Balasy qylmys jasaǵan ata-ana qansha aıyppul tóleıdi

ASTANA. KAZINFORM – Byltyr elde balaǵa qatysty kez kelgen zorlyq-zombylyq túrleri úshin jaýapkershilik qatańdatylyp, zańǵa ózgeris engizildi. Jańa sanktsııa boıynsha kámeletke tolmaǵan balany qorlaý, ıaǵnı býllıng jasaǵany úshin 10 aılyq eseptik kórsetkish mólsherinde aıyppul qarastyrylǵan. Eger agressor kámeletke tolmasa, onda jaýapkershilik onyń ata-anasyna nemese zańdy ókilderine júkteledi. 2024 jyldyń 6 aıynda osyndaı 182 derek tirkelse, bıyl 54 adam jaýapkershilikke tartylǵan.

Balasy qylmys jasaǵan ata-analar jazalandy

Búginde mektep oqýshylary arasyndaǵy býllıng – balalar úshin ǵana emes, búkil qoǵam úshin ózekti másele. Qorqytý, kemsitý, mazaq etý sııaqty áreketter keı jaǵdaıda aýyr psıhologııalyq zardaptarǵa ákelýi múmkin. Psıhologtardyń aıtýynsha, býllıngtiń basty sebebiniń biri – tárbıedegi kemshilikter, áleýmettik jelilerdegi agressııa jáne balalar arasyndaǵy túsinispeýshilikter.

– Keıbir balalar usaq-túıek nárseniń ózin býllıng dep túsinedi. Endi ol mektep qabyrǵasy bolǵannan keıin bala oınaǵysy keledi ǵoı úziliste, birin-biri túrtip, qaljyńdasqysy keledi. Dosty solaı tabady ǵoı áleýmettený arqyly. Bir-birimen qarym-qatynas jasaý arqyly. Al osyny keıde qate túsinetin balalar bar bizde. Óıtkeni keıbir ata analar bar, balalaryna «Saǵan kim tıisti? Ne istedi? Sen oǵan qalaı qaıtarym berdiń» dep aıtatyn, - deıdi №111 orta mekteptiń psıhology Jadyra Ahtanova.

Iá, ata-ana bala úshin qashan da jaýapty. Tipti balasynyń býllıng áreketi úshin shamamen 37 myń teńge aıyppul tóleıdi.

– Ótken jyly bul bap boıynsha 182 quqyq buzýshylyq tirkelgen, al bıylǵy úsh aıda 54 adam tirkelip otyr. Negizinen sot olarǵa eskertý jasaýmen shektelgen. Ata- analarǵa aıtqym keletini, óz jaýapkershilikterińizdi pedagogtar men quqyq qorǵaý organdaryna júkteý durys emes. Balanyń bolashaǵy úshin birinshi kezekte ata ana jaýapty, - deıdi QR ІІM Ákimshilik polıtsııa komıteti basqarma bastyǵynyń orynbasary Jasulan Jumanalın.

Aıta keteıik, qańtar aıynan bastap balalar quqyǵyn qorǵaýda jáne olarǵa psıhologııalyq qoldaý kórsetý maqsatynda mektepter men kolledjderde «111» baılanys ortalyǵynyń QR kody iske qosyldy. Byltyr dál osy ortalyqqa 1000-ǵa jýyq baladan ótinish kelip túsken eken. Endi mamandar ótken jyly elimizdiń mektepterinde býllıngke qarsy engizilgen arnaıy baǵdarlamanyń nátıjesin kútip otyr.

– Qazir biz osy másele tóńireginde jumys istep jatyrmyz. Ótken jyly elimizdiń mektepterinde býllıngke qarsy pılottyq rejımde eki baǵdarlama engizildi. Biri sheteldik KIVA jáne otandyq «Dos bolaıyq» baǵdarlamasy. Mamyr aıynda osy eki baǵdarlamanyń nátıjesin shyǵaramyz. Soǵan qaraı kelesi oqý jylynda ár mektep óz qalaýy boıynsha baǵdarlamany tańdap, engizetin bolady, - deıdi Oqý-aǵartý mınıstrligi Balalardyń quqyǵyn qorǵaý komıteti tóraǵasynyń orynbasary ıÝlııa Ovechkına.

Mamandardyń aıtýynsha, býllıngpen kúresý úshin bala, ata-ana jáne mektep birlesip jumys isteýi qajet. Qoǵamdaǵy árbir adam bul máselege beıjaı qaramaýy tıis.

1 qyrkúıekte el mektepteri men kolledjderinde býllıngke qarsy joba iske qosylatynyn jazǵan bolatynbyz.