Bektenov jasandy ıntellektini damytý jónindegi strategııa jobasyn aıaqtaýdy tapsyrdy
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-mınıstri Oljas Bektenov Tsıfrlyq shtabtyń otyrysyn ótkizdi. Bul týraly Úkimettiń baspasóz qyzmeti habarlady.
Onda Digital Qazaqstan-nyń ekonomıkanyń barlyq salasyn transformatsııalaýǵa arnalǵan Keń aýqymdy tsıfrlandyrý jáne jasandy ıntellekt tehnologııalaryn jappaı engizý strategııasynyń júzege asyrý modeli qaralyp, bekitildi.
Model Tsıfrlyq shtab sheńberinde basqarýdyń strategııalyq jáne operatsııalyq deńgeıin qarastyrady. Operatsııalyq basqarýdy bolashaq Tsıfrlyq transformatsııa jónindegi komıssııa, ıaǵnı qazirgi Memlekettik qyzmetter kórsetý máseleleri jónindegi vedomstvoaralyq komıssııa júzege asyrady.
Qujat Prezıdenttiń «Jasandy ıntellekt dáýirindegi Qazaqstan: ózekti máseleler jáne ony túbegeıli tsıfrlyq ózgerister arqyly sheshý» atty Joldaýynda belgilengen tapsyrmalary sheńberinde ázirlenip jatyr.
Shtab Strategııany ázirleý negizinde turaqty ekonomıkalyq ósimge qol jetkizý, «ortasha tabys tuzaǵyn» eńserý jáne Qazaqstan tsıfrlyq memleket formatyna kóshýge tıis mindetterdi júzege asyrýǵa baǵyttalǵan birqatar sheshimder qabyldady.
Premer-mınıstr jaýapty memlekettik organdarǵa kvazımemlekettik sektormen jáne múddeli uıymdarmen birlesip atqarý úshin kelesideı tapsyrmalar berdi:
2025 jylǵy 5 jeltoqsanǵa deıin «muzjarǵysh» jáne tehnologııalyq bazısti qalyptastyratyn jobalardy jasaqtaý;
2025 jylǵy 31 jeltoqsan kúni Digital Qazaqstan-nyń tsıfrlandyrý jáne jasandy ıntellektini damytý jónindegi Strategııasynyń jobasyn ázirleýdi aıaqtaý.
Jasandy ıntellekt jáne tsıfrlyq damý mınıstrliginiń málimeti boıynsha jańa Strategııa ulttyq «muzjarǵysh» jobalar júıesinde qurylmaq. Olardyń árqaısysynda jeke KPI-y jáne merzimderi bolady. 10 negizgi baǵytty qamtıdy. Olar — tsıfrlyq memlekettik qyzmetter, densaýlyq saqtaý, bilim berý jáne eńbek naryǵy, tsıfrlyq ekonomıka, derekter, kıberqaýipsizdik, robototehnıka, tsıfrlyq ınfraqurylym, retteý jáne startaptar ekojúıesi.
Mysal retinde bilim berý salasy tańdaldy. «JI negizindegi ınteraktıvti bilim berý» jobasynda JI-ýnıversıtetin qurý, Tomorrow-school-dy keńeıtý, GPT Education engizý jáne oqýshylarǵa arnalǵan JI baǵdarlamasyn iske qosý kózdeledi. Bul jobalar tsıfrlyq saýattylyqtyń ósýin jáne Qazaqstannyń PISA reıtıngindegi pozıtsııasyn jaqsartýǵa múmkindik berýi tıis.
Strategııany júzege asyrý JI esebinen ekonomıkalyq ósýdi jedeldetýge, avtomattandyrý jáne tsıfrlyq servıster esebinen eńbek ónimdiligin arttyrýǵa, memlekettik qyzmetter men sheshimder qabyldaý merzimderin qysqartýǵa, jańa joǵary tehnologııalyq salalar men jumys oryndaryn ashýǵa, STEM salalarynda jańa tsıfrlyq mamandardy daıarlaýǵa ákeledi dep kútilýde.
Premer-mınıstrdiń orynbasary — jasandy ıntellekt jáne tsıfrlyq damý mınıstri Jaslan Mádıev álemde JI-ge salynatyn ınvestıtsııalar joǵary qarqynmen ósip kele jatqanyn aıtty. 2028 jylǵa qaraı kóshbasshy elderde JI ınvestıtsııalary ortasha eseppen jyldyq JІÓ-niń 4-6%-na jetedi, bul JI-dy ekonomıkalyq ósýdiń negizgi draıverleriniń biri retinde aıqyndaıdy. Álemdik tájirıbe kórsetkendeı, mundaı ınvestıtsııalardyń negizgi bóligi (65%-ǵa deıin) serverlerdi, derekterdi saqtaý júıelerin jáne esepteý klasterlerimen qatar IT-jabdyqqa baǵyttalady, al servıster men baǵdarlamalyq qamtamasyz etý sáıkesinshe 15-20% jáne 20-25%-dy quraıdy.
Anyqtama: 2018-2024 jyldary Qazaqstandaǵy elektrondyq saýdanyń úlesi 2,6%-dan 14,5%-ǵa, qolma-qol aqshasyz tólemder 30%-dan 89%-ǵa deıin ósti. Tsıfrlyq saýattylyq deńgeıi 83%-dan 91,2%-ǵa, memlekettik qyzmetterdiń elektrondyq formaty 80%-dan 93,3%-ǵa, ınternet qamtý 82%-dan 96%-ǵa deıin kóterildi. Tsıfrlyq ekonomıka mamandarynyń sany 182-den 190 myńǵa ósti, al startaptarǵa ınvestıtsııalar — $200 mln-nan $665,5 mln-ǵa artty. EGDI reıtınginde Qazaqstan óz pozıtsııasyn 28-shi orynnan 24-shi orynǵa deıin jaqsartty. Bul nátıjeler jańa aýqymdy strategııaǵa kóshýge negiz boldy.
Aıta ketelik premer-mınıstr Oljas Bektenov Memleket basshysynyń ekonomıkanyń naqty sektoryn qoldaýdy kúsheıtý jáne ınvestıtsııalar tartý jónindegi tapsyrmalary sheńberinde holdıngti odan ári transformatsııalaý máseleleri boıynsha «Báıterek» ulttyq basqarýshy holdıngi» AQ dırektorlar keńesiniń otyrysyn ótkizgen edi.