Bilim berý salasyn jańalyqtar kútip tur – E.Sýhanberdıeva
«Memleket basshysynyń aıtýynsha, 2016 jyldyń 1 qańtarynan «5 ınstıtýttyq reformany júzege asyrý boıynsha 100 naqty qadam» - Ult josparyn oryndaýdyń praktıkalyq kezeńi bastaldy. Osy kezeń aıasynda túrli syndarly sharalar júzege aspaq. Óz maqalasynda Elbasymyz elimizdegi bilim máselesin de nazardan tys qaldyrmady. «Áleýmettik jańǵyrtý yntalandyrýshylary» taqyrypshasynda Memleket basshysy tómendegideı oı aıtty: «Bilim berý, densaýlyq saqtaý jáne halyqty áleýmettik qorǵaý salalaryn reformalaý adam áleýetiniń sapasyn arttyrýǵa jaǵdaı jasaıdy. Bilim berý salasynda mektepke deıin jáne mektepte bilim berýdiń jańa úılestirilgen standarttaryn ázirleý jáne bekitý boıynsha jumystar júrgizilýde. Bilim berý úsh tilde - qazaq, orys jáne aǵylshyn tilderinde júrgiziletin bolady». Bul másele Elbasynyń 2015 jylǵy 30 qarashadaǵy Qazaqstan halqyna arnaǵan «Qazaqstan jańa jahandyq naqty ahýalda: ósim, reformalar, damý» Joldaýynda da kórinis tapqan edi», - dedi ol.
Osy sózine dálel retinde E.Sýhanberdıeva 2017 jyldan bastap «Jalpyǵa birdeı tegin kásibı-tehnıkalyq bilim berý» jańa jobasynyń júzege asyryla bastaıtyndyǵyn basa atap ótti.
«Elbasymyz atap ótkendeı: «oǵan qatysý, ásirese, jas qazaqstandyqtarǵa olardyń ómirlerinde kádege asatyn arqaýlyq eńbek daǵdylaryn alýǵa jaǵdaı jasaıdy». Bul degenimiz, birinshi mamandyqty ıgerem deýshilerdi tegin oqytý. Memleket bul úshin qarjy bóledi. Onyń qaıtarymy bolatyny da sózsiz. Bul degenimiz ne? Bul osydan bastap, mektep bitirgen jáne joǵary oqý oryndaryna túse almaǵan túlekter elimizdegi jumyssyzdar sanyn arttyra bermeı, tegin túrde bir jumysshy mamandyǵyn alyp, ózine nápaqa taýyp, elimizdiń ekonomıkasy men áleýmettik hal-ahýalyn damytýǵa óz úlesin qosady degen sóz»,- dedi basqarma basshysy.
Onyń paıymynsha, qazirgi tańda álemde etek jaıǵan qarjy daǵdarysynyń basty qateri - jumyssyzdyqtyń beleń alýy. Osy rette kóz aldymyzda júzege asyrylyp jatqan barlyq baǵdarlamalar stýdentterdiń óndiris oryndarynda tolyqqandy bilimin jetildirip, tájirıbe-daǵdy jınaqtaýyn jáne oqý ornyn bitirip shyqqan túlekterdi naqty jumysqa ornalastyrýdy qamtamasyz etýi tıis. Al bul oraıda alǵa qoıylǵan maqsattar ǵana júıeli jetistikterge jetkizetindigi anyq.
Bilim salasyndaǵy taǵy bir jańashyldyq - dýaldy oqytý júıesine atsalysý. Bul - daıyndyqtyń teorııalyq bóligi bilim berý uıymdarynyń bazasynda, al praktıkalyq bóligi jumys oryndarynda ótetin oqý túri. Qazirgi kezde 34 kásiporyn 10 oqý ornynda kadrlardy daıarlaýda dýaldi oqytý elementterin qoldanýda. Sondaı-aq, bıyl oqytýdyń bul ádisi 9 kolledjde 9 mamandyq boıynsha engizilmek. Negizinen, bilim berý, medıtsına, qurylys jáne temirjol salalaryn qamtıdy.
«Búgingi tańda Astana qalasynyń tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý salasy qyzmetkerleriniń aldynda turǵan ózekti máselelerdiń biri - eńbek naryǵynda suranysqa ıe bola alatyn básekelestikke qabiletti kásibı mamandar daıarlaý. Osyǵan oraı, Qazaqstan Respýblıkasynyń álemge tanylýyna úles qosatyn bilimdi jáne joǵary bilikti jumysshylardy tárbıeleý - árbir astanalyq kolledjdiń alǵa qoıǵan maqsaty bolýy kerek», - dedi ol.
Basqarma basshysynyń aıtýynsha, dýaldy oqytý júıesiniń negizgi maqsaty tehnıkalyq-kásiptik oqý oryndarynyń jumys berýshi jeke sektordaǵy óndiris, sharýashylyq mekemelerimen seriktestik retinde birlese otyryp, naryq zamanynda básekelestikke tótep bere alatyn, jańa ınnovatsııalyq-tehnologııalyq baǵdarlamalardy meńgerýge daıar jumysshy mamandar daıarlaý ekeni belgili. Qazirgi kezde Astananyń eńbek naryǵynda joǵary bilikti jumysshy mamandarynyń tapshylyǵy paıda boldy. Qalyptasqan jaǵdaıdyń negizgi sebepshisi - bilim berý protsesin uıymdastyrý isindegi kemshilikter, ıaǵnı jas mamannyń boıynan tabylýǵa tıisti tájirıbelik daǵdy, bilim men tájirıbeni talap etetin naqty óndiristik jaǵdaılar men teorııalyq bilim berý arasyndaǵy alshaqtyqtyń oryn alýy. Qalyptasqan jaǵdaıda teorııa men praktıkanyń arasyndaǵy alshaqtyqty joıý máselesimen jumys berýshige kúresýge týra keledi, sebebi óndiristi bilikti jumysshylarmen qamtamasyz etý - bul jetistikke qol jetkizýdiń kepili. Mundaı jaǵdaıda jas mamandardyń oqý úrdisinde alǵan bilimderin júzege asyrý josparlanatyn kásiporyn qyzmetiniń ereksheligin eskere otyryp, qosymsha oqý, tájirıbeden ótý, qaıta daıarlaý qajettiligi týyndaıdy.
«Eńbek naryǵy sharttarynyń ózgerýin eskere otyryp, bilikti mamandar daıarlaý júıesin qurýdaǵy áleýmettik seriktestikterdiń qurylymyn belsendi paıdalaný qajet. Kásiptik bilim berý salasynda áleýmettik seriktestiktiń baılanysy arqyly bilim alýshylardyń tańdaǵan mamandyq týraly túsinikteri qalyptasady, oqý protsesinde alǵan teorııalyq bilimderin tájirıbede paıdalaný daǵdylaryn tereńdetedi, óndiristik jaǵdaıda sheshim qabyldaý iskerligi qalyptasady. Bul - árıne, ótpeli nátıje. Degenmen ol Astana qalasy ákimdiginiń Bilim basqarmasyna, Kásipkerler palatasyna, kolledjderge jáne áleýmettik seriktester - kásipkerlerge úlken jaýapkershilik júkteıdi», - dep túıindedi sózin E.Sýhanberdıeva.