Bıylǵy qańtar-aqpan aılarynda bıýdjetke salyq túsimderi 2 esege deıin artqan
Bul týraly QR Qarjy mınıstrliginiń Memlekettik kirister komıtetinen málim boldy, dep habarlaıdy QazAqparat.
Ótken jylǵy uqsas kezeńmen salystyrǵanda salyq túsimderi 1,9 ese nemese 1 249,3 mlrd. teńgege ósti, onyń ishinde:
- Respýblıkalyq bıýdjet 100,5% oryndaldy, ótken jylǵy uqsas kezeńimen salystyrǵanda 2,3 ese nemese 1 115,6 mlrd. teńgege ósti.
- Jergilikti bıýdjet 139,8% oryndaldy, 2021 jylǵy uqsas kezeńimen salystyrǵanda 24,8% nemese 133,7 mlrd teńgege ósti.
2021 jylǵy uqsas kezeńimen salystyrǵanda respýblıkalyq bıýdjet túsimderiniń eń kóp somasy munaıǵa salynatyn korporatıvti tabys salyǵy boıynsha 358,3 mlrd teńgege nemese 2,3 ese, ishki tutyný taýarlaryna qosylǵan qun salyǵy 431,4 mlrd teńgege nemese 7,1 ese jáne eksporttyq keden bajdary boıynsha 183,0 mlrd teńgege nemese 3 ese óskeni baıqalady.
Túsimderdiń ósýine mynadaı faktorlar áser etti.
2022 jylǵy qańtar-aqpan aıyn ótken jylǵy uqsas kezeńmen salystyrǵanda negizgi eksporttyq pozıtsııalarǵa, onyń ishinde baǵanyń munaıǵa 58,4%, alıýmınııge 53,4%, myryshqa 33,1%, mysqa 20,0% jáne qorǵasynǵa 13,2% ósýi baıqalady. Shıki munaıǵa salynatyn kedendik áketý bajynyń mólsherlemesi 57,9%-ǵa ósti.
Úshinshi eldermen taýar aınalymy 2022 jylǵy qańtar aıynda 1,7 esege ulǵaıdy.
Ótken jylǵy uqsas kezeńimen salystyrǵanda 2022 jylǵy qańtar- aqpan aıynda ótkizý boıynsha aınalym 32,3%-ǵa ulǵaıdy.
2022 jylǵy qańtar-aqpan aıynda elektrondy shot-faktýralardyń derekteri boıynsha ózge de qyzmet túrlerin usyný 2,1 esege, óner, oıyn-saýyq jáne demalys boıynsha 1,8 esege, ken óndirý ónerkásibi jáne karerlerdi qazý 1,6 esege, kásibı, ǵylymı jáne tehnıkalyq qyzmet 60,1%, aqparat jáne baılanys 50,9%, qurylys 38,9%, óńdeý ónerkásibi 36,0%, sýmen jabdyqtaý jáne káriz júıesi 28,6%, bilim berý 28,4% jáne kóterme jáne bólshek saýda; avtomobılderdi jáne mototsıklderdi jóndeý 28,2%-ǵa ósti.
Ótken jylǵy uqsas kezeńimen salystyrǵanda 2022 jylǵy qańtar-aqpan aıynda bir salyq tóleýshige onlaın BKM ortasha túsimi 60,3%-ǵa ósti (5,7 mln. teńgeden 9,1 mln. teńgege deıin).
Salalar bóliginde ortasha túsimniń ósýi qarjy jáne saqtandyrý qyzmeti 2,5 esege, kólik jáne qoımaǵa ornalastyrý boıynsha 2 esege, kóterme jáne bólshek saýda; avtomobılderdi jáne mototsıklderdi jóndeý 1,9 esege, ózge de qyzmet túrlerin usyný 32,0%, óner, oıyn-saýyq jáne demalys 30,6%, aqparat jáne baılanys 25,4%, turý jáne tamaqtaný boıynsha qyzmetter 23,7%-ǵa óseni baıqalady.
