Aýyl sharýashylyǵy mashınalaryn jasaýdy damytýdyń jol kartasy ázirlendi

Jumys sapary aıasynda ol egis naýqany barysymen tanysyp, aýyl sharýashylyǵy mashınasyn qurastyrý salasynyń damý máselelerin talqylady, dep habarlaıdy QazAqparat.
A.Myrzahmetov otandyq aýyl sharýashylyǵy salasyn damytý máseleleri boıynsha otyrys ótkizdi. Oǵan jergilikti zaýyttardyń dırektorlary men aýyl sharýashylyǵy tehnıkalaryn óndirýshi kompanııalar ókilderi men aýylsharýashylyq taýarlaryn óndirýshiler qatysty.
AÓK-ni damytý memlekettik baǵdarlamasy mindetiniń biri - aýyl sharýashylyǵy salasynyń zamanaýı tehnıkalarmen jáne qural-jabdyqtarmen qamtylýyn arttyrý, sondaı-aq el aýmaǵynda aýyl sharýashylyǵy mashınalaryn jasaýdy damytý bolyp tabylady.
Atalǵan maqsatty júzege asyrý úshin aǵymdaǵy ýaqytta arnaıy jumys toby qurylyp, onyń quramyna memlekettik jáne kvazımemlekettik sektor men aýyl sharýashylyǵy tehnıkasyn jasaýshy kásiporyndar ókilderi kirdi.
Jumys toby otyrystarynyń qorytyndysy men mashına-traktorlyq parkty jańǵyrtýdyń tejeýshi jaǵdaılaryna taldaý nátıjesinde AShM tarapynan Aýyl sharýashylyǵy mashınalaryn jasaýdy damytýdyń jol kartasy ázirlendi.
Jol kartasynda kórsetilgen is-sharalar qolda bar qýattylyqtardy eselep, óndiristiń jańa túrlerin arttyrýǵa, shyǵarylyp jatqan ónimniń assortımentin ulǵaıtýǵa jáne munyń nátıjesinde fermerlerdi álemdik balamalarynan bir de kem emes sapaly da, arzan otandyq tehnıkamen qamtamasyz etýge múmkindik beredi.
Aıta keteıik, bıyldan bastap otandyq óndiriske baǵyttalǵan tehnıka men qural-jabdyqtardy sýbsıdııalaýdyń ádistemesi ózgerdi.
Aıtalyq, buǵan deıin sheteldik astyq jınaýshy bir kombaınǵa 30 mln. teńge berilse, bıyldan bastap bul qarajatqa 3 astyq jınaýshy kombaın sýbsıdııalanady.
Munyń ózinde, shetel tehnıkasy da ádettegishe sýbsıdııalana beredi. Alaıda, olardyń baǵasynyń tym qymbat bolýyna baılanysty qarjylandyrylýy 5-7% deńgeıde bolmaq. Al otandyq tehnıka úshin 25% kómek berilmek.
«QazAgroFınans» AQ arqyly tehnıkany lızıngke berý ádistemesi qaıta qaraldy. Bylaısha aıtqanda, otandyq óndirýshige qaıta beıimdeldi. Óz kezeginde, atalǵan sharalar tizbegi qazirdiń ózinde alynatyn tehnıka kólemin 50-70%-ǵa arttyrýǵa múmkindik berýde. ıAǵnı, bul jańǵyrý yrǵaǵyn 1,5-2 ese arttyrmaq» - dep atap ótti Vıtse-premer-aýyl sharýashylyǵy mınıstri.
Sondaı-aq, oblys ákimdiginde 3 oblys ókilderiniń qatysýymen kóktemgi dala jumystaryn júrgizý máselelerine arnalǵan otyrys ótti.
Aǵymdaǵy jyly AÓK-ni damytý baǵdarlamasy aıasynda egis alqaptaryn dıversıfıkatsııalaýdyń qarqyndy jumystary bastalady.
Bul úshin mınıstrlikter men ákimdikter arasynda memorandýmdarǵa qol qoıylǵan. Olardyń aıasynda maıly jáne jemdik, jarmalyq jáne mal azyǵy daqyldary, qant qyzylshasy egistikterin 900 myń gektarǵa deıin ulǵaıtý qarastyrylǵan.
Kezdesý barysynda A. Myrzahmetov ár gektardyń tıimdiligin arttyrý úshin eksporttyq áleýetke ıe joǵary túsimdi daqyldar ósirý kerektigin atap ótti.
Jalpylaı alǵanda, kóktemgi egin egýge daıyndyq barysymen tanysa kele, mınıstr tuńǵysh ret aýyl sharýashylyǵy taýarlaryn óndirýshiler úshin aqyrǵy qunnyń 6%-ǵa tómendegenine basa nazar aýdardy. Bul kórsetkish byltyr 9%-dy quraǵan bolatyn. Óz kezeginde, bul jaǵdaı nesıe berý qurylymdary satylarynyń qysqarýy arqyly múmkin bolyp otyr. Sondaı-aq, nesıeler boıynsha talap etiletin qujattar sany azaıdy.
Bıyl biregeı jáne elıtaly tuqymdardy sýbsıdııalaý qaıta qalpyna keltirildi. Tuqym sharýashylyǵyna bólinetin bıýdjet kólemi byltyrǵy jyldyń kóleminen 3 ese artyq ekendigin atap ótken jón. Mınımaldy normalar toqtatyldy. Bul fermerlerdi sýbsıdııa alýǵa yntalandyrady. Al burynǵy shema boıynsha tuqymnyń az ǵana kólemi sýbsıdııalanatyn.
Tyńaıtqyshtardy sýbsııadııalaý mehanızmderi de ózgerdi. Buǵan deıin sýbsıdııa normasy paıyzdyq negizde túzilse, al bıyldan bastap naqty sandarmen kórsetiledi. Bul da fermerlerge tyńaıtqyshty sapasy men baǵasyna qaraı qaı elde jasalǵandyǵyna qaramastan, erkin tańdaý jasaýǵa múmkindik beredi. Osylaısha, tyńaıtqysh assortımenti ulǵaıady. Bıyl tyńaıtqyshtardy sýbsıdııalaý túrleri 156-ny qurap otyr. Byltyr bul kórsetkish 85 bolǵan. Qazirdiń ózinde 200 myń tonna tyńaıtqysh alynyp úlgerdi.
Qazirgi tańda soltústik aımaqtyń astyq sebýshi oblystarynda (Aqmola, Qostanaı, Soltústik Qazaqstan) aýyl sharýashylyǵy daqyldaryn egý jumystary barynsha qarqyndy júrýde. A.j. 23 mamyrdaǵy jaǵdaı boıynsha atalǵan oblystarda jazdyq masaqty daqyldar 5,0 mln. ga aýmaqqa egilip úlgergen. Bul kózdelgen kólemniń 44%-yn quraıdy. Maıly daqyldar - 771 myń ga (60,4%), kókónis - 8,9 myń ga (73,3%), kartop - 48,8 myń ga (88,1%) egilgen. Soltústik Qazaqstan oblysynda qant qyzylshasy 400 ga aýmaqta egilgen. Bul kózdelgen aýmaqtyń 35%-y.
Egis jumystarynyń qarqyny óte jaqsy. Astyq daqyldarynyń egilip úlgergen aýmaǵy byltyrǵy jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 124 myń ga artyq nemese 2,6%, maıly daqyldar 222 myń ga (40,5%), kartop - 1,0 myń ga (2%), kókónis - 0,5 myń ga (6%).
Sonymen qatar, Vıtse-premer problemaly agroholdıngter taqyrybyn da aınalyp ótpedi. Qazirgi tańda Elbasy tapsyrmasyna sáıkes arnaıy jumys toby qurylyp, onyń quramyna AShM ókilderi, Aqmola, Qostanaı jáne Soltústik Qazaqstan oblystary, «Atameken» UKP, Qazaqstan qarjygerleri qaýymdastyǵy, «QazAgro» UBQ» AQ jáne ekinshi deńgeıli bank ókilderi kirdi.
Aıta keteıik, sapar aıasynda Mınıstr Soltústik Qazaqstan oblysynyń sharýashylyq sýbektilerin de aralady.