Baıanaýylda Aımaýytov qurǵan «Mádenı kindik» mekenine belgitas qoıyldy
PAVLODAR. KAZINFORM - Ertis-Baıan óńiriniń áıgili perzenti, Alash qaıratkeri Júsipbek Aımaýytov negizin salǵan tarıhı meken – Baıanaýyldaǵy «Mádenı kindik» rýhanı tárbıe jáne bilim berý keshenine belgitas ornatyldy.
Bıyl áıgili jerlesimizdiń týǵanyna 135 jyl tolyp otyr. Sonaý aýmaly-tókpeli zamanda Júsipbek Aımaýytovtyń ult múddesi jolynda atqarǵan isteri az emes. Sonyń biri 1921 jyly Semeı gýbernııasynda oqý bóliminiń meńgerýshisi bolyp turǵanda onyń yqpalymen Baıanaýyl jerinde ashylǵan «Mádenı kindik» bilim oshaǵy.
Bul qazaq dalasyndaǵy juttan halyq ashtyqqa ushyraǵan kezeń edi. El-jurt bosyp, jetim qalǵan balalar kóbeıip, olardy jergilikti bas kóterer azamattar Júsipbektiń aıtýymen Qyzyltaý óńirine jınaıdy. J.Aımaýytov jáne onymen pikirles el azamattary Qyzyltaý mańynda «Mádenı kindik» dep atalatyn bilim oshaǵyn salýǵa bel býady.
1921 jyly Alash ardaqtysy jergilikti tórt rýdyń iri baılarynyń qarjylandyrýymen álgi jerge áýeli bastaýysh mektep salýǵa uıytqy bolady. Keıin qyzdar men er balalardyń bólek jataqhanalary, ashana, birneshe qoıma, jertóle qoıma, «qyzyl otaý», dárigerlik pýnkt, ákimshilik ǵımarat jáne atqora turǵyzylady. Bilim berý kesheni shamamen 1929 jylǵa deıin jumys istep turǵan degen derek bar.
«Mádenı kindik» mekenine belgitas qoıý ıdeıasyn J.Aımaýytovtyń atalas týysy, baıanaýyldyq ólketanýshy Ramazan Nurǵalıev alǵash kóterdi. Pavlodar oblystyq Buqar jyraý atyndaǵy ádebıet jáne óner mýzeıi men Júsipbek Aımaýytov atyndaǵy oblystyq qazaq mýzyka-drama teatry demeýshi azamattardy úılestirip, belgitas solardyń qarjysyna qoıylyp otyr.
- Sońǵy jyldary bizdiń mýzeı ujymy eldi mekender men tarıhı jerlerdi aralap, ádebıetke, ónerge qatysty adamdardyń ómirine, shyǵarmashylyǵyna baılanysty jádigerlerin jınaqtap júrmiz. Qazaqtyń birtýar uly, Alash qaıratkeri Júsipbek Aımaýytovtyń eline, halqyna, týǵan jerge degen súıispenshiligi tilmen aıtyp jetkizgisiz bolǵan. Byltyr osy mekenge arnaıy ekspedıtsııa uıymdastyryp, tarıhı oryndy halyq jadynda jańǵyrtýdy maqsat tutqan edik. Jergilikti ólketanýshy Ramazan Nurǵalıevtiń bas bolýymen belgitasty qoıyp otyrmyz, – dedi Buqar jyraý atyndaǵy ádebıet jáne óner mýzeıiniń dırektory Erbol Qaıyrov.
Іs-sharaǵa qatysqan Pavlodar oblysy ákiminiń birinshi orynbasary Serik Batyrǵojınov Júsipbek Aımaýytovtyń murasyn ári qaraı zerttep, nasıhattaýǵa shaqyrdy.
– Júregimizde ıman bolǵannan keıin aǵartýshy bolý, meshit, medrese, mektep salý bolashaqqa degen kóńildiń durys ekendigin kórsetedi dep oılaımyn. «Mádenı kindik» – Júsipbek atamyzdyń bizge qaldyrǵan murasy. Ony ári qaraı damytý, deńgeıin kóterý – bizdiń paryz, – dep atap ótti ol.
Eske sala keteıik, buǵan deıin Aımaýytov negizin salǵan Mádenı kindik aýyly jaıynda keńirek jazǵan edik.