Avtorlarǵa syıaqy tóleý ashyqtyǵyn arttyratyn Biryńǵaı tsıfrlik platforma qurylady - Májilis
ASTANA. KAZINFORM —Búgin Májilistiń jalpy otyrysynda «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine zııatkerlik menshik máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań qabyldandy.
- Atalǵan zań jobasy bıyl 23 sáýirde birinshi oqylymda maquldandy.
-Onyń basty maqsaty – zııatkerlik menshik salasyndaǵy zańnamany jetildirý, shyǵarmashylyq qyzmet nátıjeleri men daralandyrý quraldaryn paıdalanýǵa qatysty quqyqtyq qatynastardy damytý bolyp tabylady. Sonymen qatar, Marrakesh kelisimine sáıkes kórý qabileti buzylǵan adamdarǵa avtordyń kelisiminsiz jarııalanǵan týyndylarǵa qol jetkizý múmkindigin qamtamasyz etý kózdeledi. Zań jobasy úsh kodekske - Azamattyq, Kásipkerlik jáne Kedendik retteý kodeksterine, sonymen qatar avtorlyq quqyq, patent, saýda belgileri jáne zııatkerlik menshiktiń basqa da nysandary týraly zańdardy qosa alǵanda, alty salalyq zańǵa túzetýler engizýdi kózdeıdi, - dedi Nursultan Baıtilesov.
Onyń aıtýynsha, zań jobasynda taýar belgilerine saraptaý jáne tirkeý rásimin jedeldetý kózdelgen. Aldyn ala saraptama merzimi bir aıdan 10 jumys kúnine deıin, al tolyq saraptama merzimi jeti aıdan úsh aıǵa deıin qysqartylady. Bul jańa brendterdi ýaqtyly qorǵaýǵa jáne úshinshi tulǵalardyń adal emes áreketteriniń aldyn alýǵa múmkindik beredi. Sonymen qatar, Patenttik senim bildirilgen ókilderdi -daralaý quraldary men ónerkásiptik menshik obektileri boıynsha mamandandyrý engiziledi. Qazirgi tańda mundaı mamandandyrýdyń bolmaýy kórsetiletin qyzmet sapasynyń tómendigin jáne ótinish berýshiler quqyqtarynyń tıimsiz qorǵalýyn kórsetip otyr.
- Jumys tobynyń otyrystarynda «Avtorlyq quqyq týraly» zańǵa engizilgen túzetýlerge erekshe nazar aýdaryldy. Bul túzetýler ujymdyq basqarý salasyn tsıfrlandyrýǵa, ujymdyq quqyqtardy basqarý uıymdarynyń qyzmetin ashyq etýge jáne avtorlarǵa syıaqyny ádil bólýge baǵyttalǵan. Qazirgi tańda ujymdyq basqarý júıesindegi basty másele – avtorlar men avtorlyq quqyq ıelerine syıaqy tóleýdegi ashyqtyqtyń jetkiliksizdigi jáne tolyq tólenbeýi. Mysaly, 2024 jyly ujymdyq quqyqtardy basqarý uıymdary 1,7 mlrd teńge jınaǵanymen, onyń tek 53 paıyzy ǵana avtorlarǵa tólengen. Al zań boıynsha bul kórsetkish keminde 70 paıyz bolýy tıis. Kóptegen tanymal avtorlar men oryndaýshylar az mólsherde syıaqy alady. Bul júıeni reformalaý qajettiligin aıqyn kórsetedi, - dedi Májilis depýtaty.
Onyń aıtýynsha, atalǵan máselelerdi sheshý úshin zań jobasynda Biryńǵaı tsıfrlik platforma qurý qarastyrylǵan. Bul platforma avtorlar, paıdalanýshylar jáne ujymdyq basqarý uıymdary arasyndaǵy sharttardy elektrondyq formatta rásimdeýge, barlyq qatysýshylardyń esebin naqty júrgizýge jáne jalǵan málimetterdiń aldyn alýǵa múmkindik beredi.
- Óz kezeginde, platforma kelisimshartqa qol qoıýdan bastap syıaqyny tóleýge deıingi barlyq protsesti avtomattandyrady, avtorlar, oryndaýshylar jáne paıdalanýshylardyń ózekti tizilimderin qalyptastyrady. Sonymen qatar, 2029 jyldyń 1 qańtarynan bastap ujymdyq quqyqtardy basqarý uıymdarynyń shyǵyndaryn 30 paıyzdan 20 paıyzǵa deıin tómendetý kózdelgen. Bul shara avtorlar men avtorlyq quqyq ıelerine tólemderdi arttyrýǵa múmkindik beredi, - dedi Nursultan Baıtilesov.
Osyǵan deıin avtorlyq quqyq salasynda ne ózgerýi múmkin ekendigi týraly aqparat jarııalaǵan edik.