Berik Ýálı: Prezıdentke Qazaqstannyń BRIKS-ke qosylýyna qatysty usynystar túsken
ASTANA. KAZINFORM - Prezıdentke Qazaqstannyń BRIKS qurylymyna kirý múmkindigin qarastyrý týraly usynystar tústi. Memleket basshysy bul usynysty Qazaqstannyń ulttyq múddesi turǵysynan muqııat qarastyryp jatyr. Bul týraly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń keńesshisi – Baspasóz hatshysy Berik Ýálı Tengrinews.kz saıtyna bergen suhbatynda aıtty.
– Jýyrda (23-24 qazan kúnderi) Qazan qalasynda BRIKS sammıti ótedi. Bizge belgili bolǵandaı, atalǵan qurylymǵa tóraǵalyq etip otyrǵan Reseı Prezıdenti Vladımır Pýtın Qasym-Jomart Toqaevty forýmǵa qonaq retinde shaqyrǵan...
– Prezıdenttiń jumys kestesinde onyń BRIKS sammıtine qatysýy qarastyrylǵany ras. Memleket basshysy 24 qazan kúni qurylymnyń «aýtrıch» formatyndaǵy keńeıtilgen quramda ótetin jıynynda sóz sóıleıdi.
– Ázerbaıjan men Belarýs BRIKS quramyna kirý úshin ótinim berip qoıdy. Sonymen qatar TMD-nyń ózge elderi de ynta bildirgen bolýy múmkin. Qazaqstannyń BRIKS-ke qatysty ustanymy qandaı? Bizdiń elimiz atalǵan halyqaralyq qurylymǵa múshe bolýdy josparlap otyrǵan joq pa?
– Qazaqstan BRIKS-tiń damý evolıýtsııasyn qyzyǵýshylyqpen muqııat baqylap otyr. Bizdiń elimiz osy qurylymnyń negizin qalaǵan memleketter basshylarynyń qandaı da bir alpaýyt derjavanyń gegemonııasynan azat, ádiletti ári demokratııalyq álemdik tártip qurý týraly bastamasyn qoldaıdy.
Prezıdentke Qazaqstannyń BRIKS qurylymyna kirý múmkindigin qarastyrý týraly usynystar tústi. Halyqaralyq qaýymdastyqtyń jaýapty jáne bedeldi múshesi retinde bizdiń elimizge mundaı usynystyń túsýi qalypty dúnıe.
Bul usynysty Memleket basshysynyń ózi muqııat qarastyryp otyr jáne onyń tapsyrmasy boıynsha tıisti vedomstvolar Qazaqstannyń ulttyq múddeleri turǵysynan taldaý júrgizip jatyr.
Elimiz qurylymǵa múshe bolýǵa jáne osy birlestiktiń damý perspektıvalaryna qatysty basqa da máselelerdi qaraýdyń kóp satyly protsesin eskere otyryp, qazir jáne jaqyn bolashaqta BRIKS-ke múshe bolýǵa ótinish berýden qalys qalady.
– Mundaı jaǵdaıda qazaq dıplomatııasy qaı uıymǵa basymdyq bermek?
– Prezıdent buǵan deıin birneshe ret BUU-ny álemdegi ámbebap ári balamasy joq uıym retinde ataǵan bolatyn. Sondaı-aq osy Uıymda barlyq ózekti halyqaralyq problemalardy, sonyń ishinde ádiletti álemdik tártip qurýǵa qatysty máselelerdi talqylaý kerek degen ustanymyn bildirgeni jurtshylyqqa málim.
– Alaıda BUU qaýqarsyz uıymǵa aınaldy degen pikir de joq emes qoı...
– Prezıdenttiń pikirinshe, BUU da kemshiliksiz emes. Biraq dál sondaı basqa uıym joq. Sondyqtan BUU-ǵa álemdik qaýymdastyqtyń qoldaýy aýadaı qajet.
BUU Jarǵysy halyqaralyq quqyqtyń negizi bolýy kerek jáne bul irgeli qujatta bekitilgen qaǵıdalardy buzýǵa eshkimniń qaqysy joq.
Prezıdent BUU Qaýipsizdik Keńesiniń mańyzdy ári taǵdyrsheshti sheshim qabyldaý isinde dármensizdik tanytyp otyrǵanyna ókinish bildirgen bolatyn. Sondyqtan Memleket basshysy «orta derjavalardyń» múddelerin eskere otyryp, BUU-ǵa múshe memleketterdiń keń aýqymdy konsýltatsııalary negizinde BUU Qaýipsizdik Keńesin reformalaýdy bastaý qajet dep esepteıdi.