Berlın Tel-Avıvke qarý jetkizýdi toqtatýy yqtımal
ASTANA. KAZINFORM — Germanııa Izraılge qarý-jaraq eksportyn qaıta qaraýy múmkin. Bul týraly Germanııanyń syrtqy ister mınıstri Iohann Vadefýl málimdedi, dep Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisi.
Süddeutsche Zeitung gazetine bergen suhbatynda Germanııa syrtqy ister mınıstri Iohann Vadefýl Gaza sektorynda halyqaralyq gýmanıtarlyq quqyqtyń buzylýy múmkindigine baılanysty Izraılge qarý-jaraq eksportyn qaıta qaraý týraly jarııalady.
«Biz Gaza sektorynda bolyp jatqan jaǵdaıdyń halyqaralyq gýmanıtarlyq quqyqpen sáıkestigin zerttep jatyrmyz», – dedi Vadefýl. – «Bolashaqta qarý jetkizý osy sholýdyń nátıjelerine súıene otyryp sheshiledi».
Odan «bul eksporttyń ishinara toqtaýyna ákele me?» dep suraǵanda, ol:
«Dál osyny sol formýlırovka meńzep tur», – dep jaýap berdi.
Vadefýl Izraıldiń ózin-ózi qorǵaý quqyǵyn, sonyń ishinde Germanııa qarý-jaraq júıelerimen qorǵaný quqyǵyn (Iemendegi hýsıtterge, Lıvandaǵy «Hezbolla» tobyna nemese Iranǵa qarsy) qoldaıtynyn atap ótkenmen, Gaza sektoryndaǵy gýmanıtarlyq jaǵdaıdy qatty synǵa aldy. Bul jerde Izraıl HAMAS sodyrlarymen 2023 jyldyń qazan aıyndaǵy qatygez shabýyldan keıin soǵys júrgizip keledi.
«Gazaǵa jetkizilgen gýmanıtarlyq kómek – teńizdegi tamshydaı ǵana», – dedi ol. – «Munda negizgi adam quqyqtaryn qamtamasyz etý týraly sóz bolyp otyr. Eń aldymen aýrýlar, álsizder men balalar kóz jumady».
«Sol sebepti», – dep qosty Vadefýl, – «biz óz rıtorıkamyzdy ózgerttik jáne bolashaqta saıası qadamdarymyz da ózgerýi múmkin».
Qarý-jaraq jetkizilimderin toqtatý týraly shaqyrýlar Germanııada – Eýropadaǵy Izraıldiń dástúrli senimdi odaqtasy retinde – qoldaý taýyp otyr. Ásirese bul bastamany solshyl-tsentrıstik sotsıal-demokrat depýtattar qoldaýda. Alaıda konservatıvti kantsler Frıdrıh Merts rıtorıkasyn qatańdatqanyna qaramastan, eksportqa qatysty naqty mindettemelerdi moınyna alǵan joq.
2023 jyly Germanııa Izraılge 326,5 mıllıon eýro kóleminde qarý-jaraq eksportyn maquldaǵan – bul aldyńǵy jyldarmen salystyrǵanda edáýir ósken. Biraq 2024 jyly el ishinde jáne halyqaralyq deńgeıde ósip kele jatqan quqyqtyq jáne saıası qysym saldarynan bul kelisimder kólemi eki ese azaıǵan.
Aldaǵy aptada Izraıldiń syrtqy ister mınıstri Gıdeon Saard Berlınge keledi dep kútiledi.
BUU málimetinshe, Izraıldiń Gaza sektoryn qorshaýy bul óńirdi «Jer betindegi eń ash óńir» dep ataýǵa negiz bolyp otyr.
Buǵan deıin habarlanǵandaı, Germanııada sáýir aıynda kún energııasy negizgi elektr energııa kózine aınaldy.