Aýyz ashqannan keıin belsendi dene jattyǵýyn jasamaǵan jón – dáriger keńesi
Dáriger sáresinen bas tartpaý qajettigin basa aıtady. Qalypty emes tamaq ratsıony, durys jolmen tamaqtanbaý jumys ónimdiliginiń tómendeýine, tez sharshaýǵa ákelip soǵady. Al, taǵamda aǵzaǵa qajetti dárýmender men mıneraldar bolmasa, adam densaýlyǵyna zııan ekenin atap ótti.
«Aýyzashar kezinde tamaq shamadan tys kóp bolmaýy kerek, taǵamdy ysyrap etpeńiz jáne artyq tamaqtanbańyz. Tań sergek, jeńil bolýy úshin uıqyǵa aýyrlyq sezimmen jatpaǵan durys. Un men qýyrylǵan taǵamdardy shekteý qajet. Uzaq ashyǵýdan keıin qýyrylǵan taǵam astyń durys qorytylmaýyna jáne asqazandy kúıdirýge ákep soǵady. Aqýyz ben talshyqqa baı taǵamdardy paıdalanǵan durys. Ózińizdi oıdaǵydaı seziný úshin ratsıonǵa kókónister, et, balyq, dánder men jemister qosylýy kerek», - dep atap ótti Maıra Ryspaeva.
Aýyzashar ýaqytynan keıin denedegi suıyqtyq deńgeıin ustap turý úshin kóbirek sý ishý qajet. Dárigerdiń aıtýynsha, sý balansy saqtalmasa, degıdratatsııa kezinde júrek aıný, bas aınalý jáne álsizdikke tap bolý qaýpi týyndaıdy.
«Oraza ýaqytynda jyldam kómirsýlardy umytqan durys. Olar qandaǵy glıýkoza mólsherin birden arttyryp, qarnyńyzdyń tez ashyǵýyna ákeledi. Tátti taǵamdar, kámpıtter, kúshti dámdeýishteri qosylǵan, aǵzany tez shóldetetin taǵamdardan bas tartyńyz», - deıdi dáriger.
Sondaı-aq, ol tamaqtan keıingi azdaǵan belsendilik asqazan-ishek joldarynyń jumysyna kómektesetinin aıtady.
«Kúni boıy asqazan tynyshtyq jaǵdaıynda bolady. Taǵamdy jaqsy sińirý úshin serýendeý – eń jaqsy sheshim. As ishkennen soń birden uıqyǵa jatpańyz jáne belsendi dene jattyǵýyn jasamaǵan jón, bul júrek aınýy men uıqysyzdyqqa ákelýi múmkin», - deıdi dáriger.
Oraza kezinde tamaqtaný jaıly keńester:
1. Aýyzasharda negizgi taǵamdy tutynýdy sorpa men salattan keıin 1-2 saǵattan soń bastańyz;
2. Az-azdan jıi tamaqtanǵan jón;
3. Paıdaly maılar toıymdylyq sezimin uzartady. Ratsıonda jańǵaqtarǵa, sút ónimderine jáne etke basymdyq berińiz;
4. Sýdy jıirek ishińiz. Tamaqtaný rejıminiń ózgerýine baılanysty ishek problemalary paıda bolýy múmkin. Olardyń aldyn alý úshin dıetaǵa kóbirek kletchatkaǵa baı taǵamdardy qosyńyz;
5. Sáresin jiberip almańyz. Tańerteńgi taǵamǵa aıran, ıogýrt, jumyrtqa, irimshik jáne dándi nan sııaqty jeńil taǵamdardy tańdaýǵa bolady. Sondaı-aq, burshaq sorpasy, jemister, keptirilgen jemister, et kesekteri bar kókónis salaty bolýy múmkin;
6. Gazdalǵan shyryndar, fastfýd sekildi dárýmender men mıneralsyz tamaqtan bas tartý;
7. Tamaq daıyndaý ádisine nazar aýdaryńyz. Qaınatylǵan, peshte nemese býǵa pisirilgen taǵam bizdiń asqazanymyzǵa anaǵurlym paıdaly ekenin umytpańyz;
8. Shóldetetin taǵamdardan bas tartý. Mysaly, un ónimderi, tátti kondıterlik ónimder, ystalǵan, tuzdalǵan, marınadtalǵan ónimder, t.b.;
9. Ratsıonyńyzdy kómirsýlar, maılar men aqýyzdarmen baıytylǵan taǵamdardan quryńyz.
Aıta ketsek, bıyl Ramazan aıy 23 naýryzda bastaldy. Al, sáýir aıynyń 17-sinen 18-ine qaraǵan tún – qasıetti Qadir túni. 21 sáýir – Oraza aıt merekesi.
