Balanyń tili shyqpasa ne isteý kerek – logoped keńesi

ASTANA. KAZINFORM – Balanyń 2-3 jasqa deıin sóılemeýi patologııa ma, álde qalypty jaǵdaı ma? Mundaı kezde ata-analar qaı ýaqytta dabyl qaǵýy kerek? Osy máseleler jóninde QR Defektologtar men logopedter assotsıatsııasynyń tóraıymy Sholpan Nurahmetova Jibek Joly telearnasynyń «Búgin LIVE» baǵdarlamasynda aıtty.

Mamannyń aıtýynsha, sóıleý ekige bólinedi ımpressıvti sóıleý (balanyń túsiný qabileti) jáne ekspressıvti sóıleý (balanyń óz oıyn aıtýy). 

– Impressıvti sóıleý – balanyń sózdi, emotsııany, daýys ıntonatsııasyn túsinýi. Bul qabilet bir jasqa deıin bastalýy tıis. Ár ata-ana balanyń ımpressıvti sózdik qoryna erekshe mán berýi kerek. Óıtkeni ımpressıvti sóıleý damymaıynsha, ekspressıvti sóıleý qalyptaspaıdy. Bala aldymen túsinip úırenedi, sodan keıin ǵana sóıleı bastaıdy. Keı jaǵdaılarda biz osy fýndamentti qalyptastyrmaımyz. 2-3 jasqa kelgende bala sóılemeı júrse, birinshi kezekte onyń túsiný deńgeıine nazar aýdarý qajet. Bala tanymy damyǵan kezde sóıleý avtomatty túrde shyǵady, - dedi Sholpan Nurahmetova. 

Maman sonymen qatar sóıleýge jaýap beretin eki negizgi apparat bar ekenin aıtty. Olar – mı jáne artıkýlıatsııalyq apparat (aýyz qýysy).

– Mıdan durys sıgnal kelmeıinshe, aýyzdan sóz shyqpaıdy. ıAǵnı, sóıleýdiń negizgi retteýshisi – ortalyq júıke júıesi. Eger anada júktilik kezinde anemııa bolsa, balada gıpoksııa baıqalsa nemese dúnıege kelgen kezinde túrli jaraqattar alsa, bul sóıleýge tikeleı áser etedi. Sondyqtan sebepterdiń aldyn alý óte mańyzdy, - dedi maman.

Eske sala keteıik, balanyń sóıleýiniń damýy entsefalıt, menıngıt syndy juqpaly aýrýlardan, ımmýnıtetti álsiretetin uzaqmerzimdi aýrýlardyń sebebinen keshigýi múmkin ekenin jazǵanbyz.