Belgili jazýshy-dramatýrg Dýman Ramazan tarıhı drama jazbaıtynyn málimdedi
«Endi tarıhı drama jazbaımyn!..
Meni keıingi kezderi tarıhı dramalar jazǵanym úshin de kinálaıtyndardyń qatary qylań bere bastady... Osyny túsine almaı-aq qoıdym... Men tarıhı shyǵarmalardy erikkennen jazdy dep oılaıdy-aý deımin. Ultyma, halqyma adal qyzmet etip, jyrym-jyrym bolǵan ata-baba tarıhyn túgendeýge úles qossam degen izgi nıet edi bul... Osynaý qasıetti jerimizdi jatjerlik basqynshylardan qyzǵyshtaı qoryp, teri men qanyn aıaýsyz tógip, tipti kerek bolsa janyn bergen ardaqty ata-babalardyń rýhyna taǵzym etip, erligin keıingi urpaqtyń sanasyna sińirýge degen talpynys edi bul... Sol arqyly jas urpaqtyń boıyna erlik pen namystyń otyn jaǵyp, eli men jerin sol ata-babalaryndaı súıip, qorǵaı bilýge úndeý edi bul... Ol úshin ne kerek? Árıne, úlgi tutar qaıratkerler, ustyn bolar tulǵaǵalar kerek! Olar kimder? Berisi Kenesary, Abylaılar, árisi Kereı men Jánibekter... Keshegini aıta otyryp, búgingini saqtandyrý edi bul... Ótkenniń qatelikterin qaıtalamaýǵa, bir kúıgen otqa qaıyra kúımeýge shaqyrý edi bul... Jaýyńnyń kim, dosyńnyń kim ekenin sezdirý edi bul... Óıtkeni, qaýip áli seıilgen joq... Qazaqtyń ulyn - qulaqkesti qul, qyzyn - jaltańkóz kúń etkisi keletinder áli de barshylyq... Eldigimiz ben táýelsizdigimizge de kózalartyp otyrǵandar bar... Atyn aıtyp, túsin tústemeı-aq qoıaıyn... Ony men ǵana emes, barlyqtyryńyz kórip-bilip otyrǵan shyǵarsyzdar... Іsh qyz-qyz qaınaıdy, atoı salyp, Abylaıshylap atqa qonar dármen joq... Biraq, solaı eken dep qarap otyrýǵa taǵy bolmaıdy, sol qaýipterden SAQTANDYRÝ, ESKERTÝ meniń qalamgerlik paryzym, boryshym, mindetim... Óıtkeni, qazaq - uly halyq... Áli talaı «elim, jerim» degen Abylaılar men Kenesarylardyń shyǵaryna eshqandaı kúmánim joq!.. Osyndaı izgi oılardan týǵan shyǵarmalar edi... Biraq, ony da durys túsinbeıtinder bar eken... Qaıtersiń! Kimniń aýzyna qaqpaq qoıarsyń! Tek, sol sypsyń sózderdi estimeý úshin endi budan bylaı tarıhı dramalar jazbaýǵa bekindim... Uly tulǵa Álıhan Bókeıhanǵa sahnalyq ǵumyr syılasam ǵoı degen armanym bar edi... Ultqa adal qyzmet etti ǵoı... Biraq ol oıymnan da aınydym... Naqtylap aıtsam, aınytty... Ataqty rejısser Qýandyq aǵa Qasymov «psıhologııalyq drama» jazyp bershi» dep kópten beri qolqalap júr... Ózimniń dosym, Qallekı teatrynyń basshysy, daryndy rejısser Bolat Uzaqov «Kósh» atty áńgimeńniń negizinde fılosofııalyq dúnıe jazyp bershi» dep ótinip júr... Sondyqtan endi osy shyǵarmalarǵa kirispek oıym bar... Al meniń syrttaı synaǵysh synshylarym qoldaryńdy ysqylap, taǵy da sypsyń sóz taratýǵa daıyndala berińder... Senderge sony qaldyrdym... Men ne isteıtinimdi aıttym, al senderdiń bitirerleriń «sol» bolsyn!.. Sender úshin ol da bir úlken jumys qoı!..» - dep jazylǵan dramatýrgtiń paraqshasynda.
Aıta keteıik, Dýman Ramazannyń «Kenesary- Kúnimjan», «Abylaı hannyń armany» , «Kereı-Jánibek» tarıhı dramalary respýblıkamyzdyń barlyq teatrlarynda sahnalanyp, kórermenniń kózaıymyna aınalyp úlgergen edi. Sonymen birge Túrkııa astanasy Ankara men Stambulda «Kenesary-Kúnimjan» dramasy qoıylǵan bolatyn.
Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyn toılaý da Dýman Ramazannyń «Abylaı hannyń armany» dramasyn tamashalaýmen bastalǵan edi.
