Balalardy jazda jaraqattanýdan qalaı saqtaýǵa bolady: Dáriger keńesi

ASTANA. QazAqparat – Densaýlyq saqtaý mınıstrligi Ulttyq qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ortalyǵy Infektsııalyq emes aýrýlardyń profılaktıkasy departamentiniń bas mamany Qýanysh Álimbetov jazǵy demalys kezinde balalardy jaraqattanýdan qorǵaýǵa qatysty keńes berdi, dep habarlaıdy QazAqparat.

Jazda jaraqattaný profılaktıkasynyń negizgi ádisi – aldyn ala qamdaný jáne saqtaný.

«Mańyzdy ereje – aýa raıyna sáıkes kıim men aıaq kıimdi tańdańyz, jazǵy sport túrlerimen jáne oıyndarmen aınalysý kezinde qaýipsiz minez-qulyq erejelerin saqtaý, balalardy qaraýsyz qaldyrmaý.

Moskıt torlary bar ashyq turǵan terezelerden, ásirese bıik qabattarda ornalasqan terezelerden abaı bolý qajet. Kishkentaı balalar kóbine ashyq terezelerden qulap ketedi, óıtkeni moskıt tory olarda qaýipsizdik týraly jalǵan túsinik týdyrady. Sondyqtan balalar oǵan súıenip, qulap ketýi yqtımal. Mundaı torlardyń dızaıny aýyr salmaqqa, tipti kishkentaı bala massasyna da arnalmaǵan», - deıdi maman.

Spıkerdiń aıtýynsha, qysta da, jazda da joldan ótkende qyraǵy bolý qajet.

«Bala kóliktiń kele jatqanyn kóredi, biraq kóbine jyldam ótip ketýge talpynady. Júrgizýshi tejegishti árdaıym basyp úlgere bermeıdi. Joldan tek jaıaý júrginshilerge arnalǵan jolaq aryly ótý kerek. Esh jaǵdaıda júgirip ótýge bolmaıdy, barynsha muqııattylyq qajet. Jol qozǵalysy erejelerin saqtaý mindetti», - deıdi Qýanysh Álimbetov.

Málim etilgendeı, jazda jıi kezdesetin taǵy bir jaraqat – kúıik shalý.

«Joǵary temperatýranyń nemese ashyq jalynnyń áserinen tinderdiń zaqymdanýy sirińkelerdi, tez tutanatyn qospalar men zattardy abaısyz qoldaný saldarynan bolýy yqtımal. Kóbinese sirińkemen oınaıtyn balalar terek mamyǵyn jaǵady, bul qýraǵan nemese kepken shóptiń tutanýyna ákeledi. Sondyqtan balalarmen áńgime júrgizip, sirińke balalarǵa arnalǵan oıynshyq emes ekenin túsindirý qajet», - deıdi spıker.

Mamannyń keńesine súıensek, jaǵymsyz saldardyń aldyn alý úshin balany serýendeýge durys kıindirip, aýyz sý ala shyǵýdy umytpaǵan jón. Dalada durys tańdalmaǵan oıynnyń yqtımal qaýpi týraly da eskertý mańyzdy.

Qys mezgiline qaraǵanda jazda kóshede qarańǵy bolatynyn eskerińiz. Sol sebepti jazda ashyq tústi, eń durysy jaryq shaǵylystyratyn jolaqtary bar kıim kıgizgen jón.

«Jaraqat alǵan bolsańyz, dıagnozdy naqtylaý jáne densaýlyqqa qaýip tóndiretin jaǵdaılardy boldyrmaý úshin mindetti túrde medıtsınalyq mekemege habarlasyńyz. Sebebi dáriger ǵana tekserip, durys dıagnoz qoıa alady jáne qajetti emdeýdi taǵaıyndaı alady. Aýyrsyný ózdigimen basylǵanyn kútpeńiz jáne úmittenbeńiz, óz betińizben emdeýge tyryspańyz. Bulaı tek ýaqytty joǵaltyp alasyz.

Barlyq jaraqattar birden kórinbeýi múmkin, tipti jeńil aýyrsyný kezinde de býyn shyǵyp ketken bolýy yqtımal.

Ýaqytynda bastalǵan em jyldam saýyǵýdyń negizi ári jaraqattan keıingi asqynýlardyń profılaktıkasy bolyp tabylady», - dedi maman.