Bektenov Shanhaıda qytaıdyń jetekshi kompanııalary ókilderimen kezdesti
ASTANA. KAZINFORM — Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-mınıstri Oljas Bektenov Qytaı Halyq Respýblıkasyna jumys sapary aıasynda bıznes ókilderiniń qatysýymen ótken Qazaqstan-Qytaı ınvestıtsııalyq dóńgelek ústeline qatysty.
Shanhaı qalasynda QHR Memlekettik keńesiniń Premeri Lı Tsıanmen kelissózder ótedi, VII Qytaı halyqaralyq ımport kórmesine qatysý josparlanǵan.
Jumys sapardyń basty maqsaty — Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev pen QHR tóraǵasy Sı Tszınpın arasyndaǵy ekijaqty taýar aınalymy kólemin ótken jylǵy $41 mlrd deńgeıindegi tarıhı rekordtan eki esege arttyrý jónindegi ýaǵdalastyqtardy júzege asyrý.
Dóńgelek ústel jumysyna metallýrgııa, energetıka, mashına jasaý jáne avtomobıl ónerkásibi, kómir hımııasy, agroónerkásip kesheni, farmatsevtıka jáne basqa da salalar boıynsha kóshbasshy kompanııalar ókilderi qatysty.
Ekonomıkanyń basym salalarynda birlesken jobalardy damytý perspektıvalary qaraldy. Kezdesýge qatysýshylar QR men QHR arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq áriptestik artyp kele jatqanyn atap ótti. Búginde Qazaqstanda 5 myńǵa jýyq birlesken kásiporyn tabysty jumys istep keledi.
Qazaqstan-Qytaı birlesken iri jobalary qatarynda Camc Engineering kompanııasymen birlesip kaltsılendirilgen soda óndirý zaýytyn, Tianjin Cement Industry Design and Research Institute-pen «Sastóbe» hımııalyq keshenin jáne Yunnan Industrial Explosive Group-pen jarylǵysh zattar óndirý zaýytyn salý jobasy bar. Qýaty 90 myń birlikti quraıtyn, tolyq shaǵyn torapty qurastyrýǵa negizdelgen CHANGAN, HAVAL, CHERY avtokólikterin shyǵaratyn zaýyt qurylysy aıaqtalýǵa jaqyn. Sondaı-aq Geely, Exeed, KAIYI jeńil avtomobılderin óndirý boıynsha 1 myń jumys ornyn qura otyryp, $150 mln somaǵa ınvestıtsııalyq kelisim jasaldy. Jobalar joǵary sapaly otandyq ónim óndirýge qabiletti tehnologııalyq kásiporyndar qurýǵa múmkindik beredi. Bul kórsetkishter, eki eldiń bıznes-qaýymdastyqtarynyń pikirinshe, ekijaqty áriptestiktiń ornyqtylyǵy men ónimdiligin rastaıdy.
QR Úkimetiniń basshysy atalǵan baǵyttaǵy birlesken jumys jalǵasyp jatqanyn, saýda qatynastarynyń qolda bar áleýeti taýar aınalymyn odan ári ártaraptandyrý jáne ınvestıtsııalyq ózara is-qımyldy keńeıtý keleshegin kórsetetinin atap ótti.
«Búginde eki el arasyndaǵy yntymaqtastyq joǵary qarqynmen damyp keledi. Joǵary deńgeıde qoıylǵan mindetke sáıkes, biz jaqyn arada ózara saýda kórsetkishterimizdi eki esege arttyrýǵa nıettimiz. Qazaqstan men Qytaıdyń birlesken ınvestıtsııalyq jobalardy júzege asyrýda zor áleýeti bar. Biz ózara is-qımyldyń jańa kókjıekterin ashyp, yntymaqtastyqtyń tıimdiligin birge arttyra alamyz. Buǵan qol jetkizý úshin tranzıttik múmkindikterdi keńeıtý, ónerkásiptik kooperatsııany nyǵaıtý jáne bizdiń isker toptar arasynda baılanys ornatý boıynsha belsendi jumys júrgizilýi qajet. Qazaqstan Úkimeti áriptestikti keńeıtýge jáne memleketterimiz arasynda berik kópir qurýǵa daıyn. Biz ınvestorlarǵa qoldaý kórsetip, bızneske qolaıly jaǵdaı jasaımyz jáne ár jobanyń tabysty bolýyna yqpal etemiz. Bizdiń birlesken kúsh-jigerimizdiń arqasynda jańa ınvestıtsııalyq bastamalar ekonomıkanyń naqty sektoryn damytýǵa, ony ártaraptandyrýǵa jáne azamattarymyzdyń ómir súrý sapasyn jaqsartýǵa qýatty serpin beretinine senimdimin», — dep atap ótti Oljas Bektenov.
Premer-mınıstr ónerkásipti damytý el úshin mańyzdy basymdyq ekenine toqtalyp, qytaılyq kompanııalardy qazaqstandyq bıznes-qoǵamdastyqpen tyǵyz áriptestikke shaqyrdy.
Óz kezeginde, dıalog barysynda Qytaıdyń jetekshi kompanııalary ókilderi Qazaqstanǵa strategııalyq jobalardy iske asyrýdaǵy senimdi seriktes retinde qyzyǵýshylyq tanytty.
China Huadian Corporation kompanııasy dırektorlar keńesiniń atqarýshy múshesi Tszý Bın óz sózinde Qazaqstanmen energetıka salasyndaǵy, onyń ishinde shyǵaryndylardy azaıtý jónindegi yntymaqtastyqty keńeıtý týraly; SUN Energy Investment bas dırektorynyń mindetin atqarýshy ıAn Gochýn Qazaqstandaǵy alǵashqy kómir hımııasy keshenin iske qosý jospary týraly habardar etti; Beijing Jianlong Heavy Industry Group dırektorlar keńesiniń tóraǵasy Chjan Chjısıan — bolat ónerkásibindegi yntymaqtastyqty damytý týraly; Zijin Mining Group dırektorlar keńesiniń tóraǵasy Chen Tszınhe — geologııalyq barlaý jáne sırek jer kenderin óndirý salasyndaǵy jobalardy iske asyrý jospary týraly aıtty.
CP Pharmeceutical Group vıtse-prezıdenti Se Leı — medıtsına salasynda klaster qurýǵa ınvestıtsııa salý týraly; Beiqi Foton Motor bas dırektory Ý Sıbın — Qazaqstanda avtomobıl jasaý salasyndaǵy óndiristi lokalızatsııalaý týraly; ACRE ınjenerlik-konsaltıngtik kompanııasy dırektorlar keńesiniń tóraǵasy ıAn Chjýnı tehnologııalar transferti bóligindegi ózara is-qımyl týraly; Sinotruk International bas dırektory Chjao Hýa Qazaqstanda joǵary sapaly avtomobıl júk tehnıkasyn óndirýdi lokalızatsııalaý jospary týraly habarlady.
Darwin Biotech Co., Ltd. dırektorlar keńesiniń tóraǵasy Chen Tszıanhýeı ósimdik sharýashylyǵy salasyndaǵy qazaqstandyq seriktestermen yntymaqtastyqty keńeıtý nıetimen bólisti; Fujian Hengwang Investment (metallýrgııa) basqarma tóraǵasy Tszen Chjaotszıan Jambyl oblysynda ónerkásiptik jobany iske asyrý jospary týraly baıandady.
Kezdesý nátıjesinde jalpy somasy 2,5 mlrd dollardy quraıtyn 8 kommertsııalyq kelisimge qol qoıyldy.
- «Samuryq-Qazyna Invest» JShS, «QAZAQGAZ AIMAQ» AQ jáne «Goldcard Smart Group Co., Ltd» arasyndaǵy $8 mln somasyna zııatkerlik júıelerdi engizý salasyndaǵy yntymaqtastyq týraly kelisim. Joba Almaty qalasyndaǵy «Alataý» ITP AEA aýmaǵynda komponentterdiń lokalızatsııasyn eskere otyryp, GoldCard kompanııasy jetkizetin quramdas bólshekterden gaz eseptegishterin shaǵyn torapty qurastyrýdy kózdeıdi;
- «Qarmet» AQ men Zhengzhou Coal Mining Machinery Grouop arasyndaǵy kómir ónerkásibine arnalǵan jabdyqtar óndirý salasyndaǵy «Qarmet» AQ kómir departamentiniń shahtalary úshin $70 mln somasyna mehanıkalandyrylǵan keshender satyp alý týraly kelisim;
- QR Ulttyq ekonomıka mınıstrligi, Qytaıdyń Silk Road Fund Co.Ltd. jáne Kazakhstan Investment Development Fund (KIDF) Management Company Ltd. memlekettik ınvestıtsııalyq qory arasynda quny $552 mln ınvestıtsııalyq yntymaqtastyq negizderin belgileý jónindegi ózara túsinistik týraly memorandým;
- «Qarmet» AQ men Xinxing Ductile Iron Pipes Co., LTD arasyndaǵy $161 mln somasyna Qazaqstan Respýblıkasynda qýaty jylyna 200 myń tonna sferalyq grafıti bar beriktigi joǵary shoıynnan jasalǵan qubyrlar shyǵaratyn zaýyt salý týraly kelisim. Ónim Qazaqstanda turǵyn úı-kommýnaldyq júıesiniń nysandaryn salý, jańǵyrtý, rekonstrýktsııalaý, keńeıtý jáne jańartý jónindegi jobalarǵa arnalǵan;
- «Qarmet» AQ men China Metallurgical Group Corporation arasyndaǵy $1 mlrd somasyna taý-ken jáne metallýrgııa salalarynda uzaq merzimdi jáne keshendi yntymaqtastyq ornatý týraly kelisim;
- «Qarmet» AQ men ACRE Coking & Refractory Engineering Consulting Corporation arasyndaǵy $649 mln somasyna koks-hımııa óndirisin jańǵyrtý jáne kómir hımııasyn damytý jónindegi strategııalyq jobany iske asyrý týraly kelisim;
- «Qarmet» AQ men Nanjing Fiberglass Research & Design arasyndaǵy $30 mln somasyna Temirtaý qalasynda qýaty jylyna 100 myń tonna daıyn ónim bolatyn domna qojdarynan mıneraldy jylytqyshtar óndiretin fabrıka salý jáne 200 jańa jumys ornyn ashý týraly kelisim;
- «Saran Machinery» JShS men Sinotruk International arasyndaǵy $70 mln somasyna KD dıstrıbýtsııa jáne qurastyrý salasyndaǵy, tehnologııany lıtsenzııalaý jáne taýar belgilerin paıdalaný boıynsha yntymaqtastyq týraly kelisimder paketi. Olardyń ishinde Saran qalasynda júk jáne arnaıy tehnıka óndirý jónindegi jobany iske asyrý týraly Memorandým bar, onyń sheńberinde perspektıvada 1 myńǵa jýyq jańa jumys ornyn ashý josparlanýda.
Oljas Bektenov Shanhaı qalasynda Chjantszıan ǵylymı qalasynyń «Robottar alqabynda» bolyp, densaýlyq saqtaý, ónerkásip jáne qyzmet kórsetý salalaryndaǵy Qytaı robototehnıka ındýstrııasynyń sońǵy jetistikterimen tanysty. Qazirgi ýaqytta atalǵan ǵylymı-tehnologııalyq ortalyqta 80-nen astam qytaılyq jáne sheteldik robototehnıka kásiporyndary jumys isteıdi. Robottardyń keń aýqymy, onyń ishinde gýmanoıdtar da usynylǵan. Olardyń qoldanylý aıasy: kúndelikti ómirde kómek kórsetý men qoǵamdyq oryndarda tártipti qamtamasyz etýden bastap, medıtsına, bilim berý, ındýstrııalyq, ǵylymı-zertteý salalarynda, qutqarý jumystary, logıstıka jáne basqa da salalarǵa deıin keńeıip keledi.
Premer-mınıstr Tsıfrlyq damý, ınnovatsııa jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrligine «Robottar alqabynyń» tájirıbesin zerdeleý jáne ony odan ári elimizde qoldaný maqsatynda qytaı tarapymen yntymaqtastyqty jolǵa qoıýdy tapsyrdy.
Sensetime kompanııasynyń keńsesine barǵan kezde qazaqstandyq delegatsııa aqyldy ári qaýipsiz qala jobalarynda qoldanylatyn jańa sheshimder men jabdyqtardy tanystyrdy.
Buǵan deıin habarlaǵanymyzdaı, Úkimet basshysy Oljas Bektenov ekonomıkamyz jańa jaǵdaıǵa beıimdelip, turaqty ósip kele jatqanyn aıtqan bolatyn.