Baqytjan Saǵyntaev Eýrazııa úkimetaralyq keńesiniń otyrysyna qatysty
Kún tártibinde saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne Odaqqa múshe memleketterdiń arasyndaǵy ózara saýda-sattyqty keńeıtý, EAEO ishki naryǵy aıasynda kedergilerdi joıý, sondaı-aq ekonomıkanyń jekelegen salalarynda ıntegratsııalyq áleýetti damytý boıynsha 23 másele qaraldy.
Otyrysqa sonymen qatar Reseı Federatsııasynyń premer-mınıstri - D. Medvedev, Belarýs premer-mınıstri - S. Rýmas, Qyrǵyzstan premer-mınıstri - M. Abylgazıev, Armenııa Respýblıkasynyń premer-mınıstriniń mindetin ýaqytsha atqarýshy A. Mırzoıan qatysty.
EÚAK qatysýshy úkimettik delegatsııalardyń basshylaryn otyrys aldynda Belarýs Respýblıkasynyń Prezıdenti A. Lýkashenko qabyldady. Ujymdyq kezdesý barysynda Odaqtyń eldik yntymaqtastyqty nyǵaıtýdaǵy róli atalyp ótti jáne EAEO-tyń negizgi ekonomıkalyq kórsetkishteriniń oń ósý qarqyny belgilendi.
Úkimetaralyq keńes otyrysy ádettegideı, shaǵyn jáne keńeıtilgen quramda ótti.
Shaǵyn quramyna qatysýshylar ekonomıkalyq ózara is-qımyldyń ózekti máseleleri boıynsha pikir almasyp, qol jetkizilgen ýaǵdalastyqtardy iske asyrýdyń aralyq qorytyndylaryn shyǵardy jáne EAEO-daǵy jumystyń odan arǵy baǵyttaryn aıqyndady. Atap aıtqanda, tsıfrlyq kún tártibin iske asyrý, ortaq qarjy naryǵyn qurý barysy, salyq saıasatyn júrgizý qaǵıdalary, taýarlardy sáıkestendirý belgilerimen tańbalaý júıesin qurý, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń taýarlyq belgisin qoldaný, ishki naryqtaǵy kedergilerdi joıý jáne t.b. týraly baıandamalar tyńdaldy. Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııanyń aqparatyna sáıkes, 2017-2018 jyldary ishki naryqtaǵy EAEO múshe memleketterdiń arasyndaǵy ózara saýda-sattyqtyń damýyna kedergi keltiretin 25-ke jýyq tosqaýyldar, shekteýler men shyǵarýlar joıyldy.
Jalpy, shaǵyn formatta taraptar EÚAK otyrysynyń kún tártibiniń 14 máselesin qarap, kelissózderde ortaq odaqty odan ári damytýǵa jáne nyǵaıtýǵa degen jalpyǵa ortaq maqsat bar ekenin atap ótti. Degenmen, talqylaý barysynda Qazaqstan tarapynyń birqatar qarastyrylǵan máselelerge qatysty usynystary men eskertýleri eskerildi. Kún tártibiniń basqa pýnktteri boıynsha barlyq elderdiń ustanymdary kelisilip, talqylaýsyz qabyldandy.
Keńeıtilgen quramdaǵy otyrystyń jumysyna shaqyrylǵan tulǵa retinde sonymen qatar Atqarý komıtetiniń tóraǵasy - TMD Atqarýshy hatshysy S. Lebedev qatysty.
Keńeıtilgen quramdaǵy kelissózder saýda, ónerkásip, aýyl sharýashylyǵy, energetıka, azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý salalaryndaǵy ózara is-qımyldy damytý jáne taýarlardyń ótýiniń ashyqtyǵy máselelerine arnaldy. Óz kezeginde, Qazaqstan tarapy Odaqtyń syrtqy taýar aınalymy kólemin keńeıtý jáne ekonomıka men qarjy saıasaty salasynda ózara is-qımyldyń jańa quraldaryn qurý perspektıvalary taqyrybyn kóterdi.
QR Premer-Mınıstri B. Saǵyntaev óz baıandamasynda kelesi jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N. Nazarbaevtyń bazalyq qaǵıdalary teńdik pen ózara tıimdilik bolatyn ıntegratsııalyq joba qurý týraly ıdeıasyna 25 jyl, sondaı-aq Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq qurý týraly Kelisimge qol qoıylǵanyna 5 jyl tolatynyn atap ótti. Osy ýaqyt ishinde qajetti normatıvtik baza qurylyp, strategııalyq salalyq qujattar qabyldandy, ortasha merzimdi perspektıvaǵa jumystyń negizgi basymdyqtary belgilendi.
Sonymen qatar, jyldam ózgerip otyrǵan naryqtyq konıýktýrany eskere kele, bıylǵy jyldyń mamyr aıynda Sochıde Aǵymdyq ekonomıkalyq jaǵdaı boıynsha komıssııa qurý týraly Qazaqstan Prezıdenti N. Nazarbaevtyń bastamasynyń ózektiligin kórsetip otyrǵany atap ótildi. Bul alań syrtqy syn-tegeýrinderge tótep berý joldaryn birge taýyp, onyń Odaqqa múshe elderdiń ekonomıkasy men qarjy júıesine áserin jumsartýǵa múmkindik beredi.
Budan basqa, B. Saǵyntaev iri seriktestermen jáne ósip kele jatqan jańa naryqtarmen saýda-ekonomıkalyq baılanysty ornatý jumysyn ári qaraı da jalǵastyrý qajettigin atap ótti. Bul álemdik deńgeıde EAEO rólin kúsheıtýge qosymsha serpin berýi kerek. Bul rette iri halyqaralyq uıymdarmen qarym-qatynas ornatý - keleshegi mol baǵyttyń biri. Mysaly, Eýropalyq Odaqpen yntymaqtastyqtyń áleýeti: Eýropalyq Odaqtyń EAEO-ǵa múshe elderdiń syrtqy saýdasynda eleýli úlesi bar jáne bul ózara árekettestikti damytý qajet.
Otyrys qorytyndysy boıynsha Eýrazııalyq úkimetaralyq keńestiń kelesi sheshimderin, ókimderi men tapsyrmalaryn qabyldaý týraly birqatar qujattarǵa qol qoıyldy:
- Odaqtyń tsıfrlyq kún tártibin júzege asyrý aıasynda arnaıy rejımderdi («retteýshi qumsalǵysh») qoldaný tujyrymdamasy týraly;
- 2017-2018 jyldardaǵy Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń ishki naryǵyndaǵy kedergilerdi joıý jónindegi jumystyń barysy týraly;
- Taýarlardy baqylaý (sáıkestik) belgilerimen tańbalaý júıesi týraly;
- 2018-2019 jyldarǵa arnalǵan Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqqa múshe memleketterdiń aýyl sharýashylyǵy ónimderi, azyq-túlik, zyǵyr talshyǵy, teri-tersek, maqta talshyǵy men júnge degen suranys pen usynys balansy jáne agoónerkásiptik keshenniń damýynyń birlesken boljamy týraly;
- 2018-2020 jyldarǵa arnalǵan Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqqa múshe memleketterde elektr qozǵaltqyshtarymen júretin dońǵalaqty kólik quraldaryn óndirý jáne paıdalanýdy yntalandyrýdy qamtamasyz etý jónindegi is-sharalar jospary týraly.
Sonymen qatar, úkimetter basshylary birqatar uıymdastyrýshylyq máselelerdi sheshti. EÚAK kelesi otyrysy 2019 jyldyń basynda Almaty qalasynda ótedi.
Eske salaıyq, bul Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqqa múshe memleketterdiń úkimetter basshylarynyń bıylǵy jyldaǵy úshinshi kezdesýi. Buǵan deıin EÚAK otyrystary 2018 jyly 2 aqpanda Almaty qalasynda jáne 2018 jyly 26-27 shildede Sankt-Peterbýrg qalasynda ótkizilgen edi.
