Bıyl 386 astanalyq qańǵybas janýarlardan zardap shekken
Baıjigit Qurbanbekuly aldymen jaqynda ǵana Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń Úkimette ótken keńeste qańǵybas ıtterdiń máselesin kótergenin eske saldy.
«Atqarýshy jáne jergilikti bılik tıisti zańǵa silteme jasaıdy. Biraq osy jolmen júrsek, biz jaǵdaıdy baqylaýdan shyǵaryp alýymyz múmkin. Árıne, janýarlarǵa muqııat bolýymyz kerek. Alaıda olardyń adamdarǵa, ásirese balalarǵa degen qysymyna jol berilmeıdi. Sondaı-aq buralqy ıtterdiń shabýylynan zardap shekkenderdiń sany artyp keledi», - degen bolatyn Memleket basshysy.
Jaýapty mamannyń sózinshe, osyndaǵy «Janýarlarǵa jaýapkershilikpen qaraý týraly» tıisti zań Prezıdenttiń tapsyrmasymen ázirlengen. Al osy qujat aıasynda júrgiziletin sharalar adamdardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etýge baǵyttalǵan.
«Jalpy alǵanda, budan keıingi sharýalarymyz da zań sheńberinde jalǵasyn taba beredi. Dese de qazirgi tańda mynaý jumystarǵa basymdyq berip jatyrmyz: birinshi, qańǵybas janýarlardyń sanyn retteý úshin úı janýarlaryn esepke alýdy bastamaqpyz, ıaǵnı olardy chıpteý kózdelip otyr. Osyǵan baılanysty, 15 myń chıp satyp alyndy. Ekinshi, Astana qalasynda úı janýarlaryn tıimdi esepke alý úshin «Tańba» aqparattyq júıesi uıymdastyryldy. Qazirgi tańda atalǵan aqparattyq júıede elorda aýmaǵyndaǵy 6 750 janýar tirkeldi. Onyń 5 141-i ıt bolsa, 1 609-y mysyq», - dep atap ótti Baıjigit Móldekov.
Ol janýarlarǵa jaýapkershilikpen qaraýdy nasıhattaý maqsatynda da naqty jumystar qolǵa alynǵanyn aıtty. Máselen, aýdandyq ákimdikterdiń, jergilikti polıtsııa qyzmetiniń qoldaýymen buqaralyq aqparat quraldarynda zańdy, qaǵıdalardyń normalaryn, sonymen qatar úı janýarlaryn vaktsınatsııalaý, sterılızatsııalaý, tirkeý týraly túsindirý jumystary júrgizilip jatyr.
«Bıyldyqqa 730 úı janýaryna sterılızatsııalaý júrgizildi, jyl sońyna deıin 3 475 ıt pen mysyqty uryqsyzdandyrýdy josparlap otyrmyz. Munyń ishinde kópshiligi mysyqtar. Byltyr 2 060 janýar – 1 850 ıt pen 1 500 mysyq sterılızatsııalanǵan bolatyn», - dedi bólim jetekshisi.
Ol elordadaǵy qańǵybas janýarlar aýlanǵannan keıin ýaqytsha ustaý ızolıatoryna jetkiziletinin málimdedi. Onda on shaqty kún karantınge qoıylady, vaktsınatsııa salynyp, sterılızatsııa jasalyp bolǵan soń, ıeleri tabylǵan jaǵdaıda ıesine qaıtarylady. Tabylmasa, úshinshi tulǵaǵa berilgen kúnge deıin eki aı merzimge ýaqytsha ustaý ornynda bolady.
«Qazirgi tańda Aqsúmbe-1 tuıyq kóshesi mekenjaıyndaǵy qaraýsyz janýarlardy ýaqytsha ustaý ızolıatorynda 2 500-den astam ıt, 300-den astam mysyq bar. Barlyq janýarlar veterınarlyq mamannyń baqylaýynda bolady. Tabıǵı sebepterden nemese jol kólik oqıǵasy saldarynan ólgen janýarlardyń ólekseleri arnaıy jabdyqtalǵan ınsınerator peshinde joıylady», - dedi Baıjigit Qurbanbekuly.
Ol Astana qalasynyń sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń aqparatyn da alǵa tartty. Oǵan sáıkes, jyl basynan beri janýarlardyń tisteýinen, tyrnaýynan qalada 386 turǵyn zardap shegip, medıtsınalyq uıymdardyń kómegine júgingen. Olardyń barlyǵyna qutyrý aýrýyna qarsy em sharalary taǵaıyndalǵan. Al adamdy tistegen janýarlar veterınarlyq uıymdarda baqylaýdan ótken, olarda qutyrý aýrýynyń belgileri anyqtalmady.
«Taǵy da aıta keterligi, elorda aýmaǵynda qaraýsyz janýarlardy ýaqytsha ustaıtyn 1 memlekettik ızolıator jáne ıtter men mysyqtarǵa arnalǵan panajaı bar. Oǵan qosa, qala aýmaǵynda 9 jeke panajaı qyzmet etedi. Árqaısysynyń aýmaǵynda orta eseppen 20-100 shaqty qaraýsyz janýar ustalýda», - dep qosty veterınarııa jáne ósimdikterdi qorǵaý bóliminiń basshysy.
Buǵan deıin elimizde buralqy ıtterdiń máselesi qalaı sheshiletinin jazǵan bolatynbyz. Sol jazbada bıyl Astana qalasy boıynsha qańǵybas ıtter men mysyqtardy aýlaýǵa bıýdjetten 143 mln teńge jáne olardy ýaqytsha ustaýǵa 74 mln teńge kóleminde qarajat bólingeni aıtylǵan.
