Bas bankır ekonomıkany dollarsyzdandyrýdyń negizgi úsh baǵytyn atady
Bıýdjet ózgeristerin talqylaý barysynda depýtat Aıgúl Soloveva ekonomıkany dollarsyzdandyrý máselesin kóterdi. «Elbasy osydan bes jyl buryn ekonomıkany dollarsyzdandyrý týraly ıdeıasyn aıtqan edi. Bul rette álemdik valıýta elder arasyndaǵy kelisimshart boıynsha júzege asýy kerektigine nazar aýdarylǵan boltyn. Osy baǵyttaǵy jumys belsendiligin arttyrý týraly Prezıdent jaqyndaǵy Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda aıtty. Osyǵan oraı, Ulttyq bank teńgeniń ekonomıkadaǵy rólin nyǵaıtyp, dollardan ketý úshin qandaı sharalar qabyldaıdy?», - dedi depýtat. Ulttyq bank tóraǵasy Qaırat Kelimbetov Elbasy tapsyrmasyna sáıkes, Úkimetpen birlese otyryp, ekonomıkany dollarsyzdandyrýdyń 2015-2016 jyldarǵa arnalǵan arnaıy sharalary qabyldanǵanyn jetkizdi. Onyń aıtýynsha, bul - negizinen ortamerzimdi mindet. «Jospar basty úsh baǵytqa negizdeledi. Birinshi baǵyt - makroekonomıkalyq turaqtylyqty qamtamasyz etý. Bul negizinen Úkimet jáne Ulttyq bankpen júrgiziletin barlyq makroekonomıkalyq saıasatqa arnalady. Onyń aıasynda ınflıatsııa úderisin yryqtandyrý, ekonomıkany ártaraptandyrý sharalary arqyly júzege asady. Ekinshi baǵyt - qolma-qol aqsha operatsııalaryn azaıtyp, kóleńkeli aınalymdy tómendetý. Munda qandaı da bir sheteldik valıýtanyń aınalymyna tyıym salý emes, ulttyq valıýtanyń rólin arttyrý týraly sóz bolyp otyr. Sonyń ishinde qolma qol aqsha aınalymyn tómendetý boıynsha sharalar kózdeledi, jeke tulǵalar arasynda jyljymaıtyn, jyljymaly múlikti satyp alý-satý barysynda osy máselelerdi retteý qarastyrylady. Árıne, buǵan ýaqyt kerek. Degenmen, álemniń barlyq elderinde ártúrli tranzaktsııalarda qolma qol aqshasyz operatsııalar aınalymy artyp otyr. Qazaqstan da bul úderisten shet qalmaıdy, aldaǵy ýaqytta kezeń-kezeńimen zańnamalyq ózgerister engizbekpiz. Úshinshi baǵyt - ulttyq valıýtanyń sheteldik valıýtaǵa qaraǵanda basymdyǵyn kóterý. Bul úshin eń aldymen taýarlardyń, jumystardyń jáne kórsetiletin qyzmetterdiń baǵasyn sheteldik valıýtada kórsetýge tyıym salynatyn bolady. Sonyń ishinde «shartty birlik» degen sekildi ataýlarǵa da tyıym salý qarastyrylǵan. Teńge boıynsha depozıtterge kepildendirý kólemin 5-ten 10 mln. teńgege deıin arttyrý qarastyrylady. Kerisinshe, sheteldik valıýtadaǵy depozıtterge stavkalardy 3 paıyzǵa deıin tómendetý kózdeledi», - dedi Ulttyq bank tóraǵasy. Bas bankırdiń a ıtýynsha, dollarsyzdandyrýdaǵy mańyzdy sharanyń biri - qarjy-bank sektoryn damytý.