Baýyrjan Momyshuly týraly derekti povest jaryqqa shyqty
Atalmysh kitapta Baýyrjan Momyshulynyń Máskeý túbindegi shaıqasty baıandaıtyn búkil álemge tanymal Aleksandr Bektiń "Volokolam tas joly" xıkaıasynyń shyǵýyna atsalysqandyǵyn dáleldeıtin Ortalyq arxıvtegi maıdan kúndeligi, xattary men baıandamalary júıege keltirilgen.
Jýrnalıstik zertteýdiń avtory Bek pen Momyshulynyń kitapti jazý barysyndaǵy dramatıkalyq áriptestigi, ádebı shyǵarmaǵa, soǵystyń ózine degen kózqarastarynyń qaqtyǵysýy týraly áńgimeleıdi.
"Jýrnalıstik zertteýdiń taqyrybyn tańdaýda meniń ákeme esh qıyndyq ákelgen joq. Sebebi áskerı oqý ornynda oqyp júrgende-aq ol Aleksandr Bektiń "Volokolam tas joly" týyndysyn oqyp, kitaptan da, onyń basty keıipkeri - Baýyrjan Momyshulynan da úlken áser alady. Kitap jaı ǵana kórkem shyǵarma emes, soǵys júrgizý jáne qorǵaný óneriniń keremet oqýlyǵyna aınalǵandyǵyn ol sol kezde túsindi. Kóptegen memleketter bul kitapqa qyzyǵýshylyq tanytty. Onyń ústine talantty komandırlerdiń biri, Máskeý túbindegi jeńisti shaıqastardyń uıymdastyrýshysy kózi tiri edi, úlken qoǵamdyq jumysty atqaryp júrdi. Balalyq shaqtary soǵysqa tuspa-tus kelgen meniń ákemniń qatarlastary Momyshulyn pir tutty. Onyń kitaptary bir emes, birneshe márte oqylatyn. Ár úıde "Artymyzda Máskeý" kitabi bolatyn. Batyrǵa degen osynaý qurmet keıin bizge, balalaryna darydy", - deıdi avtordyń uly Ádil Ybyraev.
Onyń sózinshe, Baýyrjan Momyshuly týraly xıkaıa Júnis Ybyraevtyń shyǵarmashylyǵynda mańyzdy ról atqardy.
"Ákem "Volokolam tas joly" romanyna jýrnalıstik zertteý júrgizgen ýaqytta ol zeınette bolatyn, biraq qalamyn tastamaı, jýrnalıs retinde, jazýshy retinde de qyzmet etip júrdi. (...) Ókinishke oraı, derekti xıkaıa boıynsha júrgizilgen kóp jylǵy eńbek aıaqtalǵan kezde Keńes Odaǵy da qulady. Aqsha tapshy bolǵandyqtan, kitapti basyp shyǵarý jumysy da toqtap qaldy. Derekti xıkaıa jaryqqa shyǵa ma, joq pa, belgisiz kúıde qaldy. Biraq ákem qansha jerden jumsaq, salıqaly kisi bolsa da, dittegen maqsatynan tanbaıtyn. Kómek kóp uzamaı tabyldy. Almaty qalasy Medeý aýdandyq ákimdiginiń basshysy Aleksandr Anýfrıevıch Slobodıanıýk kitapty basyp shyǵarýǵa qarajat bólgizdi. Ákem balasha qýanyp, kitaptiń alǵashqy synaq danasyn qolyna alyp, timiskilene ózgerister engizip, ár betin, ár paraǵyn sıpap otyrǵany áli kúnge deıin esimde. Ákeme bul eńbekti ǵylymı dıssertatsııa retinde rásimdep, fılologııa ǵylymdarynyń kandıdaty ataǵyn alýdy usyndy. Alaıda ol odan bas tartty", - deıdi Á. Ybyraev.
Kóp jyldardan soń Ybyraevtar áýleti bul qundy dúnıeni orys tiline aýdarýdy sheshipti.
"Otanymyzdyń qorǵanyshy, asa bilgir áskerı basshy, Keńes Odaǵynyń Batyry Baýyrjan Momyshulynyń qurmetine arnalady. Másele "Volokolam tas joly" týyndysyn shyǵarýdaǵy jarty eńbek bizdiń otandasymyzǵa tıesili bolǵanynda emes, jýrnalıstik zertteýdi oqyp shyqqan oqyrmandar qazaq jeri qandaı uly adamdardy dúnıege ákele alatyndyǵyn, bizdiń xalyqtyń keremet áleýetin bilip túsingendiginde. Biz sózdiń, ýádeniń, abyroıdyń adamy bola alatyndyǵymyzdy kórsetý, óz Otanymyzdyń bostandyǵy men baqyty jolynda kúresetindigimizdi uqtyrý", - dep atap ótti ol.
Ybyraev Júnis Aqataıuly - jazýshy, jýrnalıst (1928-2002).
12 qazanda Shyǵys Qazaqstan oblysy, Kúrshim aýdany, Maqpal aýylynda týǵan. 1959 jyly QazMÝ-diń fılologııa fakýltetiniń jýrnalıstıka bólimin bitirgen. Shyǵys Qazaqstan oblystyq «Kommýnızm týy», «Sotsıalıstik Qazaqstan» (qazirgi «Egemen Qazaqstan») gazetterinde, «Agropromyshlennyı kompleks Kazahstana» - «Qazaqstan agroónerkásibi» jýrnalynda jaýapty qyzmetter atqarǵan.
«Qazaqstan» baspasynda bólim meńgerýshisi bolǵan. Birqatar kórkem ocherk kitaptarynyń avtory, kóptegen jınaqtar qurastyrǵan. M.Slýtskıstiń, A.Kýrchatkınniń roman, áńgimelerin qazaqshaǵa aýdaryp, kitap etip bastyrǵan. 2002 jyly Almaty qalasynda qaıtys bolǵan.
