Batys Qazaqstan oblysynda mádenıetti damytýǵa 5,7 mlrd teńge bólindi
Bul týraly «QazAqparat» HAA tilshisine suhbat bergen BQO mádenıet, muraǵattar jáne qujattama basqarmasynyń basshysy Dáýletkereı Qusaıynov málim etti.
Onyń aıtýynsha, 2017 jyly túrli merekelik baǵdarlamadan basqa kóptegen sharalar uıymdastyrylmaqshy. Mysaly, «Alash» qozǵalysynyń 100 jyldyǵyna oraı Alashorda úkimetiniń múshesi, onyń Batys bólimshesiniń tóraǵasy Jahansha Dosmuhamedovke arnalǵan oblystyq jyr músháırasy ótkizilmek. Sol sekildi ataqty batyr, bı, sheshen Syrym Datulynyń 275 jyldyǵyna arnalǵan «Aıbyndy jigitter» atty respýblıkalyq aımaqtyq baıqaýy kóptiń kóńilin aýdarary anyq. «Qobylandy», «Er Tarǵynnyń» eń kórkem nusqasyn búginge jetkizgen Marabaı jyraýdyń 175 jyldyǵyna arnalǵan «Jyr dúldúli - Marabaı» respýblıkalyq jyrshylar baıqaýyna at qosatyndar az bola qoımas. Belgili ánshi-kompozıtor Áshir Moldaǵaıynovtyń shyǵarmashylyǵyna arnalǵan respýblıkalyq vokalıster festıvali osy óner qaıratkerin umytpaǵanymyzdyń aıqyn aıǵaǵy bolmaq. Bıyl sahna sańlaǵy, Qazaqstan halyq ártisi Hadısha Bókeevanyń týǵanyna 100 jyl toldy. Endeshe, soǵan oraı oblystyq halyqtyq teatrlar festıvalin ótkizse, nesi aıyp. Al Alashordanyń 100 jyldyǵyna oraı halyqaralyq ǵylymı-tájirıbelik konferentsııaǵa alys-jaqynnan biraz ǵalymnyń kelip, óz oı-tolǵamdarymen bóliseri haq.
-Dáýletkereı Ataýuly, endi ótken jyldyń basty oqıǵalaryna toqtala ketseńiz?
-Josparly sharalar ýaqtyly atqaryldy ǵoı, men bastylaryn aıtaıyn. Ótken jyly qurylǵanyna jarty ǵasyr tolǵan Ǵ.Qurmanǵalıev atyndaǵy BQO fılarmonııasynyń óner ujymdary «Aınaldym, elim, Qazaqstanym!» kontserttik baǵdarlamasymen oblys aýdandarynda ǵana emes, Mańǵystaý, Qyzylorda, Aqtóbe óńirlerinde gastroldik saparmen bolyp, kórermenderin qýantyp qaıtty. 2016 jyldyń qyrkúıek aıynda Astanada QR Táýelsizdiginiń 25 jyldyǵyna oraı «Qýatty óńir - qýatty Qazaqstan» baǵdarlamasy aıasynda Batys Qazaqstan oblysynyń kúnderi ótip, oǵan elge tanymal batysqazaqstandyq óner sheberleri men shyǵarmashylyq ujymdary qatysyp, elorda turǵyndaryna este qalarlyqtaı áserli kesh syılady. Sol aıda Makedonııada ótken «Stobı - 2016» antıkalyq drama teatrlary HV halyqaralyq festıvaliniń bas júldesin alyp kelgen Batys Qazaqstan oblystyq qazaq drama teatry kásibı sheberlik deńgeıiniń joǵary ekendigin taǵy bir tanytty. Osy teatrda aqyn-dramatýrg, Memlekettik syılyqtyń ıegeri Iran-Ǵaıyptyń (Iranbek Orazbaev) shyǵarmalary boıynsha «Máńgilik eldiń altyn adamy» respýblıkalyq teatr festıvaliniń uıymdastyrylýy da zańdy edi.
Qazaqstan táýelsiz el bolǵannan keıin ózge memlekettermen mádenı qarym-qatynastardyń mańyzy joǵary. Aıtalyq, qazan aıynda Qazan qalasynda burynǵy odaq kóleminde keńinen tanylǵan kompozıtor, memleket jáne qoǵam qaıratkeri Nazıb Jıganovtyń 105 jyldyǵy men onyń memorıaldyq mýzeıiniń 25 jyldyǵyna oraı «Mýzeı keńistigindegi mýzyka» atty halyqaralyq ǵylymı-tájirıbelik konferentsııaǵa Dáýletkereı atyndaǵy qazaq halyq aspaptar orkestri men óner maıtalmandary baryp, Qazaq eli atynan sahnaǵa shyqty. Mundaı yntymaqtastyqtyń aldaǵy ýaqytta da jalǵasary anyq.
Oǵan qosa ótken jyly kóptegen kúıshi, ánshi-kompozıtorlardyń, jyrshy-termeshilerdiń mereıtoılary umyt qalmaı, atalyp ótildi.
-Mundaı sharalar bıyl da uıymdastyrylatyn shyǵar?
-Iá, oǵan sóz bar ma! QR eńbek sińirgen mádenıet qyzmetkeri, «Aqjaıyq» halyqtyq án-bı ansambliniń alǵashqy jetekshisi Quramys Ǵabbasov pen belgili aqyn Qaırat Jumaǵalıevtiń, jazýshy, ustaz Qaıyr Bekturǵanovtyń 80 jyldyǵyna oraı eske alý keshteri ótedi. Ánshi-termeshi, aıtýly aıtysker, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri Qatımolla Berdiǵalıev 65 jasqa tolýyna oraı óz kórermenderimen kezdesedi. Halyq kompozıtory, kúıshi Túrkesh Qalqaulynyń 185, Qazaqstannyń halyq ártisi Qalı Jantileýovtiń 115, dombyrashy Esel Qazıevtiń 90 jyldyǵyna oraı «Babadan qalǵan kúmbir kúı» qaıtadan jańǵyrmaqshy. Batys Qazaqstannan túlep ushqan aqyn Saǵynǵalı Seıitovtiń 100 jyldyǵyna oraı mádenı-kópshilik sharalar uıymdastyrylmaqshy. Sondaı-aq ǵalym, fılologııa ǵylymdarynyń doktory, professor Tursynbek Kákishevtiń 90 jyldyǵy umyt qalmaıdy. Aramyzda júrgen aqyn-jýrnalıst Zakarııa Sısenǵalıdyń 60, qalamger, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi Mıra Shúıinshálıevanyń 50 jasqa tolý keshteri de ótedi.