Ajar Ǵınııat negizgi bıologııalyq qaýipterdi atady
«Kovıd pandemııasy kezeńinde densaýlyq saqtaý júıesiniń barlyq teris tájirıbesin eskere otyryp, biz epıdemıologııalyq qaýip-qaterdi boljamdaý men aldyn alýdyń qazirgi zamanǵy júıesin qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan is-sharalardy kúsheıtemiz. Memleket masshysynyń tapsyrmasyn iske asyrý aıasynda «Bıologııalyq qaýipsizdik týraly» QR Zańynyń jobasy ázirlendi. 2022 jylǵy 28 sáýirde atalǵan zań jobasyn QR Parlamentiniń Senaty qabyldady. Búgingi tańda zań jobasy Memleket basshysynyń qaraýynda», - dedi mınıstr Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótip jatqan baspasóz máslıhatynda.
Onyń aıtýynsha, zań jobasynyń negizgi maqsaty - bul bıologııalyq qaýipterdi erte anyqtaý, aldyn alý jáne profılaktıkasy. Jalpy, mynadaı negizgi bıologııalyq qaýipter bar:
Birinshi, asa qaýipti ınfektsııalardyń tabıǵı oshaqtary elimizdiń jarty aýmaǵynda taralǵan. Mysaly oba 10 oblystyń, týlıaremııa 12 oblystyń, gemorragııalyq qyzbalar 4 oblystyń jáne Shymkent qalasynyń aýmaǵynda bar.
Ekinshi, qaýipti ınfektsııalar syrttan ákelinedi. Qazaqstannyń halyqaralyq týrıstik jáne iskerlik baılanystardy keńeıtýi nátıjesinde jyl saıyn tyrysqaqtyń ákeliný jaǵdaılary tirkeledi. Mysaly 2019 jyly Úndistannan tyrysqaqtyń 4 jaǵdaıy, Taılandtan Denge qyzbasynyń 3 jaǵdaıy, tropıkalyq elderden bezgektiń 4 jaǵdaıy ákelindi.
Úshinshi, patogendi bıoagenttermen jumys isteý kezinde talaptardyń buzylýy.
Tórtinshi, tótenshe jaǵdaılar men terrorızm aktileriniń saldarynan joǵary qaýipti kózderge áser etýi.
Besinshi, bıologııalyq qaýipsizdik salasynda bilikti kadrlardyń jetispeýshiligi.
«Sondyqtan zań jobasy boıynsha bıologııalyq qaterge qarsy is-qımyldyń tıimdi júıesin mynadaı baǵyttardyń aıasynda qurý josparlanýda: strategııalyq josparlaý; memlekettik basqarýdyń úılestirilgen vedomstvoaralyq júıesin qurý jáne onyń profılaktıkalyq fýnktsııasyn kúsheıtý; beıindi qyzmetter men halyqtyń yqtımal tótenshe jaǵdaılarǵa daıyndyǵyn qamtamasyz etý; patogendi bıoagentterdiń aınalymy týraly derekterdi esepke alý men monıtorıntiń biryńǵaı júıesin qurý jáne mıkroorganızmderdiń ulttyq jáne jumys kollektsııalarynyń qyzmetin retteý. «Deni saý ult» ulttyq jobasyn iske asyrý aıasynda 2026 jylǵa deıin jyl saıyn sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq saraptamanyń 3 zerthanasyn jaraqtandyrý boıynsha is-sharalar kózdelgen. 2021 jyly 3 zerthana jabdyqtalǵan. Osy jyly taǵy da 3 zerthana jabdyqtalady», - dedi ol.