Bıyl 4,3 myńnan astam etnıkalyq qazaq qandas mártebesin aldy
ASTANA. KAZINFORM – 2024 jylǵy 1 sáýirdegi jaǵdaı boıynsha 4 351 etnıkalyq qazaq tarıhı otanymen tabysyp, qandas mártebesin aldy. Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mln 132,7 myń etnıkalyq qazaq oraldy.
QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi baspasóz qyzmeti taratqan málimetter boıynsha, jyl basynan Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysy (51,1%) Qytaıdan, 31,9% – Ózbekstannan, 6,4% – Túrikmenstannan, 5,4% – Mońǵolııadan , 3,7% – Reseıden jáne 1,5% basqa elderden kelgen.
Osy jylǵy 1 sáýirdegi jaǵdaı boıynsha eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar sany 59,1%-dy, eńbekke qabiletti jastan kishi 31,7%-dy jáne zeınetkerler 9,2%-dy quraıdy.
Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha 16,9%-y joǵary bilimdi, 21,5%-y orta kásibı bilimdi, 55,5%-y jalpy orta bilimdi, jáne 5,1% bilim joq.
Qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar respýblıkanyń túrli óńirlerine qonystandy.
Sonymen birge, qandastardy qonystandyrý úshin kelesideı eńbek kúshi tapshy óńirler anyqtaldy: Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Shyǵys jáne Soltústik Qazaqstan oblystary.
Qonystandyrý óńirlerinde 2024 jylǵa arnalǵan qandastardy qabyldaý kvotasy 2 433 adamdy quraıdy. 2023 jylǵy 1 sáýirdegi jaǵdaı boıynsha qonystandyrý óńirlerine 1381 qandas qonys aýdardy.
Joǵaryda atalǵan óńirlerde qonystanǵan qandastarǵa kóshýge sýbsıdııa túrinde memlekettik qoldaý sharalary usynylady – bir mezgilde otaǵasyna jáne otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (258,4 myń teńge) mólsherinde; turǵyn úı jaldaýǵa jáne kommýnaldyq qyzmetterge aqy tóleýge – bir jyl ishinde 15-ten 30 AEK (55,3-den 110,7 myń teńgege deıin) mólsherinde.
Jyl basynan beri 617 qandasqa túrli qoldaý sharalary kórsetildi. Atap aıtqanda, 368 adam turaqty jumysqa ornalastyryldy.
Sonymen qatar erikti qonys aýdarýdyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda azamattardy soltústik óńirlerge qonys aýdarýǵa qatysatyn jumys berýshilerdi qoldaý boıynsha ınstıtýtsıonaldyq sharalar qabyldandy. Turǵyn úı satyp alý, salý úshin nemese ıpotekalyq turǵyn úı qaryzdary boıynsha bastapqy jarnanyń bir bóligin jabý úshin ekonomıkalyq utqyrlyq sertıfıkaty turǵyn úı qunynyń 50%-y nemese bir otbasyna 4,28 mln teńgege deıin mólsherinde birjolǵy óteýsiz jáne qaıtarymsyz negizde engizildi.
Esterińizge sala keteıik, 2023 jyldan bastap pılottyq rejımde Qazaqstan elshilikteri arqyly «bir tereze» qaǵıdaty boıynsha qandas mártebesin berý tetigi iske asyrylady. Pılottyq joba sheńberinde elimizge barý, jumys orny, turǵyn úı berý múmkindikteri týraly máseleni sheshýge jáne respýblıka aýmaǵyna kirmeı-aq qandas mártebesin alýǵa bolady. Búgingi tańda etnıkalyq qazaqtardan jańa formatta 7 518 ótinish qabyldandy.
