Atyraýda Qıǵash pen Jaıyq ózenderiniń túbi tereńdetilip jatyr
Sońǵy ret atalǵan ózenderde tereńdetý jumystary ótken ǵasyrdyń 80 jyldary júrgizilgen bolatyn. Ótken 40 jyl ishinde sý toǵandaryndaǵy sý apatty jaǵdaıǵa deıin tómendegenimen qoımaı, Jaıyq ózeni shamadan tys lastandy. Keıbir telimderde sý deńgeıi nebári 40-50 sm. Osyǵan oraı, qazirgi tańda túp tereńdetý jumystaryn «Pavlodar ózen porty» AQ júrgizýde.
«1 tamyzdan beri biz Sharon tarmaǵynda 3 km tereńdikte, teńizde myń metrge deıin qazdyq. Sondaı-aq, ekskavatorlar arqyly ózenderdi qoqystan tazarttyq. Qıǵashta biz 480 myń tekshe metr jerdi qazýymyz kerek, osy jospardy jyldyń sońyna deıin oryndaımyz»,-deıdi «Pavlodar ózen porty» AQ tóraǵasynyń orynbasary Maqsat Sádýaqasov.
Aıta ketý kerek, bul jumystar ekojúıege zııan keltirmeıdi, kerisinshe, túbindegi shógindiler ósimdikterdiń ósýine yqpal etedi jáne balyqtyń kóbeıýine oń áserin tıgizedi.
«Qazirgi ýaqytta qurylǵymen sýdy 3-3,20 metr tereńdikke deıin qazyp jatyrmyz. Baltıkalyq júıe boıynsha arnanyń eni 40 metr bolsa, sonyń 25 metri osy 2,5-3 metr tereńdik kóleminde bolýy shart. Qazý jumystarynan keıin topyraq nemese basqa da qaldyqtar áserinen tereńdik joıylmaý úshin 20-30 sm tereńirek qazyp jatyrmyz»,- deıdi telim basshysy Dıdar Alıpov.
Jaıyq jáne Qıǵash ózenderiniń túbin tereńdetý boıynsha is-sharalardyń basty maqsaty - balyq júretin arnalarda balyqtyń joıylyp bara jatqan baǵaly tuqymdarynyń ósimin ulǵaıtý, balyqtardyń ýyldyryq shashýǵa erkin ótýin qamtamasyz etý. Bul jumystar ózen ortasynyń bıologııalyq alýan túrliligi úshin qolaıly jaǵdaılar jasaý, sondaı-aq melıoratsııa jáne ózen arnalaryn tereńdetýge baǵyttalǵan.
Shortanbaı aýyldyq okrýgi ardagerler keńesiniń tóraǵasy Saıasat Zulqarnaevtyń aıtýynsha, atalǵan jumystar bastalǵan kezde turǵyndar tarapynan «qazyp jatqan jerdegi sýdyń qaldyqtary mal jaıylatyn jerlerge kesirin tıgizbeı me?» degen saýal týǵan. Olar ózenniń sýyn aýyl sharýashylyq maqsatynda paıdalanady, atap aıtqanda, mal sýarady jáne jem daıyndaıdy.
«Bul - balyq júretin ózek. 126 shaqyrymdy óziniń ýaqytynda tazalaı alsa, aldaǵy ýaqytta eldimekenimizde, aýdanymyzda balyq kóbeıedi degen oıdamyz. Bul jumystar balyq ósirýge kedergi keltirmeıdi. Kerisinshe, turǵyndar atynan jyldar boıy kúrdelengen máseleni sheshýge kómektesip jatqan oblys basshylyǵyna alǵys aıtamyz. Tek jumystar aıaqtalǵannan keıin aýmaqtyń tazalyǵyn tekserip, qadaǵalap otyratyn bir mekeme qurylsa deımiz»,-deıdi ardager Saıasat Zulqarnaev.
Aıta keteıik, Jaıyq jáne Qıǵash ózenderiniń túbin tereńdetý boıynsha is-sharalar 2017-2020 jyldar aralyǵynda tórt jylǵa sozylady.
