Berik Ýálı: Abaı toıynda óńirge jasalǵan eń basty syılyq – «Abaıǵa qurmet» aktsııasy

SEMEI. KAZINFORM - Abaı oblysynyń ákimi Berik Ýálı Abaı aýdany Qaraýyl aýylyna jınalǵan halyqty «Abaı kúni» merekesimen quttyqtady.

- Búgin biz Abaı Qunanbaıulynyń týǵanyna 180 jyl tolýyna oraı ótken 10 kúndik merekeniń sharyqtaý shyńy, sońǵy túıini hakimniń rýhy máńgi tynys tapqan qasıetti Jıdebaı jerine jınalyp otyrmyz. Memleket basshysynyń bastamasymen bekitilgen 10 tamyz – Abaı kúni qutty bolsyn!

Qazaq oıyn jańa arnaǵa salyp, dáýirdiń burylys kezeńin jasaǵan dala danyshpany toıy elimiz ben halqymyz úshin aıtýly data, mańyzdy merekeniń biri. Sebebi, qazaq órkenıeti búginde Abaıǵa deıin jáne Abaıdan keıin dep saralanady.

Dáýirlerdi jiktegen danyshpannyń toıy týraly Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna arnaǵan jańajyldyq quttyqtaý sózinde «Uly Abaıdyń 180 jyldyq mereıtoıyn laıyqty atap ótýimiz kerek» dep arnaıy tapsyrma bergen bolatyn, - dedi Berik Ýálı.

Onyń aıtýynsha, Abaı murasynyń kemeldi salalarynyń biri, ulttyq tanymnyń ustynyna aınalýy tıis tuǵyrly dúnıe – tolyq adam ilimi.

- Bul adamnyń rýhanı kemeldenýin úsh negizde, atap aıtsaq, ystyq qaırat, nurly aqyl, jyly júrek syndy úsh aınymas temirqazyqqa baılaıdy. Hakim aıtatyn «qashyq bolýǵa tıisti bes nárse, boıǵa sińirerlik «bes asyl is», «atanyń emes, adamnyń balasy bolý», «adamzattyń bárin baýyrym dep súıý» osynyń bári de osy izgi ilimniń taraýly joly, tanymdyq negizi.

Abaı qazaqqa, ózi týǵan, ózi erjetken ortaǵa jańa suraq qoıdy. Oǵan deıingi suraqtardyń deni dıdaktıkalyq tanymǵa negizdelip kelse, hakim suraqty ózgertti: adam degen ne, adam ne úshin ómir súredi, bılik pen baılyqtyń máni qandaı, adam bolyp ómir súrý men adamzat bolyp tirlik etýdiń ereksheligi qandaı degen suraqtarǵa jaýap izdedi. Zamandy jańa suraq ózgertedi. Suraǵy jańarmaǵan qoǵam jańarmaıdy. Abaı qazaq qoǵamyna ǵana emes, adamzatqa ortaq suraqtardy kóp qoıdy. Ózine suraq qoıa alǵan adam - jańashyl adam. Onyń kez kelgen qara sózderi men jyrlarynan biz óte ózekti suraqtarǵa jolyǵamyz, - dedi ákim.

Óz sózinde ol hakimniń týǵanyna 180 jyl tolýyn merekeleý – Abaı rýhyna taǵzym ǵana emes, Abaıdy jańa qyrynan tanyp, onyń mol rýhanı baılyǵynan taǵylym alatyn eldik meıram, ulttyq tolǵam bolýy tıistigin jetkizdi.

- Abaı toıy eldiń rýhanı ómirin serpiltip qana qoımaı, áleýmettik turǵydan da óńirge paıdasyn tıgizip, jurt esinde qalar ónegeli shara bolýy tıis. Hakim toıyna daıyndyq barysynda osy túıindi basty nazarǵa alǵanymyz jón.

Abaı toıynyń óńirimizge eń basty syılyǵy – Memleket basshysynyń qoldaýymen bastalǵan «Abaıǵa qurmet» aktsııasy. Hakimniń toıynda elimizdiń ár óńiri jańadan qurylǵan oblysymyzǵa bir nysannan salyp beretin boldy. Qazir keıbir óńirler qurylysty bastap jatsa, jalpy barlyq aımaq búginde qandaı syılyq jasaıtynyn jarııalap úlgerdi. Atap aıtsaq, Mańǵystaý «Dostyq úıin», Shymkent shyǵarmashylyq ortalyq, Túrkistan kórme ortalyǵyn, Astana Jaıly mektep, Aqtóbe jekpe-jek ortalyǵy, Pavlodar oblysy Ústel tennıs ortalyǵy, Shyǵys Qazaqstan Ertis jaǵajaıyn jasap berýge nıettenip otyr. Ózge óńirler de habarlasyp, yqylas-nıetterin bildirip jatyr.

Abaı toıy eń aldymen toı toılaıtyn emes, oı oılaıtyn basqosý bolmaǵy lazym ekenin barsha jurt aıtady. Mereıtoı tek sahnalyq mereke ǵana emes, ultqa paıdaly mura qaldyratyn naqty jobalar kezeńi de bolýy tıis. Bul toıdyń bederinde elge ıgilikti biraz sharýa atqaryldy. Toı tarap, ábiger basylǵan soń da el ıgiligine qyzmet ete beretin dúnıeler jasaýdy murat ettik, - dedi Berik Ýálı.

Eske salsaq, osyǵan deıin Abaı oblysynda «Abaı kúni» merekesi bastalǵany habarlanǵan.