Batys Qazaqstanda 158,6 myń tonna qaldyqtar kómildi

ORAL. KAZINFORM – Batys Qazaqstan oblysynda ótken jyly 158,6 myń tonna qaldyqtar kómildi.

BQO boıynsha ekologııa departamentiniń basshysy Murat Ermekqalıevtiń óńirlik kommýnıkatsııalar alańynda ótken brıfıngide málim etkenindeı, sonyń 73,15 myń tonnasy nemese 46,1 paıyzy Oraldaǵy, 23,2 myń tonnasy (14,6 paıyzy) Aqsaı qalasyndaǵy qatty turmystyq qaldyqtar polıgonynda kómildi. Sondaı-aq 22,4 myń tonnasy (14,1 paıyzy) «QPO b.v.» polıgonynda, 3,55 myń tonnasy (2,2 paıyzy) «Jaıyq taza qala» JShS jáne 36,3 myń tonnasy (23 paıyzy) aýyldyq jerlerdegi qoqys alańdarynda ekenin aıtty.  

Onyń sózine qaraǵanda, 2024 jyly qatty turmystyq qaldyqtardyń 21,2 paıyzy óńdeldi. 
Oblysta atmosferalyq aýaǵa shyǵarylǵan zııandy zattardyń kólemi – respýblıkadaǵy eń tómen kórsetkishterdiń biri. Ótken jyly 40 myń tonna bolyp, jalpy respýblıkalyq shyǵaryndylardyń 2 paıyzynan asqan joq. Sonyń arqasynda Batys Qazaqstan oblysynda qorshaǵan ortanyń jaı-kúıi turaqty, óńir eldegi ekologııalyq jaǵynan qolaıly aımaq bolyp esepteledi.

- Atmosferalyq aýaǵa shyǵarylatyn zııandy zattardyń negizgi úlesi munaıgaz jáne energııa, kommýnaldyq sharýashylyq kásiporyndarynyń úlesine tıedi. Atap aıtqanda, barlyq zııandy zattardyń 62 paıyzdan astamy myna kásiporyndarǵa tıesili: «QPO b.v.» - 15,4 paıyz, «Jaıyqmunaı» JShS – 11,7 paıyz, «Intergaz Ortalyq Azııa» AQ «Oral magıstraldyq gaz qubyrlary basqarmasy» fılıaly – 17,7 paıyz, «ICM Recycling» JShS – 11,5 paıyz, «Jaıyqjylýqýat» AQ – 6,2 paıyz. Ótken jyly joǵary lastaný derekteri tirkelgen joq, - dedi M.Ermekqalıev. 

Departament basshysynyń aıtýynsha, ótken jyly ınspektorlyq tekserýler boıynsha ekologııalyq normalar men qaǵıdalar talaptary 171 ret anyqtaldy jáne olardy joıý boıynsha 123 uıǵarym berildi. Jalpy somasy 293,4 mln teńgege aıyppuldar salynyp, sonyń 154,3 mln teńgesi nemese 52,6 paıyzy óndirildi.

Onyń málimdeýinshe, ótken jyldyń tórtinshi toqsanynda óńirdegi eki iri jer qoınaýyn paıdalanýshylar – «QPO b.v.» men «Jaıyqmunaı» kompanııalaryna jospardan tys tekserýler júrgizildi. Sonyń nátıjesinde «QPO b.v.» kompanııasynan 2022-2023 jyldary qorshaǵan ortaǵa 264,36 tonna kóleminde lastaýshy zattardyń normatıvten tys shyǵarylyp, tógilgeni anyqtaldy. Sol arqyly kompanııa QR Ekologııalyq kodeksiniń 39, 106-baptarynyń talaptaryn buzdy.

Shyǵaryndylar boıynsha negizgi lastaýshy zattar azot totyǵy, kúkirt totyǵy, kúkirt qostotyǵy jáne formaldegıd, al tógindiler boıynsha fosfat pen munaı ónimderi boldy. Tekserý nátıjeleri boıynsha atalǵan kompanııa QR Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksiniń 328-baby 1, 2-bólikterine sáıkes jaýapkershilikke tartylyp, 908,6 mln teńge aıyppul salyndy. 

- Sol sekildi «Jaıyqmunaı» JShS-nyń Chınarev munaıgaz kondensaty ken orny nysandarynda 2022-2023 jyldary jalpy kólemi 26,121 tonna bolatyn qorshaǵan ortaǵa normatıvten tys emıssııalarǵa jol bergeni anyqtaldy. Tógindiler boıynsha lastaýshy zattar normatıvten 25,28 tonnaǵa asyp ketken. Onyń ishinde negizgi úlesi – 19,1 tonna hlorıd. Shyǵaryndylar boıynsha lastaýshy zattar (kúkirtsýtek jáne merkaptan) normadan 0,84 tonnaǵa asyp ketken. Tekserý nátıjesi boıynsha bul kásiporynǵa da 83,7 mln teńge ákimshilik aıyppul salynyp, buzýshylyqtardy joıý týraly nusqama berildi. «Jaıyqmunaı» JShS tekserý nátıjelerimen kelisip, ákimshilik aıyppuldy memlekettik paıdasyna tóledi, - dedi M.Ermekqalıev.

Eske sala keteıik, budan buryn Batys Qazaqstanda basty ekologııalyq másele qandaı ekenin jazǵan bolatynbyz.