Azıada oıyndary tarıhynda Qazaqstan medal sany boıynsha úzdik úshtikte
Esterińizge sala keteıik, Astana men Almaty qalalarynda VII qysqy «Azıadany» ótkizý kezinde Azııa Olımpıadalyq Keńesi Bas Assambleıasynyń otyrysynda kelesi baıraqty básekeni uıymdastyrý quqyǵyn Japonııanyń Sapporo jáne Obıhıro qalalaryna berý týraly sheshim qabyldandy.
Bul doda Sapporo qalasynda úshinshi ret ótkeli otyr. Jalpy Azıada oıyndaryn Japonııa tórtinshi márte qabyldaıdy.
11 aqpanda Almaty qalasynda qazaqstandyq delegatsııany Japonııada ótetin VIII qysqy Azııa oıyndaryna saltanatty shyǵaryp salý rásimi ótken bolatyn. Bul merekeli is-sharada bizdiń tý ustaýshymyz - shańǵyshy Erdos Ahmadıev sportshylar atynan ant oqyp, jeńispen oralýǵa ýáde berdi.
Negizi bul oıyndar 2015 jyly ótýi tıis edi. Alaıda, 2009 jylǵy 3 shildede Sıngapýrde ótken Azııa Olımpıadalyq Keńesiniń (AOK) Bas Assambleıasy ony qysqy Olımpıada oıyndary qarsańyndaǵy jylǵa aýystyrýǵa sheshim qabyldady.
Qysqy Azııa oıyndary - Azııa Olımpıadalyq Keńesiniń músheleri arasynda ótetin qysqy sport túrleriniń jarysy.
Bul jarystardyń tarıhy mynadaı: Japonııanyń Olımpıada komıteti 1982 jyly Azııa oıyndarynyń qysqy nusqasyn uıymdastyrýdy usynady. Olardyń bul bastamasy qoldaý taýyp, birinshi qysqy Azıada 1986 jyly Sapporo qalasy (1972 jylǵy qysqy Olımpıada oıyndarynan keıin qalada qajetti ınfraqurylym bar edi) ótti. Alǵashqy Oıyndarǵa bar-joǵy jeti eldiń ókilderi qatyssa da, keıinnen olardyń sany artyp, 2007 jylǵy Oıyndarda Azııa Olımpıadalyq Keńesine múshe 45 memlekettiń 27-si qatysty.
Buǵan deıingi Oıyndardyń 2011 jyly qańtar-aqpanda Almaty men Astana qalalarynda ótkenin taǵy da eske salamyz.
Qazaqstan atalǵan jarysqa altynshy ret qatysqaly otyr. Bizdiń eldiń qysqy sport ókilderi táýelsiz komanda retinde 1996 jylǵy Harbındegi (Qytaı) «Aq Azıadaǵa» alǵash ret qatysyp, 14 altynmen, 2-oryndy ıelengen bolatyn.
Qazaqstandyqtar 1999 jylǵy qurlyqtyq qysqy «Olımpıadada» 10 altyn medalmen, 3-orynǵa turaqtady. Tórt jyl ótken soń, Qazaqstan delegatsııasy Japonııanyń Aomorı qalasynda júldegerler qatarynan shyǵyp qalyp, 4-oryndy ıelendi. Qazaqstandyq sportshylar 2003 jylǵy sátsizdikti 2007 jylǵy Qytaıdyń Chantý qalasynda ótken VI Oıyndarda da qaıtalady.
Al 2011 jylǵy VIІ Oıyndarda jalpykomandalyq esepte birinshi orynǵa shyqty.
Azııa oıyndary ótken barlyq ýaqyt ishinde keshendi jarystar tórt elde ótti. Olar: Japonııa, Qytaı, Ońtústik Koreıa jáne Qazaqstan. Oıyndar Japonııada tórt ret, Qytaıda eki márte jáne Koreıa men Qazaqstanda bir-bir ret jalaýyn jelbiretti.
Osy ótken 7 Oıyndarda Azııanyń 10 eliniń ókilderi medaldar ıelendi. Qysqy sport túrlerinen myqty sanalatyn Japonııa, Qytaı, Qazaqstan jáne Ońtústik Koreıadan basqa, Mońǵolııa, Iran, Qyrǵyzstan, Lıvan, Ózbekstan jáne KHDR sportshylary da júldegerler qatarynan kóringen.
Barlyq 7 Azıadanyń tarıhyn zerdelep qarasaq, Japonııa quramasy eń kóp medal ıelendi. Ekinshi orynda - Qytaı. Úshinshi orynda Qazaqstan (69 altyn, 51 kúmis, 44 qola, barlyǵy 164 medal). Osylaısha, jalpykomandalyq esepte biz medal jaǵynan basty qarsylasymyz Ońtústik Koreıadan ozyp turmyz.
2017 jylǵy Sapporo qalasynda ótetin Oıyndarda sporttyń 11 túrinen 64 medal jıyntyǵy sarapqa salynady.
Qazaqstan delegatsııasy osy oıyndarǵa keıbir sport túrleri boıynsha ekinshi qurammen barady. Onyń sebebi, bizdiń kóshbasshylarymyzda bul ýaqytta birqatar sport túrlerinen Álem chempıonaty, Álem kýbogynyń kezeńderi ótedi. Keıbir oza shabatyn sportshylarymyz 28-shi Dúnıejúzilik qysqy Ýnıversıadadan (Almaty qalasy, 29 qańtar-8 aqpan) keıin az ýaqyt ishinde sporttyq babyna kelip, tolyqqandy daıyndyqqa kirise almaıdy.
Soǵan qaramastan, bizdiń komandanyń quramynda Denıs Ten, Elızabet Tursynbaeva (mánerlep syrǵanaý), Roman Krech, Denıs Kýzın, Ekaterına Aıdova, Dmıtrıı Babenko (bári - konkımen júgirý sporty), Dmıtrıı Reıhard (frıstaıl-mogýl), Alına Raıkova, Galına Vıshnevskaıa (ekeýi de - bıatlon), Nıkolaı Chebotko (shańǵymen júgirý), Aıdar Bekjanov (short-trek), Marat Japarov (shańǵymen tuǵyrdan sekirý) syndy ataqty sportshylarymyz bar.
Ashylý saltanatynda tý ustaýshy, shańǵy jarysynan Qazaqstannyń 5 dúrkin chempıony Erdos Ahmadıev Qazaqstan sporttyq delegatsııasyn bastap shyǵady. 2014 jylǵy Sochıdegi Olımpıadada da Erdos Qazaq eliniń týyn kóterip shyqqan edi.
Jalpy Qazaqstan qurama komandasynyń osy oıyndarda barlyq 11 sport túri boıynsha 116 sportshysy qatysady.
El quramasynyń jattyqtyrýshylar shtabynyń Qazaqstannyń taıaý aradaǵy rezervin-izbasarlaryn synaqqa salyp, baıqap kórýge múmkindigi bar. Al sportshylarymyz ózderiniń qurlyqtyq eń iri jarysqa qatysyp, óz ónerlerin kórsetip, nátıjelerin jaqsartýǵa ońtaıly sát týyp tur. Endeshe, sportshylarymyzǵa jankúıer bolaıyq!
