǵan joq. Al jyldyń birinshi toqsa­nynda eýrazııalyq elder arasyndaǵy syrtqy saýda 37, ózara saýda 38 paıyzǵa ósipti. Al Qazaqstannyń ekonomıkalyq odaqtaǵy áriptesterimen saýdasy 56,5, Reseımen jáne Belarýspen aradaǵy saýda 50, Qyrǵyz­stanmen 41 paıyzǵa ósken. Degenmen, ekonomıkalyq odaqtaǵy elderdiń ózara taýar aınalymynda keder­giler de joq emes.

Sondaı-aq, Qazaqstan Respýblıka­synyń aldynda alys shet elderdegi halyqaralyq áriptestermen saýda-eko­nomıkalyq qatynas júrgizýdiń jaýap­ty mindeti tur. Ásirese, Iranmen, Qytaı­men, Úndistanmen, Sıngapýrmen, Sırııamen, Izraılmen, basqa da bizben saýda baıla­nysyna qulyqty eldermen saýda-sattyqty órkendetý lázim.

Elimizdiń aldynda turǵan kelesi bir mindet - tehnologııalyq jańǵyrýdyń jol kartasyn jasaý, qazirgi kezde ákim­shilik­ter, iri holdıngter men kom­panııa basshy­lary birlesip sonyń daıyndyǵyn júrgizýde. Ári osy sharalardyń bári qazirgi kezde búkil álemniń nazaryn aýdaryp, Astanada ótip jatqan EKSPO-2017 men taıaýda aıaqtalǵan Astana forýmy­nyń talapta­ryna tolyq sáıkes keledi.

Qazirgi tańnyń el ishindegi eń basty min­det­teri - «Bolashaqqa kózqaras: qo­ǵam­dyq sa­na­ny jańǵyrtý» baǵdarla­masynda qoıyl­ǵan mindetterdi júzege asyrý.

Ol týraly Astana forýmynda Elbasy Nursultan Nazarbaev:

- Biz kónergen ólshemderdi jal­ǵas­tyrýdy toqtatýǵa ázirmiz. Óıtkeni, bizdiń ǵasyrymyz - múldem jańa dáýir. Son­dyq­tan biz úshin ótkenniń eń qundy nárse­leri­niń ǵana qalýy mańyzdy. Al tıimsiz nár­seniń bári ótkenmen ketýge tıisti. Bizdiń qoǵam kónergen eskilik pen jańa úrdisterdiń aıyrmasyn jaqsy biledi. Endigi senim sonda, - dep atap kórsetti.