Avtobýs tizgindeıtin áıel: Bul jumysqa bala kúnnen qyzyqtym

ÓSKEMEN. KAZINFORM – Álııa Ahmoldınanyń Óskemende avtobýs róline otyryp, jolaýshylardy dittegen jerlerine jetkizip júrgenine jarty jyldan asty.

Ol buǵan deıin 20 jyldaı kondýktor bolǵan. Júgi aýyr jumystan taısalmaı, óz mindetin erlerden esh kem atqarmaı, halyqtyń iltıpatyna bólenip júrgen áıeldi áńgimege tartyp kórdik.

- Áńgimemizdiń álqıssasyn týyp-ósken jerińizden bastasaq...

- 1982 jyly Abaı oblysy Jańasemeı aýdany Bulaq aýylynda dúnıege keldim. Kópbalaly otbasymyz. Ózim úıdiń kenjesimin. Ákem avtobýs júrgizýshisi, anam saýynshy boldy. 8 jasymnan bastap shesheme qolǵabys etip júrdim. Ákem jolaýshy tasıtyn emes, qyzmettik avtobýsty aıdaıtyn.

- Sol kezde ákeńizdiń jumysyna qyzyǵatyn ba edińiz?

- Iá. Avtobýs tizgindeýge bala kúnnen qyzyqtym desem de bolady. Maǵan tek júrgizýshilik emes, jalpy avtobýs unaıtyn. Biraq naqty sheshimdi mektep bitirgen soń qabyldadym. Semeıdegi №6 avtobýsqa otyrǵanda kondýktorlardyń qalaı jumys isteıtini, halyqpen qalaı jyly sóılesetini unady. Tipti avtobýstardyń aıaldamalarǵa toqtap, keler jerine jetken jolaýshylardyń túsip, barar baǵytyna asyqqan jandardyń ishke kirip jatqan kórinisiniń ózi áser qaldyrdy. Sóıtip, kondýktor bolyp eńbek ete bastadym.

Biraq ata-anam áýeli qarsy bolyp, esepshi mamandyǵyn oqýǵa keńes berdi. Sol mamandyq boıynsha keıin arnaıy kýrstardy támámdap shyqsam da jumysymdy aýystyrǵym kelmedi. Adam óziniń qalaýy soqqan baǵytty tańdaǵany durys qoı.

- Kondýktor bolyp qansha jyl jumys istedińiz?

- 20 jyl. Osy ýaqyt ishinde jumysymdy esh aýystyrǵym kelmedi. Dese de avtobýs aıdaý degen bala kúngi arman sanamda sarnap turdy. Onyń ústine júrgizýshi kýáligim, avtobýs aıdaýǵa qajetti kategorııam da bar. Mektep kezinde balalar B kategorııasyn ǵana oqımyz degende, men B men C-ny qatar oqyp alǵanmyn. Keıin D kategorııasyn da meńgerdim. Alaıda aýylda tek Gazel aıdaǵanym bolmasa avtobýs tizginine otyryp kórmegenmin. «Táýekel!» dep, Óskemenge kóship kelip, avtobýs júrgizýshisi bolyp jumysqa ornalastym. Basynda taǵylymdamadan ótip, qolymnan keletinin kórgende osyndaı tańdaý jasaǵanyma shyn qýandym. Qazir qala ishinde qatynaıtyn qoǵamdyq kólikti tizgindep kele jatqanyma jarty jyldan asty.
Onyń aldynda Túrkistanǵa barǵanmyn. Kıeli jerlerdi araladym. Sol kezde ishteı tilek tiledim. Ol – avtobýs júrgizýshisi bolý edi. Bylaı qarasań, kúlkili kórinedi. Biraq qalaýym sol boldy. Qudaıǵa shúkir, qalaýyma jetip otyrmyn.

- Eń birinshi ret avtobýs tizginine otyrǵanda qandaı sezim boldy?

- Kishileý emes, birden úlken avtobýsty aıdadym. Onyń ústine dalada kóktaıǵaq boldy. Soǵan qaramastan kóp qınalmadym. Avtobýstyń baǵytyn birden jattap aldym. Qazir tek bir emes, birneshe baǵyttaǵy avtobýstardy tizgindeı beremin. Basynda artqa qaraı júrý aýyrlaý boldy. Áıteýir ony da úırenip kettik.

- Jumysyńyz saǵat neshede bastalady?

- Kún saıyn tańǵy saǵat 4-te turamyn. Sháıimdi iship alyp, saǵat 5-te avtopark bazasyna baramyn. Avtobýstyń ishi-syrtyn qarap, kapotyn ashyp, maıyn, sýyn tekseremin. 6.30-da qarbalas jumys bastalyp ketedi. Avtobýsqa kóp adam minip jatsa ózimnen-ózim balasha qýansam, kisi qarasy sırep ketkende kókiregimdi kóńilsizdik kerneıdi. Jolaýshylardyń bárin jaqsy kóremin. Olardy barar jerlerine jetkizip otyrý – men úshin baqyt.

Avtobýsty kesteden keshiktirmeı júrgizýge tyrysamyn. Áıtpese adamdar kóp tosyp qalady. Nemese ol jolaýshylardy basqa avtobýstar alyp ketedi. Sol úshin dálme-dál ýaqytpen júremin. Qoǵamdyq kólikter qysta keshki 8-9-ǵa deıin, jazda 10-11-ge deıin qatynaıdy.

- Bul jumys sizdi nege úıretti?

- Sabyrlyqqa úıretti. Bul adam úshin eń qajetti qasıet dep oılaımyn. Qandaı jaǵdaı bolmasyn tózimdi, shydamdy bolǵan jón. Neshe túrli adam bolady. Avtobýsqa ashý qysyp kirgen jandardyń negatıvin qabyldamaı, olarmen sóz talastyrmaı, salqynqandy bolýǵa tyrysamyn.
Meni osyndaı sátterde mýzyka qutqarady. Jumys kezinde janǵa jaılylyq, boıǵa tynyshtyq syılaıtyn áýenderdi tyńdap otyrmyn. Sol arqyly shabyttana túsemin.

- Jolda ártúrli jaǵdaılar bolyp jatady ǵoı. Mysaly, avtobýstyń dóńgelegi jarylyp qaldy delik. Ony ózińiz aýystyrasyz ba?

- Joq. Bizdiń avtoparkte oǵan arnaıy jumysshylar bar. Qońyraý shalyp, shaqyrtamyz. Únemi jedel kelip, kómektesip ketedi.

- Jumys barysynda qandaı qyzyqty oqıǵalar boldy?

- Avtobýs róline otyrǵanyma úsh-aq kún bolǵan kez. Áli úreı ketpegen, sasqalaqtap áreń aıdap kelemin. Bir jas jigitter dańǵyrlatyp mýzyka qosyp qoıdy. Olarǵa «daýysyn aqyrynyraq qoıyńdarshy, búgin jumysqa 3-shi kún ǵana shyǵyp tur edim» dedim. Jigitter lezde daýsyn basty da, «3 kún emes, 30 jyl boıy avtobýs júrgizetin sııaqtysyz. Naǵyz kásibı júrgizýshi ekensiz!» dedi. Qatty qýanyp qaldym.

Birde avtobýsqa kirgen apa mýzykany óshirýimdi surady. Ol kisige «Apa, mýzykany óshirsem avtobýsty aıdaı almaı qalamyn. Rólge otyrǵanyma kóp bolǵan joq» dep edim, kúlimsireı qarady da «Meni bazarǵa deıin jetkizip tastasań boldy» dedi.

- Siz sııaqty avtobýs tizgindegisi keletin názik jandylar bolsa, olarǵa qandaı keńes berer edińiz?

- Qyzdarǵa eshteńeden qoryqpańyzdar degim keledi. Ózderińizdiń ishki qalaýlaryńyzdy tyńdańyzdar. Al qorqynysh bola beredi. Ony jeńe bilý kerek. Avtobýs aıdaǵylaryńyz kelse taısalmaı áreket etińizder. Basynda mende de qorqynysh boldy. Jolǵa shyǵa ketpeı avtopark bazasynyń ishinde aıdap kórdim. Qolymnan keledi eken. Sondyqtan sizder de solaı istep kórińizder. Kórmeı jatyp maqsattaryńyzdan bas tartpańyzdar.

- Endigi arman-maqsattaryńyz qandaı?

- Jasym 40-tan assa da turmysqa shyqpadym. Sebebi eńbekke erte aralasyp, anama kómektesip júrdim. «Eshten kesh jaqsy» deıdi ǵoı, endi ekinshi jartymdy taýyp, bala súıgim keledi.

- 8 naýryzǵa oraı áıelder qaýymyna aıtar tilegińiz?

- Áıeldiń qolynan kelmeıtin is joq. Avtobýs turmaq, ushaqty da aıdap úırenip ala alamyz. Sondyqtan áıelder qaýymy ańsaǵan armandaryna jete bersin dep tileımin!