Bankterdi ekonomıkanyń naqty sektoryn nesıeleýge yntalandyrý tetikteri joq – Oljas Tóleýov

ASTANA. QazAqparat – Bankterdiń ekonomıkanyń naqty salalaryn kredıtteý úshin yntalandyratyn tetik joq. Mundaı paıymdy Jibek Joly telearnasynyń «JJ Talk» baǵdaramasynda qonaqta bolǵan QR Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttigi tóraǵasynyń orynbasary Oljas Tóleýov aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Qazir mólsherleme 16% joǵary. Ol nesıeniń qymbattaýyna ákeledi. Nege 16% joǵary!? Sebebi ınflıatsııa deńgeıi áser etedi. Degenmen qazir ınflıatsııa tómendep jatyr. Jalpy kredıt protsesi tek mólsherlemege qatysty emes, ol jerde ınstıtýtsıoldyq negizder bar. Birinshiden, búginde jalpy ishki ónimge shaqqanda naqty sektordy nesıeleý kólemi 8% deıin tómendegen. Máselen, 5 jyl buryn ol 25% bolǵan. 2005-2007 jyldardy alatyn bolsaq, onda áldeqaıda kóp edi. Qazir bank júıesiniń modeli ózgerip ketken. Búgingi tańda kóp sharalar tek tutynýshylyq kredıtke baǵyttalǵan. Nesıeniń úlesinde 60% astamy –tutynýshylyq kredıt

, - dedi Oljas Tóleýov.

Tóraǵa orynbasarynyń pikirinshe, qazir osy bankterdiń ornyna naqty salalarǵa Úkimet qarjy baǵyttap otyr. Atap aıtqanda, shyǵynnyń jartysynan kóbin jabý úshin memleket sýbsıdııa bóledi.

Ekonomıkalyq teorııaǵa kelsek, bizde óndirý faktorlary bar. Ol faktordyń biri – ınvestıtsııa. Eger osy tómendese, elde qarqyndy ekonomıkalyq damýdyń bolýy múmkin emes. Endi bıznesti nesıeleýdegi ınvestıtsııaǵa qarasaq, ondaǵy aqsha negizinen –memlekettik qarajat. Óıtkeni, Úkimet qoldaý kórsetedi jáne qarjy naryǵynyń ornyn basyp otyr. Qazirgi bankterdiń bıznes modeli – óz qarajatyn 16 paıyzdyq Ulttyq banktiń notasyna quıady. Sondyqtan da naqty ekonomıkany kredıtteýge olarda yntalandyrý joq

, - dep túıindedi sarapshy.

Eske salaıyq, búgin Memleket basshysy Qazaqstan halqyna Joldaýynda qarjy naryǵyndaǵy qazirgi jaǵdaıdy aıta kele, bankter tutyný nesıesimen áýestenip ketkenine toqtaldy.

«Byltyr negizgi kapıtalǵa salynǵan qarajat ishki jalpy ónimge shaqqanda nebári 15 paıyz boldy. Buǵan negizinen elimizdegi bankterdiń ekonomıkany damytýǵa belsendi atsalyspaýy sebep bolyp otyr. Mundaı ahýal Úkimetti tikeleı qarjylandyrýmen, kepildik jáne sýbsıdııa berýmen aınalysýǵa májbúrleıdi. Bul tásil tıimsiz, kóp qarajatty talap etedi ári naryqtyq ekonomıka qaǵıdalaryna qaıshy keledi.Sonymen birge naqty sektorǵa beriletin kredıt azaıyp jatqanda bankter tutyný nesıesimen áýestenip ketti. Osy jaǵdaı qarjy júıesine tónetin syn-qaterlerdiń kóbeıýine jáne azamattardyń shekten tys qaryzǵa batýyna ákep soqtyrdy», - dedi Prezıdent.