Balalarǵa sapaly ári qaýipsiz jańa jyldyq syılyqtardy qalaı tańdaý kerek
Jańa jyl merekesi qarsańynda ata-analar balalary úshin jańa jyldyq syılyqtardy kóptep alady. Alaıda balalarǵa sapaly ári qaýipsiz syılyq satyp alý úshin birqatar erejeni bilgen jón. Bul týraly Almaty qalalyq sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Gaýhar Katkenova aıtty, dep habarlaıdy Kazinform.
Dárigerdiń sózinshe, Jańa jyldyq syılyqtardy uıymdastyrylǵan saýda oryndarynan, ıaǵnı, dúken, sýpermarket, bólshek jáne kóterme saýda bazarlarynan satyp alý kerek. Syılyqty satyp alarda eń aldymen qaptamanyń túpnusqalyǵy men ásemdigine emes, onyń mazmunyna nazar aýdarý kerek.
«Táttilerdiń quramynda dám men hosh ıisti kúsheıtkishter, konservanttar (E200, E202, E210, E249), sıntetıkalyq boıaǵyshtar, tabıǵı sekildi hosh ıistendirgishter, gıdrlengen maılar men toń maılar, sondaı-aq tabıǵı kofe bolmaýy kerek. Tabıǵı boıaǵyshtar men hosh ıistendirgishterge ruqsat etiledi. Sonymen qatar balalar arasynda ishek aýrýyna ákelýi múmkin kremdi kondıterlik ónimder sekildi tez buzylatyn ónimderdi almaǵan jón», - dedi Gaýhar Katkenova.
Spıker atap ótkendeı, árbir syılyqta ónim týraly qazaq jáne orys tilderinde jazylǵan aqparat pen anyq oqylatyn belgi (zatbelgi) bolýy kerek.
Tamaq ónimderinde mindetti túrde myna málimetter bolýy tıis:
ónimniń ataýy;
daıyndaýshynyń óz aýmaǵynda tutynýshylardan shaǵym qabyldaýǵa ýákiletti daıyndaýshynyń ataýy jáne ornalasqan jeri (bar bolsa);
netto salmaǵy;
daıyndaýshynyń taýar belgisi (bar bolsa);
ónimniń quramy;
taǵamdyq qundylyǵy;
saqtaý sharttary;
jaramdylyq merzimi nemese saqtaý merzimi (karamel men draje úshin);
ónim jasalǵan jáne sáıkestendirilýi múmkin qujattyń belgilenýi;
sáıkestikti rastaý týraly aqparat bolý kerek.
Sonymen birge, tátti jańa jyldyq syılyqty tańdaǵan kezde qaptamanyń beriktigine nazar aýdarý kerek. Bul rette kámpıtter men basqa da táttiler syrtqy áserden jaqsy qorǵalýy kerek, qaptama myqtap jabylýy kerek, myjylǵan nemese deformatsııalanbaǵan bolýy tıis. Kondıterlik ónimderdi tońazytqyshta nemese qaptamada kórsetilgen temperatýralyq rejımi bar bólmede saqtaý kerek.
«Eger jumsaq oıynshyq alǵyńyz kelse, onda qatty nemese ótkir zattar bolmaýy kerek. Jumsaq oıynshyqtyń tigisteri berik bolýy kerek. Sonymen qatar tańbalaý tutynýshy qaptamasyna nemese oıynshyqpen birge júretin tósemge jazylýy kerek. Tańbalaý anyq, jaqsy kórinetin, óshirilmeıtin bolýy tıis jáne onda oıynshyqtyń ataýy men jas ereksheligi, daıyndaýshy kásiporynnyń ataýy, mekenjaıy, jasalǵan kúni, qaýipsiz paıdalaný jónindegi eskertý jazbalary bolýy tıis», - dedi spıker.
Úsh jasqa deıingi balalarǵa arnalǵan oıynshyqtardy daıyndaý kezinde oǵan shyny men túkti materıaldardy aralastyrýǵa jáne quramynda tez tutanatyn materıaldardy, qatty nemese ótkir bógde zattary bar (shegeler, ıneler, metall jońqalar, shyny synyqtary jáne t. b.) toltyrǵysh materıaldardy qoldanýǵa jol berilmeıdi. Oıynshyqtardyń pishini durys, beti tegis bolýy kerek.
«Jańa jyldyq syılyq balańyzdyń densaýlyǵyna zııanyn tıgizbeýi úshin oıynshyqtardyń sapasy men qaýipsizdigi týraly standarttardyń talaptaryna nazar aýdarǵan jón. Sondyqtan siz satýshydan syılyqtyń sapasy men qaýipsizdigin rastaıtyn qujattardy, atap aıtqanda, sáıkestik deklaratsııalary men kólik júk qujattaryn suraýǵa quqylysyz», - dep atap ótti Gaýhar Katkenova.