Belarýs elindegi halyqaralyq kórmede Qazaqstannyń IT startaptary tanystyryldy
ASTANA. KAZINFORM — Premer-mınıstr Oljas Bektenov Mınskidegi «INNOPROM.Belarýs» halyqaralyq kórmesinde Qazaqstannyń IT startaptaryn tanystyrdy.
Onyń ishinde NU stýdentteri men rezıdentteri ázirlegen jobalar da bar. Sonyń biri — Mirai Tech dep atalatyn jasandy ıntellekt negizindegi ınnovatsııalyq júıe sportshylardyń jaraqat alý qaýpin anyqtap, aldyn alýǵa arnalǵan. Bul tehnologııa sport jabdyǵyna ornatylǵan arnaıy sensorlar arqyly qozǵalystyń 20 myńnan astam biregeı parametrin jınap, taldaıdy. Ári qaraı avtomatty oqý algorıtmi arqyly alynǵan derekterdi óńdep, kózge kórinbeıtin asımmetrııalardy anyqtaıdy. Osyndaı tereń taldaý jaraqat alý táýekelin dál boljap, sportshy men bapkerge usynystar jasaýǵa múmkindik beredi.
— Bizdiń júıe jasandy ıntellekt kómegimen eki mınýt ishinde qalyń derekti óńdep, jasyryn qaýipterdi kórsetedi. Astana jastar fýtbol komandasymen osy pılottyq jobany sátti iske asyrdyq. Bapkerlerdiń kóńili toldy. Osy klýbpen bir jyldyq kelisimshartqa otyrdyq, — dedi «Mirai Tech» JShS operatsııalyq dırektory Azamat Esjanov.
Ekinshi startap — Game of Drones. Bul — ınternet arqyly shynaıy tehnıkalar men drondardy qashyqtan basqarýǵa arnalǵan platforma. Operator onyń kómegimen tehnıkany myńdaǵan shaqyrymnan tikeleı baqylaı alady. Tehnologııa kombaındar men shahta tehnıkasyn qashyqtan basqarýǵa da, dron operatorlaryn jappaı oqytýǵa da jaraıdy.
— Bul — álemde balamasy joq ónim. Júıe beınejazbany joǵary jyldamdyqpen jetkizip, qurylǵyny joǵary dáldikpen basqarýǵa múmkindik beredi. Tehnologııany aýyl sharýashylyǵynda, geımıngte, áskerı qyzmetkerlerdi dron basqarýǵa úıretý kezinde qoldanýǵa bolady, — deıdi kompanııanyń negizin qalaýshy Abylaıhan Jaqanov.
Úshinshi startap — temirjol vagondaryn basqarý platformasy. Bul sheshim ekonomıkalyq tıimdilikti edáýir arttyryp, logıstıkadaǵy operatsııalyq protsesterdi ońtaılandyrýǵa múmkindik beredi. Júıe qazirdiń ózinde Qazaqstan men Ózbekstanda, Ázerbaıjan men Reseıde qoldanylady. 100 myńnan astam vagon osy platforma arqyly basqarylyp otyr.
— Biz klıentterimizge bos júristi 10%-ǵa deıin qysqartýǵa kómektestik. Bizdiń algorıtmder AI arqyly josparlaý arqasynda ár vagonnan aıyna 20 dollar qosymsha tabys tabýǵa múmkindik beredi. Júıe túsken ótinimge qaı vagondy berý keregin ózi sheshedi, — deıdi jobanyń ókili Ánýar Sársembınov.
Tórtinshi startap — Artisan Education. NU bazasynda qurylǵan bul joba mektepterde, ásirese aýyldarda, bilikti kadrlar men materıaldyq resýrstardyń tapshylyǵyn sheshýge baǵyttalǵan. Muǵalim bul jerde tárbıeshiniń rólin atqaryp, ár balaǵa jeke kóńil bóle alady. Platformaǵa ınteraktıvti kýrstar, egjeı-tegjeıli nusqaýlyqtar jáne oqýshylarǵa kodtaǵy qatelerdi tabýǵa, ótken materıaldy qaıtalaýǵa kómektesetin jasandy ıntellektige negizdelgen assıstent ornatylǵan.
— Biz jobalyq jumysqa basymdyq beremiz. Bala tek teorııa men tájirıbeni meńgerip qana qoımaı, sońynda óz ónimin, jobalyq jumysyn jasap, ony qorǵaı alý mańyzdy. Qazirdiń ózinde bizben kolledjder jumys isteı bastady. Bolashaqta ýnıversıtetter deńgeıine de shyǵýdy josparlap otyrmyz. Osylaısha, jas ınjenerlerdi basynan bastap, ónerkásipte jumysyn bastaǵanǵa deıin tolyqtaı qoldaımyz, — deıdi joba jetekshisi Abaı Kákimbek.
Metallýrgııa men energetıka salasynda energııa únemdeýge arnalǵan qazaqstandyq startap álem boıynsha úzdik 6 «jasyl» joba qataryna endi. Naqtyraq aıtsaq, jahandyq ekologııalyq qordyń short-tizimine ótip, 600 ótinimniń ishinen úzdik alty jobanyń biri atandy. Qazaqstan bul bastamaǵa 5,8 mln eýro kóleminde grant tarta alady.
Bul tehnologııa Serbııa men Qytaı zaýyttaryna engizilgennen keıin balqytý ýaqyty eki esege deıin qysqaryp, elektr energııasy men shyǵyn materıaldary únemdeldi, al ónimdilik eki ese artqan.
— Biz metall balqytý ýaqyty men elektrod shyǵynyn qysqartamyz. Al energetıka salasynda elektr qýatyn únemdeýge kómektesemiz. Bizdiń rettegishter sheteldik balamalaryna qaraǵanda tıimdirek jumys isteıdi. Máselen, Serbııada ornatqan kezde metall balqytý ýaqytyn 45 mınýttan 26 mınýtqa deıin qysqarttyq. Qytaıda 120 mınýttan 65 mınýtqa deıin azaıttyq. Bul ári ónimdilikti arttyrady, ári ózindik qundy tómendetedi, — deıdi joba jetekshisi Janat Júsipov.
Eske salsaq, Premer-mınıstr Oljas Bektenov Qazaqstanda JI salasy boıynsha 150 startap bar ekenin aıtqan bolatyn.