Bektenov avtokólik joldarynyń sapasyn baqylaýdy kúsheıtý týraly tapsyrma berdi
ASTANA. KAZINFORM — Úkimette Premer-mınıstr Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen avtokólik joldarynyń sapasyn arttyrý máseleleri boıynsha jıyn ótti, dep habarlaıdy vedomstvonyń baspasóz qyzmeti.
Úkimette Premer-mınıstr Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen avtokólik joldarynyń sapasyn arttyrý máseleleri boıynsha jıyn ótti. Kólik jelisin jańǵyrtý boıynsha Prezıdent qoıǵan mindetterdi eskere otyryp, salanyń aǵymdaǵy jaǵdaıy men damý josparlary qaraldy.
Jıyn barysynda kólik vıtse-mınıstri Maqsat Qalıaqparov, «QazJolǴZI» AQ prezıdenti Arman Álibaeva baıandama jasady.
Kólik mınıstrliginiń málimetinshe, elimizdegi avtokólik joldarynyń jalpy uzyndyǵy 185 myń shaqyrymdy quraıdy, onyń ishinde respýblıkalyq mańyzy bar joldar 25 myń shaqyrym, jergilikti deńgeıde 70 myń shaqyrym jol jáne eldi mekenderdiń 90 myń shaqyrym kósheleri bar.
Maqsat Qalıaqparov avtojoldardyń sapasyn arttyrý boıynsha qabyldanyp jatqan sharalar týraly baıandady. 2025 jyly 13 myń shaqyrym jol qamtylmaq. Onyń ishinde respýblıkalyq 2 myń shaqyrymnan astam jol rekonstrýktsııalanyp, oblys ortalyqtary arasyndaǵy 6,6 myń shaqyrym jol jóndelmek, al jergilikti jerlerde 4,1 myń shaqyrym jol jańartýǵa jatady. 2025 jyldyń qorytyndysy boıynsha respýblıkalyq mańyzy bar joldardyń normatıvtik jaı-kúıin 94%-ǵa, jergilikti joldardyń normatıvtik jaı-kúıin 91%-ǵa deıin jetkizý josparlanýda.
Zańnamalyq deńgeıde birqatar túzetý qabyldandy. Sonyń negizinde sapa ortalyǵynyń eskertýlerin joımaı nysandardy paıdalanýǵa qabyldaýǵa tyıym salyndy, al 2023 jyldan bastap barlyq ortasha jóndeý jobalary jobalyq sheshimderdiń jáne olardyń qunynyń durys qoldanylýyna qatysty vedomstvolyq saraptamadan ótýge mindetti.
Júrgizilip jatqan jumystar sheńberinde 2025 jyldyń 7 aıynynyń qorytyndysy boıynsha sapasyz jol-qurylys materıaldary men aqaýlar sanynyń 2%-ǵa tómendegeni, jergilikti joldardy qıyrshyq tastan asfaltbeton tósemine aýystyrý 14%-ǵa óskeni baıqaldy. Sonymen qatar, jobalyq sheshimderdi ońtaılandyrý 1 mlrd teńgeden astam qarjy únemdeýge múmkindik berdi, al jergilikti joldardy dıagnostıkamen qamtý 50%-ǵa jetti.
Jol-qurylys úderisine qatysýshylardyń jaýapkershiligin arttyrý úshin jumystyń barlyq kezeńderinde saraptamany avtomattandyrýdyń tsıfrlyq júıeleri men tetikteri engizildi, 384 asfaltbeton zaýytyna keshendi tekserý júrgizildi, sondaı-aq «QazJolǴZI» AQ ınstıtýtymen «kiltti tapsyrǵanǵa deıingi» kelisimsharttar jasalyp jáne jobalaý qujattamasyna saraptama júrgizý engizildi.
«QazJolǴZI» AQ prezıdenti Arman Álibaeva jol salasyna tsıfrlyq tehnologııalardy engizý týraly habardar etti. Sońǵy 5 jylda ınstıtýt avtojoldardy salý jáne jóndeý tehnologııalaryn jetildirýge baǵyttalǵan 20-dan astam ǵylymı-zertteý jumystaryn júrgizgen. Búginde elimizde birneshe tsıfrlyq jobalar júzege asyrylýda.
Jobalaý sapasyn arttyrý maqsatynda jol-qurylys materıaldarynyń biryńǵaı bazasy men naqty klımattyq jaǵdaılarǵa jáne qozǵalys qarqyndylyǵyna materıaldardy dál tańdaý esebinen berik jáne senimdi jol tósemderin paıdalanýǵa baǵyttalǵan Superpave tehnologııasy engizildi.
Jalpy sany 2 myńnan astam paıdalanýshysy bar Jolshy jol salasy mamandarynyń bazasy taldamalyq aqparat alýǵa, kadrlyq ózgeristerdi baqylaýǵa jáne jol-qurylys jumystaryn oryndaýdyń sapasyn qamtamasyz etý úshin mamandardyń biliktilik deńgeıin qadaǵalaýǵa múmkindik beredi. Qazirgi ýaqytta «QazJolǴZI» apattardyń sebepterin júıeli baǵalaýǵa jáne jol qozǵalysy qaýipsizdigin arttyrýǵa baǵyttalǵan JKO taldaý portalyn ázirleýde.
Premer-mınıstr Oljas Bektenov elimizdegi joldar jelisin odan ári damytý qajettigin atap ótti. 2030 jylǵa deıin 4 myń shaqyrymǵa jýyq avtojol qaıta jańǵyrtylady. Bıyl birqatar negizgi jobany aıaqtaý josparlanýda, bul rette jobalyq qujattamanyń daıyndyǵy joǵary jańa jobalardy: Aqtóbe — Ulǵaısyn, Qaraǵandy — Jezqazǵan, Atyraý — Dossor joldary men Saryaǵash, Petropavl, Rýdnyı jáne Qyzylorda qalalaryn aınalyp ótý joldaryn, sondaı-aq 2,5 myń shaqyrym avtojoldy ortasha jóndeý mańyzdy.
Kólik, Qarjy mınıstrlikterine jáne QazAvtoJolǵa merdigerlerdi qarjylandyrý men aıqyndaýdy qamtamasyz etý, al Ónerkásip jáne qurylys, Kólik mınıstrlikterine «kiltti tapsyrǵanǵa deıingi» iri jobalardy jedel júzege asyrý úshin memlekettik saraptama men qurylys-montajdaý jumystarynyń qatar ótý tetigin ázirleý jáne bekitý tapsyryldy.
Oljas Bektenov shuǵyl sheshýdi qajet etetin máselelerge nazar aýdardy. Jetisý, Almaty oblystaryn qosa alǵanda, Ulttyq sapa ortalyǵy tarapynan eskertýlerge qaramastan nysandardy qabyldaý tájirıbesi jalǵasyp jatqan óńirler ataldy.
Merdigerlerdiń kepildikterin qadaǵalaý jáne sapasyz materıaldardy paıdalaný máseleleri atap ótildi. Mysal retinde, Pavlodar tas jolynyń beton tósemi kóterilip jatqany ataldy, Soltústik Qazaqstan oblysynda tekserilgen synamalardyń 43%-y sapa standarttaryna sáıkes kelmegen. Eldi mekenderdegi turǵyndar tarapynan jol sapasyna qatysty eń kóp syn Atyraý jáne Túrkistan oblystarynda tirkelgen.
Premer-mınıstr kepildik merzimin ulǵaıtýdy jáne merdigerlerdiń kepildik mindettemelerin sapasyz oryndaǵany úshin merdigerlik uıymdar jaýapkershiligin kúsheıtýdi tapsyrdy.
Premer-mınıstr edáýir kólemde bıýdjet qarajaty bólingenine qaramastan, keıbir óńirlerde ony ıgerý baıaý júrip jatqanyn atap ótti. Máselen, Abaı oblysynda — 42%, Aqtóbede — 52%, Aqmolada — 56% ıgerilgen.
— Joǵaryda kórsetilgen zań buzýshylyqtardy eskere otyryp, Kólik mınıstrligine jáne Ulttyq sapa ortalyǵyna 1 qazanǵa deıin barlyq avtojol jobalarynyń júzege asyrylýyn tekserýdi tapsyramyn. Onyń qorytyndysynda anyqtalǵan kinálilerdi jazalaý boıynsha esep pen usynystar engizilsin. Kólik jáne Qarjy mınıstrlikterine Ulttyq sapa ortalyǵynyń qyzmetin kúsheıtý boıynsha sheshimder daıyndaýdy tapsyramyn, — dep atap ótti Oljas Bektenov.
Osyǵan deıin Oljas Bektenov jerde sırek kezdesetin metaldar salasyn damytý jóninde keńes ótkizgenin jazǵan edik.