Bıyl Aral teńiziniń 100 myń gektar qurǵaǵan tabanyna sekseýil egildi
«Ǵalymdardyń zertteýleri boıynsha, Aral teńiziniń qurǵaǵan tabanynyń aýdany 4,5 mln gektardy quraıdy, onyń 2,2 mln gektary Qazaqstan aýmaǵynda ornalasqan. Aral teńiziniń joǵalýy – Qazaqstannyń ǵana emes, búkil álemniń problemasy. Teńizdiń qurǵaýyna baılanysty jyl saıyn 100 mıllıon tonnaǵa deıin tuz, shań jáne qum paıda bolady, olar qumdy jáne tuzdy daýyldarmen Eýropa men Antarktıkaǵa da jetýi múmkin. Topyraqtyń sortańdanýy men tozýy, shóldiń ulǵaıýy ósimdikter men janýarlar áleminiń damýyna jáne osy aımaqtaǵy jergilikti halyqtyń densaýlyǵyna keri áserin tıgizedi. Memleket basshysynyń Aral teńiziniń qurǵaǵan tabanyna sekseýil kóshetterin otyrǵyzý tapsyrmasyn oryndaý sheńberinde 2025 jylǵa deıin teńiz tabanyndaǵy 1,1 mln gektar alqapqa sekseýil otyrǵyzýdyń qadamdyq kestesi ázirlenip, bekitildi. Bıyl sekseýil kóshetteri 100 myń ga alqapta júrgizildi, 2022-2025 jyldary jyl saıyn 250 myń gektarǵa egizip otyrady», – dedi Erlan Qutpanbaev.
Memleket basshysynyń tapsyrmasyn júzege asyrý úshin mınıstrlik orman ósirý jumystaryn úılestirý shtabyn jáne respýblıkalyq komıssııany qurǵan. Qazirgi ýaqytta 100 myń gektar alqapqa sekseýil otyrǵyzý boıynsha 2021 jylǵy jospar tolyq oryndaldy, onyń ishinde 64 myń gektar alqap kóshetteri mınıstrlik kúshimen, 36 myń gektar alqap – Qyzylorda oblysy ákimdiginiń kúshimen júrgizilgen.
Jalpy fıtoormanmelıoratsııalyq jumystardy júrgizý kezinde Orman sharýashylyǵy jáne janýarlar dúnıesi komıtetiniń «Respýblıkalyq orman selektsııalyq-tuqym ósirý ortalyǵy» RMQK qyzmetkerleri jáne oblys ákimdiginiń orman sharýashylyǵy mekemeleri daıyndaǵan 230 tonna sekseýil tuqymy jumsaldy. Sondaı-aq, tuqym daıyndaý úshin maýsymdyq jumysqa 718 adam qabyldandy, mehanıkalandyrylǵan egistikti júrgizý úshin 51 adam jumyldyrylǵan.
«Aeroegý boıynsha bıylǵy jospardy ýaqytyly oryndaý úshin qyrkúıekten jeltoqsan aıyna deıin Araldyń qurǵaǵan tabanyna 35 dana tehnıka jumyldyryldy. Onyń ishinde: 15 dana T-150 traktory, janar-jaǵarmaı men aýyz sýdy tasymaldaýǵa arnalǵan 6 júk avtomashınasy, jumysshylardy tasymaldaýǵa arnalǵan 4 joǵary ótimdi avtomashına, 6 vagon jáne 4 mototsıkl bar. Sondaı-aq, 2022 jyly aeroegý ótkizý úshin jalpy aýdany 64 myń gektar topyraq daıyndaldy»,- deıdi Erlan Qutpanbaev.
Qazirgi ýaqytta mınıstrlik halyqaralyq donorlardy, onyń ishinde Dúnıejúzilik bankti, Halyqaralyq yntymaqtastyq jónindegi Germanııa qoǵamyn (GIZ), AQSh Halyqaralyq damý jónindegi agenttigin (USAID) jáne basqa da halyqaralyq uıymdardy Araldyń qurǵaǵan tabanyna topyraq-izdestirý jáne konsýltatsııalyq jumystar júrgizý, Qyzylorda oblysynyń orman mekemeleriniń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn nyǵaıtý bóligine tartý jumystaryn júrgizip jatyr.