«Áıelder 63 jasqa deıin jumys isteıtin boldy» - BAQ-qa sholý
***
«Bálkim, barymtashylardyń bulaı batyl qımyldaýyna jol polıtsııasy, jalpy aýyldaǵy ýchaskelik ınspektorlardyń beıǵamdyǵy da sep bolyp otyrǵan shyǵar. «Bir jyl ishinde ońtústikqazaqstandyq jol polıtsııasy qyzmetkerleri mal urlyǵyna baılanysty bir-aq qylmystyń ashylýyna kómegi tıipti» deıdi bul jóninde oblys prokýrory Ibragım Imanov. Odan bólek birqatar aýyl okrýgteriniń turǵyndarymen sóıleskende, olardyń kóbisi ózderine bekitilgen ýchaskelik ınspektorlardy múldem tanymaıtyny belgili bolypty»,-dep jazady «Egemen Qazaqstan» basylymy búgingi sanyndaǵy «Polıtsııada pármen bolmasa, urydan uıat ketedi» degen materıalda. Urylardyń erkinsip ketkeni sonshalyq Shardara aýdanynyń turǵynyna tıesili 40 bas jylqyny jaıylymnan urlap, eki «KamAZ» kóligimen sonaý Qaraǵandyǵa jetkizip, satyp jiberipti.
Osy basylymnyń jazýynsha, «Nur Otan» HDP oblystyq fılıalynyń qabyldaýyna qańtar aıynan naýryzǵa deıin 850 adam áleýmettik-turmystyq jaǵdaıyn, aryz-shaǵymyn aıtyp kelipti. Turmysy tómen, múgedek jandar kóbine kómek, jeńildikter suraıdy. Aqpan aıynda partııanyń oblystyq fılıaly tóraǵasynyń birinshi orynbasary Rımma Bekturǵanovanyń qabyldaýyna Qostanaı aýdanynyń Zatobol kentinen kelgen Marat Bekenovtiń ótinishi ózgesheleý edi. Ol nurotandyqtardan óziniń jeńil mashına alýyna kómektesýlerin surady. Maratty muqııat tyńdaǵan nurotandyqtar onyń ótinishin durys dep qabyldady. Marat ótken jyly aýyryp, bir aıaǵynan aıyryldy. Óziniń eki balasy bar, onyń biri bıyl mektepti bitirip, joǵary oqý ornyna túskisi keledi. Marattyń áıeli de ІІІ toptaǵy múgedek. Jumysqa jaramsyz jandar tek járdemaqymen ashqursaq kún kóredi. Bul týraly «Qarny ashqanǵa balyq emes, qarmaq ber» degen aqparatta berilgen.
***
«Aıqyn» basylymynda «Áıelder 63 jasqa deıin jumys isteıtin boldy» degen maqala kópshilik nazaryna usynylyp otyr. Qazaqstan áıelderine 63 jasqa deıin jumys isteýge týra keletinge uqsaıdy. Serik Ahmetovtiń tóraǵalyǵymen ótken Úkimettiń keshegi otyrysynda Mınıstrler kabıneti áıelderdiń zeınetkerlikke shyǵý jasyn erlermen teńestirýdi qarastyratyn «Qazaqstanda zeınetaqyny qamtamasyz etý týraly» jáne «Qazaqstannyń keıbir zańnamalyq aktilerine zeınetaqyny qamtamasyz etý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobalaryn maquldady. Qazaqstan Úkimeti mundaı qadamǵa barýyn «Qazaqstandaǵy zeınetaqy júıesindegi qarjylyq turaqtylyqqa qol jetkizý» maqsatymen túsindiredi.
«Jalańash qyzdar budan bylaı oqýshy dápterleri men kúndelikterinde «ábúıirli jerlerin bultıtyp» turmaıdy! Májilis depýtattary men Úkimet ókilderi qatysqan jumys toby keshegi otyrysynda arnaıy zańnyń osyǵan tyıym salatyn babyn túpkilikti maquldady. Parlament qarap jatqan «Balalardy densaýlyǵy men damýyna zııan tıgizetin aqparattan qorǵaý týraly» zańynyń jobasy basqa da tyń jańalyqtarǵa toly»,-dep jazady «Aıqyn». Osy jumys tobynyń jetekshisi, Májilis depýtaty A.Smaıyl «mektepterde kezdesetin aqparattarda, oqýlyqtarda, dápterlerde, kúndelikterde de balalarǵa zııandy aqparattar tolyp jatqandyǵyn» aıtady. Jalpy, bul másele zańnama júzinde tuńǵysh ret bekitilgeli otyr. Bul týraly «Uıatymyz oıana bastady» atty maqaladan oqı alasyzdar.
***
«Biz, qazaq, ejelden el-jurtyn «Atameken» dep dáriptep, atadan bata alyp, ataly sózge toqtap, tekti atadan taratatyn halyq edik, biraq búgin bizdiń de kóbemiz sógilip, turmys-salt, jalpy mádenıetimiz erkektik sıpatyn joǵaltyp, áıeldene bastaǵan syńaıly. Munyń mánisi nede? Buryn ot basy, oshaq qasynan uzap shyǵýdy ábestik sanaǵan qazaq áıeli qalaısha túz adamyna aınalyp úlgerdi? Aıaǵy jetken jerge deıin saýda jasap ketken qazaq áıeli otbasyna áli oralǵan joq: qara san bolyp mal taýyp júr, bilimi men biligi jetkender jantalasyp mansap qýyp ta ketti. Bul jerde kiná kimde?»,-dep jazady «Alash aınasy» búgingi sanynda. Bul máseleniń jaı-japsary gazette jarııalanǵan «Qazaq áıeli qara bazardan qashan oralady?» atty maqalada baıandalyp otyr.
«Halyqtyń turmysyn teńestirý qajet. Ol úshin baı-manaptardy baqylaý júıesin engizý kerek. Turmysy tómen otbasylarǵa memleket tarapynan beriletin járdemaqy túrlerine aýyldyq, qalalyq deńgeıde ádiletti bólinis engizý kerek. Bul rette aýylda turatyn otbasylar men qalaly jerde turatyn otbasylardyń eńbek aýyrtpashylyqtary elenýi tıis» deıdi UǴA akademıgi Kamal Ormantaev. Ǵalymnyń qoǵamdaǵy reformalar, ulttyq mentalıtet, ǵylymnyń, eldiń búgingi hal-ahýaly tóńiregindegi oı-pikirlerin «Dat» aıdarymen berilgen «Qazaqtyń sózin sóıleıtin azamattarda qazaqtyq rýh qalmasa, ulttyń bas qaıǵysy - osy» atty suhbattan oqyp-bilýge bolady.
