BABALAR SÓZІ: Sherqala taýynyń ataýy qaıdan shyqty?

ASTANA. QazAqparat - «QazAqparat» halyqaralyq aqparattyq agenttigi Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń 2015 jyly Qazaq handyǵy qurylýynyń 550 jyldyǵyn ótkizý týraly bastamasyna oraı «Qazaq handyǵyna 550 jyl» atty arnaıy jobany iske qosty. Bul joba aıasynda «Babalar sózi», «Qazaq handary», «Ejelgi qalalar tarıhy», «Halyq qazynasy» qatarly jańa aıdarlar ashyldy. «Babalar sózi» aıdary negizine «Mádenı mura» baǵdarlamasy aıasynda shyqqan 100 tomdyq aýyz ádebıetiniń jyr-tolǵaýlary, qıssa-dastandar, sóz ustaǵan sheshender men bılerimizden qalǵan naqyldar, tarıhı jádigerler alyndy. «Qazaq handary» aıdarynda tarıhymyzda eline qorǵan bolǵan handardyń ómiri týraly derekter beriledi. Al «Ejelgi qalalar tarıhy» aıdaryna qazaq dalasyndaǵy órkenıettiń ordasy bolǵan kóne qalalardyń tarıhy týraly jazbalar jarııalanady. «Halyq qazynasy» aıdary boıynsha Qazaqstandaǵy tarıhı, mádenı eskertkishter, qazaq halqynyń salt-dástúrleri, qolóner, qarý-jaraqtary týraly maǵlumattar berilmek. Joba materıaldary qazaq tilinde (qazaqsha jáne tóte jazýmen) agenttik saıtynda jarııalanady.

***

Mańǵystaý oblysy, Mańǵystaý aýdany Shetpe eldi mekeni mańynda «Sherqala» dep atalatyn taý bar. Erte kezde bul jerde adaılar men túrkimender arasynda qyrǵyn soǵys bolǵan. Túrikpen-qazaq qyrǵynynda osy ushpaǵa túrikpender ornalasyp alyp, jaýgershilik jasaǵan. Bul ushpanyń jan-jaǵy tegis tas, ótetin jeri, joly bolmaǵan. Tek bir ǵana joly ishinde sý alatyn túrikpenderdiń tirshilik etken kózi úlken shyńyraýy bolǵan. Joǵarydaǵy jaýǵa eshteńe isteı almaı, qurýǵa jaqyn qalǵan qazaqtar aqyry amalyn taýyp¬ty. Olar shyńyraýdan qaýipsizdeý bir shetin tesip, sol jerden túrikpenderdiń sý alýǵa túsirgen qaýǵa, shelegin kesip tastap turǵan. Aqyrynda shólden qyrylyp, qatalaǵan túrikpenderdiń jartylaı qoly «Sherqalany» tastap qolǵa túsken eken. «Sherqalany» túrikpenshe alynbaıtyn qamal degendi bildiredi eken. «Sherqala» taýy - Mańǵystaý qazaqtarynyń «kıeli» dep sanaıtyn jeriniń biri.